Genel Kurul öncesinde, TeliaSonera ve Alfa'dan 'Bağımsız Üye' komedisi!

TURKCELL'İ ele geçirmek için her yolu deneyen sorunlu ortaklar Rus Alfa ve İskandinav TeliaSonera'nın, Turkcell Yönetim Kurulu bağımsız üyeliği için SPK'ya sunduğu isimler 'Bu kadarı da olmaz' dedirtti. Yabancı ortaklar SPK'ya 20'ye yakın isim önerdi. Listede yer alan Gerhard Schröder ve Bülend Özaydınlı gibi isimlerin adaylıktan haberleri olmadığı ortaya çıktı...

ADAYLIKTAN haberi olan isimlerin ne kadar bağımsız oldukları ise tam bir soru işaretine dönüşmüş durumda... İşte birkaç isim: Julian Horn-Smith (Altimo'nun maaşlı danışma kurulu üyesi), Faik Çıtlak (TeliaSonera'nın kontrolündeki Kcell'in yöneticisi), Tamjid Basunia (Alfa'nın geçen yıl elden çıkardığı CTC Media'nın Yönetim Kurulu Üyesi)


Turkcell'in yabancı ortakları İskandinav TeliaSonera ve Rus Altimo'dan yeni skandal! Turkcell'de 'Yönetim Kurulu kararı olmadan' yabancı ortakların önerisiyle seçilen denetçilerin, 29 Haziran'da genel kurul çağrısının ardından şimdi de bağımsız üye adaylarıyla ilgili 'fason' krizi yaşanıyor. SPK'ya bildirilen 27 isimlik bağımsız üye adayı arasında yer alan Almanya eski Başbakanı Gerard Schröder'in listeden çıkmasının ardından Türkiye'nin en büyük perakende zinciri Migros'un Yönetim Kurulu Başkanı Bülend Özaydınlı'nın da listede olduğundan haberinin bulunmadığı ortaya çıktı. Bülend Özaydınlı 'Kimse beni aramadı, listede olduğumu gazetelerden öğrendim' dedi.

SCHRÖDER LİSTEDEN ÇIKTI
SPK düzenlemeleri çerçevesinde 30 Haziran'a kadar yönetim kurulundaki bağımsız üye sayısını artırması gereken Turkcell'in ortakları, 27 isimden oluşan bağımsız üye aday listesini SPK'ya bildirmişti. Yabancı ortakların, gösterdiği adaylardan bazılarının kendi adamları olduğu ortaya çıkarken, son olarak diğer isimlerin de gelişmelerden haberdar olmadığı belirlendi.

GAZETELERDEN ÖĞRENDİM
Turkcell ortaklarının bağımsız üye adayı olarak belirlediği 27 isim arasında Almanya eski Başbakanı Gerard Schröder ve Nobel Barış Ödüllü Finlandiya eski Başbakanı Martti Ahtisaari gibi isimler dikkat çekmişti. Ancak Almanya eski Başbakanı Gerard Schröder'in listeden çıkarılmasının ardından Migros Yönetim Kurulu Başkanı Bülend Özaydınlı'dan da çarpıcı açıklama geldi. 'Böyle bir adaylıktan haberim' yok diyen Özaydınlı, kendisini kimsenin aramadığını söyledi. Özaydınlı 'Bağımsız üye aday listesinde ismim geçiyormuş. Listede Almanya eski Başbakanı'nın bile ismi var. Kimse beni aramadı, haberim yok' dedi. Öte yandan Schröder'in basın bürosu da e-posta yoluyla 'Shröder, Turkcell'in yönetim kurulu üyesi değildir' diye açıklama yaptı.

OLAĞAN ŞÜPHELİLER!
Öte yandan SPK, bağımsız üyelerin şirket ortaklarıyla, son 5 yıl içinde hiçbir profesyonel ilişkisinin olmaması şartı getiriyor. Ancak, 27 ismin yer aldığı bu listede Turkcell'i ele geçirmek için gizli protokoller yapan Rus Alfa ve İskandinav Telia Sonera'nın bağımsız üye koltuklarına kendine yakın isimleri oturtmakta ısrar ettikleri gözlerden kaçmıyor. Bağımsız üye adaylarının listesindeki üç isim Turkcell'in Rus ortağı Alfa'ya yakınlığıyla biliniyor. Daha önce Turkcell Yönetim Kurulu'nun mevcut bağımsız üyesi Colin Williams'ın yerine kendi danışma kurulu üyesi Julian Horn Smith'i öneren Alfa, Smith'i bağımsız üye listesine de koydu.

HORN-SMITH MAAŞLI ÇALIŞANIYDI
1984'TEN 2006'ya kadar Vodafone'da üst düzey yöneticilik yapan Horn-Smith, 1996 yılında Vodafone Yönetim Kurulu'na atanırken, 2005 yılında da şirkette CEO Vekili oldu. 2006 yılında Vodafone'dan ayrılan Horn-Smith, bu tarihten itibaren farklı şirketlere danışmanlık yapıyor. İşin ilginç yanı da burası. Horn-Smith'in danışmanlık yaptığı şirketlerden bir tanesi de Altimo... Yani, ortakların bağımsız üye kontenjanından yönetim kurulu başkanı yapmak istedikleri isim, şu an Altimo'dan maaş alan bir personel. Böyle bir ismin nasıl 'bağımsız'olacağı ise sadece Altimo ve TeliaSonera'nın anlayabildiği bir konu...

'BENİ KULLANDILAR'
SMITH, Rusya'da Alfa'nın danışma kurulu üyesi olmasına rağmen, Alfa tarafından 2010'da da Turkcell'in yönetimine bağımsız üye olarak yerleştirilmek istenmiş, ancak bu girişim başarısız olmuştu. Smith, kendini bu göreve o kadar hazırlamıştı ki 2010'daki genel kurulda kendini 'Bağımsız yönetim kurulu başkanı' olarak tanıtmaktan çekinmemişti. Yapılamayan bu genel kurulda bağımsız yönetim kurulu üyesi olamayan Smith, daha sonra gazetecilere, 'TeliaSonera ve Alfa beni kullandı' demişti.

SPK KRİTERLERİNE UYMUYORLAR
Hem Rus Alfa, hem de İskandinav TeliaSonera'nın Turkcell'in yönetim kurulu üyeliği için önerdiği 'bağımsız' adaylar, Sermaye Piyasası Kurulu'nun (SPK) bağımsız yönetim kurulu üyelerini tarif kriterlerine de uymuyor. SPK, bağımsız üyelerin şirket ortakları ile son 5 yıl içinde hiçbir profesyonel ilişkisinin olmaması şartı getiriyor. SPK, ortakların tedarikçileri ile profesyonel ilişkisi olan isimleri de 'bağımsız üye' olarak kabul etmiyor. Oysa Alfa ve Telia Sonera'nın önerdiği adaylar içinde, son 5 yıl değil, Faik Çıtlak gibi halen profesyonel olarak maaşını ödedikleri isimler bile var. Turkcell ortaklarının, bağımsız yönetim kurulu adaylarını oluşturdukları süreç de SPK'nın öngördüğü şekilde işlemedi.

'Çalışmalarından memnunuz' diyerek maaşını artırmışlardı
YABANCI ortaklar TeliaSonera ve Rus Altimo'nun yönetimde görmek istemedikleri bağımsız üye Colin J. Williams, hem Altimo hem de TeliaSonera'nın oylarıyla Yönetim Kurulu Başkanı olmuştu... Hatta ortaklar, Williams'ın çalışmalarını çok beğendiği için maaşını da iki katına çıkaran bir karara imza atmışlardı. Fakat Williams, bazı konularda Altimo ve TeliaSonera'nın istediği yönde oy kullanmayınca, ona karşı kazan kaldırdılar.
Bunun son somut örneği de Ekim 2010'daki Yönetim Kurulu oylamasında yaşandı. Williams, ortakların istediği oyu kullanmayınca istenmeyen adam ilan edildi. Williams, 29 Haziran'daki genel kurul öncesinde BORYAD, yani yabancı ortaklar tarafından bügüne kadar defalarca mağdur edilen yatırımcılar birliği tarafından bağımsız üye adayı olarak gösterildi.

ÜÇ ŞÜPHELİ ADAY!
RUS Alfa, Rusya'da 2011 yılına kadar sahibi olduğu CTC Media'nın Yönetim Kurulu Üyesi Tamjid Basunia ile kendine ait Vimpelcom'un yüzde 6 ortağı olan Ukraynalı işadamı Victor Pinchuk'un Eastone şirketinin CEO'su Gennady Gazin'i de Turkcell için 'bağımsız üye' olarak önerdi. Alfa, Julian Horn Smith gibi, Tamjid Basunia'yı da daha önce Turkcell Yönetim Kurulu için bağımsız üye olarak önermiş ancak her iki ismi de o koltuklara oturtmayı başaramamıştı. Alfa gibi Telia Sonera da Turkcell'in yeni oluşturulacak yönetim kurulu için bağımsızlığı tartışma yaratacak isim önerilerinde bulundu. Bunlardan en dikkat çekeni, Telia Sonera'nın Kazakistan'da sahibi olduğu GSM operatörü Kcell'in yöneticilerinden Faik Çıtlak. Çıtlak, 1997'den beri Kcell'de networkten sorumlu müdür olarak görev yapıyor.

Neden kendilerine yakın isimleri istiyorlar?
RUS Altimo'nun, Çukurova Holding'le olan ve tarihi 2005 yılına dayanan davası devam ediyor. Davada nihai kararın kasım ayı içerisinde alınması beklenirken, Ruslar, dava sonuçlanmadan önce şirketin yönetimini ele almak istiyor. Nitekim kasım ayında Londra'daki Privy Council'ın Çukurova lehine vereceği bir karar Alfa'nın Turkcell'daki bütün hisselerini kaybetmesi sonucunu doğurabilir. İki taraf arasındaki anlaşmaya göre, temerrüde düşen tarafın elindeki hisseler karşı tarafça, parası ödenmek koşuluyla satın alınabilir. Dolayısıyla Altimo'nun davayı kaybetmesi, Turkcell'deki yüzde 13 civarındaki hisseyi Çukurova Grubu'na devretmesine yol açacak. Bu yüzden de Altimo, dava sonuçlanmadan Türkleri yönetimden uzaklaştırmak istiyor.

TeliaSonera'nın tek amacı Fintur'u ele geçirip Turkcell'i küçültmek
TURKCELL'İN İskandinav ortağı TeliaSonera'nın odaklandığı konu Rus Alfa'dan daha farklı... Bugün Avrupa'nın göbeğinde sıkışıp kalan TeliaSonera'nın toplam gelirinin dörtte biri, Orta Asya'daki faaliyetlerinden geliyor. Şirketin buradaki iştiraklerinin kontrolü ise Fintur'da...
Türk mühendisleri tarafından kurulan Fintur'da Turkcell'in ortaklık payı yüzde 41.45.
Kalan paylar ise TeliaSonera'ya ait. TeliaSonera'nın Turkcell'deki yönetim merakı da işte burada devreye giriyor. TeliaSonera'nın bugün temel hedefi Fintur'un yüzde 100 hissesine sahip olmak. Şirket, bu amacını da Alfa Group'la yaptıkları fakat daha sonra açıklamak zorunda kaldıkları gizli protokolde de açık açık anlatıyor. (Protokol şirketin internet sitesinde hala mevcut. Sunumda 'Fintur'un yüzde 100 hissesine sahip olması için Alfa, TeliaSonera'ya yardımcı olacaktır' ifadesi yer alıyor...)

WILLIAMS İSMİNİ NEDEN ÇİZDİLER?
TURKCELL'DEKİ mevcut yönetim, Turkcell'in Fintur'daki hisselerini TeliaSonera'ya satmasına karşı çıkıyor. Bugün Turkcell Yönetim Kurulu 7 kişiden oluşuyor. Kurulda TeliaSonera'dan 2, Alfa'dan 2, Çukurova'dan 2 temsilci bulunurken, bir de bağımsız üye (Colin Williams) yer alıyor. Yönetim Kurulu'nun karar alması için 5 kişinin 'evet' demesi şart. Fakat ortakların evet dediği Fintur'un satışına, şirketin geleceğini düşünen Çukurova yetkilileri ile bağımsız üye Williams karşı çıkıyor. Bu yüzden de ortaklar Williams'ın üzerini çizdi ve kendilerine yakın isimleri yönetime sokmaya çalışıyor.

Fintur'u satmak, Turkcell için doğru bir karar olmaz
TELIASONERA'NIN Fintur planlarına en sert tepkilerden biri geçtiğimiz yılki genel kurul öncesinde Turkcell CEO'su Süreyya Ciliv'den gelmişti. Ciliv, genel kurul öncesinde TRT'nin canlı yayınında şunları söylemişti: 'Bugün bazılarının kendi menfaati için yönetimi suçlaması adil değil. TeliaSonera, Turkcell'in de hissedar olduğu Fintur bünyesindeki Azerbaycan, Kazakistan, Gürcistan, Moldova'daki şirketleri satın almak istiyor. Bunu da internet sitelerine koydukları bir sunum ile açık açık söylüyorlar.Fakat çok büyük emeklerle kazandığımız, Türk mühendislerinin kurduğu bu şirketleri satmanın Turkcell ve ortakları için doğru bir karar olmadığını düşünüyorum.'

'Yönetimi kontrol ederlerse bu kararı da çıkarabilirler' demişti
SÜREYYA Ciliv, geçen yılki genel kurul öncesinde Kanal 24 televizyonunda da kanalın ekonomi müdürü Selçuk Geçer'in konuğu olmuş, kendisine TeliSonera'nın internete koyduğu sunumun gösterilmesi üzerine şu çarpıcı açıklamayı yapmıştı: 'TeliaSonera'nın sitesinde bir sunum var. Sunumda Fintur Holding'in şeması da mevcut. Şu an Fintur'un yüzde 42'sinin sahibi Turkcell. Ve 'Biz Altimo ile işbirliği yaparak bunu alacağız' diyor. Sunumda 'Bu sayede Fintur'un yüzde 100'ü TeliaSonera'nın olacak' deniyor. Fakat bunun için Turkcell Yönetim Kurulu onay vermeli ve mecut yönetim kurulunda bu yönde alınan bir karar yok. İşte yönetim kurulunun kontrolü bu yüzden önemli, yönetim kurulunu kontrol ederlerse bu kararı çıkarabilirler. Ve tabii ileride plandıkları başka şeyler de olabilir.'