'Gizemli ve adaletsiz bir karar!'

Yargıtay 4. Ceza Dairesi'ne göre Ergenekon sanığı Haberal'ı tahliye etmeyen hâkimler 'açıklanmayan bir gerekçeyle adil olmayan bir karar


Mesut Hasan BENLİ

ANKARA - Yargıtay 4. Hukuk Dairesi’nin, Başbakan Tayyip Erdoğan tarafından sert bir şekilde eleştirilen, Mehmet Haberal’ın tahliye taleplerini reddeden dokuz hâkime verdiği tazminat kararının gerekçesi belli oldu. Tahliye talebini reddeden hâkimlerin ‘açıklanmayan bir gerekçe ile adil olmayan bir karar verdikleri’ gerekçesiyle tazminata mahkûm edildiği ifade edildi. Kararın gerekçesinde, hakimlerin Haberal ile ilgili sağlık raporlarını değerlendirmeye almadığı da vurgulandı. Telefon dinlemeleri sonucunda Haberal’ın her faaliyetinin adım adım takip edildiği belirtilerek “Bu denli teknik imkânlara rağmen; kaçma veya delillerin karartılması ihtimalinden söz edilmesi, inandırıcı bulunmamaktadır” denildi.

Ergenekon soruşturması kapsamında 17 Nisan 2009’da tutuklanan Başkent Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Mehmet Haberal, kendisini kasten tahliye etmedikleri iddiasıyla dokuz hâkim hakkında 20’şer bin liralık tazminat talebiyle dava açmıştı. Davaya bakan Yargıtay 4. Hukuk Dairesi talebi kısmen kabul ederek dokuz hâkimin 1500’er lira tazminat ödemesine hükmetmişti. Yargıtay’ın kararını sert bir dille eleştiren Başbakan Erdoğan “Bu yargının tarafsızlığını yitirdiğinin göstergesidir” demişti. Daire tartışma yaratan kararının gerekçesinin yazımını tamamladı. Ancak bir üyenin imzası eksik olduğu için karar metni henüz kamuoyuyla paylaşılmadı.

Bir üye karşı çıktı
Söz konusu üyenin de imzasının tamamlanmasının ardından gerekçeli karar taraflara tebliğ edilecek. Karar beş kişilik heyette bire karşı dört oyla alındı. Kararda çoğunluğun görüşünü oluşturan gerekçeler yaklaşık 10 sayfada anlatılırken, karar karşı oy yazısıyla birlikte 20 sayfadan oluştu.

Karar alınırken önce hâkimler hakkında doğrudan doğruya tazminat isteme hakkı bulunup bulunmadığı tartışıldı. Daha sonra Hukuk Mahkemeleri Usulü Kanunu’nun ‘Hâkimlerin Mesuliyeti’ başlıklı 573’üncü maddesinin ikinci fıkrasında yer alan “Kabili tevil ve izah olmayacak surette vazıh ve sarahati katiyei kanuniyeye mugayir karar verilmiş olması” şeklindeki hüküm gereği dava açılabileceği sonucuna varıldı. Gerekçeli kararda da hâkimlerin Haberal hakkında ‘açıklanmayan bir gerekçe ile adil olmayan bir karar verdikleri’ bu nedenle tazminatla cezalandırıldığı ifade edildi.

Raporlara bakılmadı
Kararda, hâkimlerin çok sayıda sağlık kurulu raporu bulunduğu ancak tahliye talepleri reddedilirken bu raporların değerlendirilmediğine işaret edildi. Haberal’ın tahliye edilip edilmeyeceği konusundaki takdirin hâkimde olduğu, ancak bu raporların incelenmemiş olmasının sorumluluk gerektirdiği vurgulandı. Gerekçede, Ergenekon davasının diğer sanıkları için tahliye kararı verilirken Haberal’ın taleplerinin reddedilmesinin eşitliğe de aykırı olduğu belirtildi.

Kararın gerekçesinde Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM) içtihatlarına da vurgu yapıldı. Gerekçede Türkiye’nin ‘adil yargılama yapmadığı’ saptamasıyla mahkûm olduğu üç ayrı karara atıf yapıldı. Kararda, adil yargılanma hakkının en uzun tartışıldığı ve bu konuda emsal gösterilen Aktaş/Türkiye kararına ayrıca vurgu yapıldı. İletişimin tespiti kayıtlarından Haberal’ın tüm yaşam ve faaliyetlerinin çok yakından izlendiği anlaşıldığı vurgulanan gerekçeli kararda “Bu denli teknik imkânlara rağmen; kaçma veya delillerin karartılması ihtimalinden söz edilmesi, inandırıcı bulunmamaktadır.

Gerekçeli kararda, Haberal için “ani ölüm riski” altında olduğu yönünde raporlar verildiği hatırlatılarak şöyle devam edildi: “Davacının tehdit altında olan yaşam hakkına rağmen; öngörülemeyen bir yargılama sürecinin sonuçlanmasını beklemesi gerektiği kabul edilemez. Çünkü, yaşam hakkı; en kutsal ve birincil haktır.”

Tazminata mahkûm olan hâkimlerin kararı temyiz etmeleri durumunda, itirazı Yargıtay Ceza Genel Kurulu Karara bağlayacak. Söz konusu karar nedeniyle başta Başbakan Erdoğan başta olmak üzere çok sayıda siyasi sert eleştirilerde bulunmuştu. Tazminata mahkûm olan hâkimler şöyle: Resul Çakır, Rüstem Eryılmaz, Mehmet Faik Saban, Nurettin Ak (9. Ağır Ceza Mahkemesi Başkanı), İdris Asan, Yakup Hakan Günay, Kemal Can, Vedat Yılmaz Abdurrahmanoğlu (İstanbul 12. Ağır Ceza Mahkemesi Başkanı), Ali Efendi Peksak. (Radikal)

Radikal