BURAK AKAY - Trabzon'un Çaykara ilçesinin kirsal mahallelerinden Sahinkaya'da 48 yil önce meydana gelen heyelanin ardindan Gökçeada'ya göçen ve gelenek göreneklerini devam ettiren 61 hanenin fertleri, yillardir imece usulü ile zeytin toplayarak örnek bir yardimlasma örnegi sergiliyor.
Sahinkaya'da 1973 yilinda yasanan heyelandan sonra 61 hane, devlet tarafindan Çanakkale'nin Gökçeada ilçesinde insa edilen ve "Sahinkaya" adi verilen köye yerlestirildi.
Memleketlerinden 1400 kilometre öteye, hiç bilmedikleri bir bölgeye göç eden Karadenizliler, devletin kendilerine sagladigi imkanlarla tarim ve hayvancilikla ugrasmaya basladi. Göçün ilk yillarinda gurbet zorlugu yasayan köylüler, yaklasik yarim asirdir memleket bildikleri, Türkiye'nin en büyük adasinda yasamina devam ediyor.
Sahinkayalilar, Karadeniz'den Ege'ye ayni isimle kurulan köylerinde hayata geçirdikleri kooperatifin ardindan 3 yil önce 175 bin Avro yatirimla açtiklari zeytinyagi fabrikasiyla ekonomiye de katki sagliyor.
Yaklasik yarim asirdir imece usulü ile zeytin toplayan Sahinkayalilar, buradan aldiklari keyifle örf ve adetlerine bagli hayat sürdürüyor.
Köylerinin arazisinden toplanan zeytinler yapraklarindan ayiklanip kovalara dolduruluyor. Buradan fabrikaya getirilen yüzlerce kilogram zeytin, yapilan duanin ardindan fabrikada sikilip paketlenerek satisa hazir hale getiriliyor.
Gökçeada Dereköy Sahinkaya Tarimsal Kalkinma Kooperatifi Baskani Azmi Nafi Uygun, AA muhabirine, Sahinkayalilar olarak imece usulü çalismalari devam ettirdiklerini söyledi.
Uygun, "Burada köylülerimiz ve hatta adadaki arkadaslarimiz ile beraber elle eski yöntemlerle zeytin topluyoruz. Sag olsunlar bu sezonda da köylülerimiz, arkadaslarimiz bize destek verdiler. Yine imece usulü ile zeytinlerimizi topluyoruz." dedi.
Yetistirdikleri zeytin türünün Ladolya oldugunu anlatan Uygun, bu zeytinin dünyada sadece Gökçeada ve Ispanya'da bulundugunu ifade ederek, sunlari kaydetti:
"Bu zeytinin yagi çok kiymetlidir. Özellikleri nedeniyle de Türkiye'de bu lezzette baska bir zeytinyagi yoktur. Ladolya cinsi zeytin sadece yagliktir. Biz de bu nedenle zeytinimize çok kiymet veriyoruz. Bundan sonra bakimlarina da yogunluk verecegiz. Günlük 80 ton isleme kapasitesine sahip fabrikamizi da 3 yil önce kurmustuk. Imece usulü aslinda eskiden hep vardi ama daha az yapilmaya devam ediliyordu. Biz bu gelenekten vazgeçmeyerek devam ettiriyoruz. Elle topladigimiz bu zeytinlerimizi daha sonra fabrikamizda sikacagiz."
Baskan Uygun, bu gelenegi yasattiklari için çok mutlu olduklarini dile getirerek, söyle devam etti:
"Komsularimiz ile arkadaslarimiz ile tekrar bir arada olmak çok önemli. Eski günlerde oldugu gibi bir arada yardimlasma duygusunu bu seviyeye çikarmak çok güzel oldu. Biz buraya geleli 50 yil oldu. Örf ve adetlerimize devam ediyoruz. Benim rahmetli babamin bir lafi vardi 'Bir isin basinda kendin olmazsan basarili olamazsin' derdi. Biz de basta üyelerimiz olmak üzere tüm arkadaslarimiz ile yarim asirdir bu imece gelenegi memleketimiz olan Gökçeada'da sürdürmeye devam ediyoruz. Çok güzel oluyor."
- "Zeytin toplarken de beraberiz"
Sahinkaya sakinlerinden Nurhan Atalay da çocuk yasta geldikleri adada uzun süredir yasam sürdürdüklerini anlatti.
Eski gelenekleri devam ettirmenin mutlulugunu yasadiklarini kaydeden Atalay, "Burada eski örf ve adetler devam ediyor. Sadece dügünlerde birlikte degiliz, zeytin toplarken de beraberiz. Hep beraber imece usulünü devam ettiriyoruz. Çok mutluyuz." ifadelerini kullandi.
Ziraat Mühendisi ve Organik Tarim Koordinatörü Muharrem Serttas ise Ladolya cinsi zeytinin çok özel bir ürün oldugunu belirterek, sunlari söyledi:
"Yaptigimiz arastirmaya göre bu zeytin çesidi yaklasik 250 yil önce Gökçeada'ya getirilmis. Dolayisiyla buranin iklim kusagina alismis. Bölgeye uygunluk saglamis. Bunu baska yere götürdügümüz zaman burada elde ettigimiz zeytinyaginin tadini elde etmek mümkün degildir. Bu özelliklerinden dolayi Gökçeada'nin yagi çok kaliteli. Su anda bu zeytin sadece Gökçeada'da ve Ispanya'da yetistirilmektedir."
Gökçeada'nin Trabzonlu Sakinlerinin Yillardir Süren Örnek Yardimlasmasi
Trabzon'un Çaykara ilçesinde meydana gelen heyelanin ardindan 1973 yilinda Gökçeada'ya göçen 61 aile, yurt edindikleri adada geleneklerini devam ettirip imece usulüyle islerini yapiyor Gökçeada Dereköy Sahinkaya Tarimsal Kalkinma Kooperatifi Baskani Azmi Nafi Uygun: 'Sag olsunlar bu sezonda da köylülerimiz, arkadaslarimiz bize destek verdiler. Yine imece usulü ile zeytinlerimizi topluyoruz' Nurhan Atalay: 'Sadece dügünlerde birlikte degiliz, zeytin toplarken de beraberiz'
