Görme Engelli Öğretmenlerden 'Eğitim Kutusu'

YETER ERDİNE - Gaziantep'te görme engelli öğretmenler Hasan Yanarateş ve Zeki Katırcı, görme engelli öğrencilerin eğitimlerde kullandıkları "küp taş ve çivili kasa"nın işlevini tek materyalde birleştiren eğitim kutusu tasarladı.

Eski materyallerde sürekli düşerek kaybolan çivi ve taşların yerine düğme kullanan öğretmenler, bu tasarımlarıyla Milli Eğitim Bakanlığı (MEB) tarafından düzenlenen "2. Özel Eğitim Materyal ve Etkinlik Yarışması"nda mansiyon ödülüne layık görüldü.

Hasan Yanarateş, AA muhabirine yaptığı açıklamada, doğuştan görme engelli olduğunu ve 13 yıldır GAP Görme Engelliler Ortaokulunda görev yaptığını belirtti.

Kendisinin sınıf öğretmeninin de görme engelli olduğunu anlatan Yanarateş, "Öğretmenimiz engeline rağmen bize çok iyi eğitim verdi. Bu nedenle ona hayranlık duyuyordum. Onu örnek aldım. Ben de öğretmen olmaya karar verdim." dedi.

Görme engellilerin matematik eğitiminde kullanılan "küp taş kasa" ve Türkçe derslerinin işlendiği "çivili kasa"nın bazı sıkıntıları olduğunu savunan Yanarateş, şöyle devam etti:

"Çivili kasada, çiviler düşüyor ya da yerinden çıkıyor, çocuklar evine götürüp kaybediyor. Bunun bir çözümünün olması gerektiğini düşündük. Bir çiviyi düşürdüğümüzde bulması iki saat sürüyor. Çocuk da görme engelli olunca, bir de toplu halde düştüğünü düşünürsek, dersin yarısı hatta yarısından çoğu bu çivileri ya da küp taşları aramakla geçiyordu. Düğmeli bir materyal geliştirdik. Çocuk evine götürürken ya da derste dökülme, düşme olmasın. Düğmeleri kutunun içine yerleştirdik ve bu şekilde noktaların oluşumunu sağladık. Bu materyali hem Türkçe hem de matematik dersinde kullanmak mümkün."

- Parmak kaslarının gelişimine katkı sağlıyor

Görme engellilere okuma yazma öğretiminin 6 noktadan oluşan Braille alfabesine dayandığını belirten Yanarateş, şunları kaydetti:

"Geliştirdiğimiz kutunun adını da bu nedenle 'Braille Altı Nokta Eğitim Kutusu' koyduk. Kutuda 15 bölme var ve her bölmede 6 düğme bulunuyor. Her bölmeyi çizgilerle ayırdık ki çocuk hissetsin. Düğmeye basınca yukarı kalkıyor ve nokta oluşuyor. Kapalı düğmeler nokta değeri kazanmıyor. Öğrenci düğmelerle harfleri oluşturuyor. Düğmeler çivi ve küp taşlar gibi dökülmüyor, sabit duruyor. Bu kutu sayesinde öğrenciye ev ödevi de verebiliriz."

Kutudaki düğmelerin rakam olarak matematik dersi için de kullanılabildiğini anlatan Yanarateş, "Bu materyal çocukların parmak kaslarının gelişimine de katkı sağlıyor. Görme engelli çocuklar okula ilk geldiklerinde parmakları çok zayıf oluyor. Bu da özellikle yazı yazmada bizim için ayrı bir sorun. Ayrıca düğme ses çıkardığı için çocukların hoşuna gidiyor." ifadesini kullandı.

- Ar-Ge çalışmasının ardından okullara dağıtılacak

Materyali ahşaptan yaptıklarını kaydeden Yanarateş, şunları kaydetti:

"Plastikten yapılırsa noktaların arası daha dar olabilir. Bu sayede parmaklarla daha iyi incelenebilir. Ayrıca daha hafif olur. Plastik olmasını istiyorduk ama üretimini yapacak bir yer bulamadık. Bu nedenle ahşap yapmak zorunda kaldık. Modelimiz, ödül aldığı için Milli Eğitim Bakanlığının Ar-Ge çalışmasına girdi. Ar-Ge çalışmalarının ardından, iki yıl sonra inşallah, bu materyalimiz görme engellilerin eğitim gördüğü okullara dağılacak."

Zeki Katırcı da öğretmen olan dedesi ve teyzesine özenerek bu mesleği seçtiğini ve 16 yıllık öğretmen olduğunu kaydetti.

Kutuyu geliştirip denediklerinde başarılı olduğunu gördüklerini anlatan Katırcı, "Bu kutu sayesinde çocuklar, küp taş ve çivili kasayla, noktaların yerini bulmakla, çivi çakmakla uğraşmıyor. Sadece düğmelere basarak noktaları oluşturuyor. Bu daha pratik ve kolay." diye konuştu.

Okul Müdürü Mehmet Yıldız ise okuldaki 36 öğretmenin 11'inin görme engelli olduğunu söyledi.

Yıldız, görme engelli öğretmenlerin öğrencilerle daha iyi empati kurabildiğini dile getirerek, şöyle konuştu:

"Hasan Yanarateş ve Zeki Katırcı'nın da bakanlığın yarışmasında ilk 30'a girerek mansiyon ödülü alması mutluluk verici bir gelişme. Görme engellilerin işini kolaylaştıran yeni bir materyal ortaya koydular ki bu çok güzel bir olay. Kendilerini kutluyorum, tebrik ediyorum. Bu materyalin çoğaltılıp görme engelli öğrencilerimizin hizmetine sunulacak olması bakımından önemli diye düşünüyorum."