Güney Kıbrıs Doğalgaz İçin Piyasa Arayışında

Amerikan Noble Energy şirketinin, Güney Kıbrıs’ın sözde “Münhasır Ekonomik Bölgesi”ndeki (MEB) 12’inci parselde bulunan “Afrodit” yatağındaki doğalgazın ticari açıdan kaliteli olduğunu ilan etme niyetinin, Lefkoşa Rum kesiminin enerji planlamalarında önemli gelişmelere ivme kazandırmakta olduğu haber verildi.

Güney Kıbrıs’ta yayımlanan haftalık Kathimerini gazetesi “Kıbrıs Gazı Piyasalarda- İlk Müşterilerin Cezp edilmesi İçin Temaslar- Ara Çözüm Buzdolabında” başlıklarıyla ilk sayfadan yayımladığı haberinde, Noble Energy şirketinin hareketinin, şirketin üç hafta içerisinde onaya sunacağı kalkınma planı tamamlanır tamamlanmaz, anlaşmalar yapılmasının yolunu açacağını yazdı. Mısır’ın, Afrodit doğal gazının ilk potansiyel alıcısı olarak dikkati çekmekte olduğunu kaydeden gazete, bunu “Kıbrıs iç piyasası” ile Ürdün’ün izlemekte olduğunu belirtti.

Gazete, Rum hükümeti ile Noble’nin, kurulacak platformdan başlayıp bahse konu üç destinasyona gidecek boru hattına sahip denizaltı alt yapıları meydana getirme tercihinde olduğunu yazdı. Gazete, olumlu olduğundan söz ettiği haberlerin, ara çözüm konusuna “katalizör” olarak etki ettiğini ve ara çözümün ikinci kez “buzdolabına” girmekte olduğunu ekledi.

Gazete “Afrodit, Doğalgaz Ara Çözümünü Geçersiz Kılıyor” başlığıyla iç sayfadan yayımlamayı sürdürdüğü haberinde, Noble Energy şirketinin Afrodit yatağındaki doğalgazı işletme kararı ile Fransız Total şirketinin Rum MEB’inde kalmasının, Lefkoşa Rum kesiminde iyimserliğe neden olduğunu belirtti.

Öte yandan gazete, Afrodit yatağındaki doğal gazın ticarileştirilmesiyle ilgili son gelişmelerin, “Kıbrıs” doğalgazı işletilebilir hale gelene kadar, Rum hükümetinin elektrik üretim maksatlı olarak iç piyasaya doğalgaz tedarik etmesiyle ilgili planlamalarında yeni koşullar meydana getirdiğini yazdı. Noble Energy şirketinin Afrodit yatağının ticari açıdan kârlı olduğunu ilan etme niyetinin ardından, Rum kesiminin kendi doğalgazını kullanabilene kadar, belirli bir zaman aralığı için doğalgaz tedarikçisi bulmasıyla ilgili süreçte kaygı hüküm sürdüğünü ifade eden gazete, ara çözüm konusunda ne olacağı hususunda geçtiğimiz Perşembe günü bir toplantı yapıldığını ve ikinci bir toplantının da yarın yapılacağını belirtti.

Gazete “yetkili bir kaynağın”, Afrodit yatağındaki gelişmelerin ara çözümü doğrudan etkilediği ve mümkün olan en kısa zamanda bir karar alınması gerektiğini söylediğini de iletti. Haberde, nihai kararların Noble şirketinin Afrodit yatağıyla ilgili kalkınma planının sunulmasının akabinde alınacağı da ifade edildi.

Gazete, Kıbrıs Rum Hidrokarbon Şirketi (EİK) Başkanı Tula Onifriyu’nun gazeteye verdiği demeçten de alıntı yaparak, Rum iç piyasasının Mısır ile birlikte, 12’inci parselin potansiyel müşterilerinin ilk sırasında bulunduğunu da aktardı. Afrodit yatağıyla ilgili kalkınma planının, geniş bölge piyasalarına odaklanmakta olduğunu; bunun da doğalgazın kanalize edilmesi yöntemini belirlemekte olduğunu kaydeden gazete, yapılan hazırlık çalışmaları temelinde, hükümet ile Noble’nin, doğal gazın uluslar arası piyasalara çıkmasının en avantajlı yolunun, bölgesel boru hatları yöntemi olduğu konusunda hem fikir olduklarını belirtti.

Doğalgazın ilk olarak yüzer tesiste işleneceğini, oradan da deniz altı boru hattıyla satış piyasalarına gideceğini kaydeden gazete, deniz altı boru hattının Afrodit’ten Mısır’da bulunan iki sıvılaştırma terminalinden birine gideceğini aktardı. Gazete, benzer boru hatlarının Güney Kıbrıs’a ve Afrodit gazıyla ilgilenen diğer ülkelere yönelik olarak da inşa edileceklerini ekledi. Başka bir haberinde ise, bölge ülkeleri arasındaki anlaşmazlıkların, doğalgaz yataklarından istifade edilmesini engellemekte olduğunu kaydetti.

Kıbrıs Rum Hidrokarbon Şirketi (EİK) Başkanı Tula Onifriyu ise, Afrodit yatağından çıkacak doğalgazın ilk müşterilerinin Mısır, Ürdün ve Rum iç piyasası olduğunu söyledi.

Gazeteye demecinde, doğalgazın satış fiyatıyla ilgili rakamlardan bahsetmenin erken olduğunu dile getiren Onifriyu, geniş bölgedeki hidrokarbon rezervlerinin, “Kıbrıs’ın” bölgesel bir role sahip olması için, perspektifler sunabileceğini belirtti.

Kendilerinde olduğu gibi, özellikle derin sularda gerçekleştirilen bir sondajın başarı oranının, uluslar arası açıdan onda bir olduğunu da izah eden Onifriyu, yataklarda büyük miktarda doğalgaz olması durumunda, bunun, kara terminali inşa edilmesi gibi başka seçeneklere bakmalarına müsaade edeceğini belirtti.

Bugünkü koşullarla birlikte, doğalgazın 2019-2020 yıllarında piyasalara çıkmasını beklediklerini de dile getiren Onifriyu, Mısır’ın büyük bir doğalgaz ihtiyacı içerisinde olmasından ötürü, hem İsrail, hem de Rum kesiminden doğalgaz tedarik edebileceğini söyledi.

Bölgesel işbirliğinin katalizör olduğunu da dile getiren Onifriyu, bazı şartlar altında, terminal ve Yunanistan’a yönelik boru hattının da masada olduğunu ekledi.