Haftanın Tarihine Bakış

Gazeteci yazar Uğur Mumcu, 24 Ocak 1993'te evinin önünde, aracına yerleştirilen bombanın patlaması sonucu yaşamını yitirdi.

Uğur Mumcu, 1942'de Kırşehir'de doğdu. Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesini bitirdi. Bir süre avukatlık yaptıktan sonra 1968'de aynı fakültede idare hukuku asistanı oldu. 12 Mart 1971 Muhtırası'ndan sonra tutuklandı ve 7 ay hapisle cezalandırıldı. Yargıtay, bu cezayı bozdu.

Mumcu, 1974'te üniversiteden ayrılarak, Yeni Ortam gazetesinde köşe yazarlığına başladı. 1975'te Cumhuriyet gazetesine geçti. Yaşamı boyunca çok sayıda araştırmaya dayalı yapıt verdi. Ölümünden sonra kurulan Uğur Mumcu Araştırmacı Gazetecilik Vakfı, bütün eserlerini yayımladı.

- Belli başlı öteki olaylar

19 Ocak

1945- Türkiye'de Deutsche Bank ve Deutsche Orient Bank faaliyetlerini durdurdu ve tasfiye hazırlıklarına başladı.

1950- Çin önderi Mao Zedong, Ho Şi Minh önderliğindeki Kuzey Vietnam'ı tanıdı.

1960- İsveç'in başkenti Stockholm'den Ankara'ya gelen İskandinav Hava Yollarına (SAS) ait yolcu uçağı, Esenboğa Havaalanı yakınlarında düştü, 42 kişi öldü.

1966- Hindistan'da Nehru'nun kızı İndra Gandhi başbakan oldu.

1969- Prag'da Jan Palach adlı öğrenci, Sovyetler Birliği'nin Çekoslovakya'yı işgalini protesto için kendini yaktıktan 3 gün sonra öldü. Prag'da protesto amaçlı eylemler düzenlendi.

1970- ''Beyaz Kelebekler'' müzik topluluğunun üç üyesi, Sakarya'da geçirdikleri trafik kazasında öldü.

1975- Arkeolog Arif Müfit Mansel vefat etti.

1978- Sinema sanatçısı Feridun Çölgeçen öldü.

1982- Siyaset tarihçisi ve yazar Profesör Ahmet Şükrü Esmer yaşamını yitirdi.

1998- Kenan Şeranoğlu, 'Titan Saadet Zinciri' adını verdiği oluşumla 30 bin kişiden 8,6 miyon lira topladı. 15 Haziran'da, Şeranoğlu ile aralarında babasının da bulunduğu 7 sanık, ''dolandırıcılık''tan çeşitli hapis cezalarına mahkum edildi.

2000- Türk sanat müziği şarkıcısı Sevim Çağlayan vefat etti.

2005- ''Türkler: Bin Yılın Yolculuğu 600-1600'' sergisi, Londra'daki Royal Academy of Arts'ta (Kraliyet Sanat Akademisi) açıldı.

2007- Agos gazetesi Genel Yayın Yönetmeni Gazeteci Hrant Dink, uğradığı silahlı saldırıda yaşamını yitirdi. Zanlı Ogün Samast, ertesi gün Samsun'da yakalandı.

2008- Gazeteci Cüneyt Koryürek, İstanbul'da geçirdiği trafik kazasının ardından kaldırıldığı hastanede hayatını kaybetti.

2011- Rize Milletvekili Mesut Yılmaz, Demokrat Parti'den istifa etti. Meclis'te temsil edilen parti sayısı 6'ya düştü.

2012- Cumhurbaşkanının halk tarafından seçilmesini ve seçimlerin 5 yılda bir yapılmasını, 11. Cumhurbaşkanı'nın görev süresinin de 7 yıl olmasını içeren Cumhurbaşkanı Seçimi Kanunu, TBMM Genel Kurulu'nda kabul edildi.

2013- Akademisyen Prof.Dr. Toktamış Ateş, tedavi gördüğü İstanbul Üniversitesi Tıp Fakültesinde organ yetmezliği nedeniyle 69 yaşında hayatını kaybetti.

2014- Suriye ordusunda 13 yıl askeri polis olarak görev yapan kişi, çalışma arkadaşlarıyla iki yıl boyunca Esed rejimi tarafından gözaltında sistematik işkenceyle öldürülen 11 bin kişinin 55 bin kare fotoğrafını çekti. Anadolu Ajansı, Suriye'de Esed rejimi tarafından işlenen savaş suçlarını belgeleyen fotoğraflara ulaştı.

2014- Adana'da jandarma ekipleri, Adana-Ceyhan istikametinde seyreden 3 tırda arama yaptı. Adana Valiliği, konuyla ilgili, '3 araçta cumhuriyet savcılığının talimatı ile yapılan kontrollerde, Milli İstihbarat Teşkilatının rutin görevlerini ifa eden personelin bulunduğu anlaşılmıştır' açıklamasında bulundu.

2014- Mısır'da darbeyle görevinden uzaklaştırılan Cumhurbaşkanı Muhammed Mursi ve 25 kişi hakkında, 'yargı makamına hakaret' iddiasıyla başlatılan soruşturmada, dava dosyasının ceza mahkemesine sevk edilmesine karar verildi.

2015- Meclis, 10 yıl sonra Yüce Divan oylaması yaptı. Eski Ekonomi Bakanı Zafer Çağlayan, annesinin vefatı dolayısıyla genel kurula katılamadı, birleşime iştirak eden eski İçişleri Bakanı Muammer Güler, eski AB Bakanı Egemen Bağış ile eski Çevre ve Şehircilik Bakanı Erdoğan Bayraktar konuşma yapmadı. Genel Kurul'da yapılan gizli oylamalarda eski bakanların Yüce Divan'a sevki kabul edilmedi.

2015- Bakanlar Kurulu, Cumhurbaşkanı Erdoğan başkanlığında toplandı. Eski Cumhurbaşkanları Cemal Gürsel, Fahri Korutürk, Kenan Evren, Turgut Özal ve Süleyman Demirel'den yıllar sonra ilk kez bir Bakanlar Kurulu toplantısı, cumhurbaşkanı başkanlığında yapıldı.

2015- Olimpiyat şampiyonu kayakçı Lindsey Vonn, kariyerinin 63. zaferini kazanarak 'Alp Disiplini Kayak Dünya Kupası tarihinin en fazla yarış kazanan kadın sporcusu' unvanını aldı.

20 Ocak

1793- Fransa Kralı XVI. Louis, giyotinle idam edildi.

1895- Darülaceze kuruldu.

1918- Midilli Kruvazörü, İmroz açıklarındaki mayınlara çarparak battı. Birinci Dünya Savaşı'nın başında, 11 Ağustos 1914'te İngiliz filosunun izlediği Almanların Goeben ve Breslau gemileri, Çanakkale Boğazı'ndan geçmiş ve ilkine ''Yavuz'', ikincisine 'Midilli'' adı verilmişti.

1918- Gazi Ahmet Muhtar Paşa öldü.

1921- TBMM'nin oluşumunun ardından, 23 maddelik ilk anayasa ''Teşkilatı Esasiye'' kabul edildi.

1936- Ankara'da Endüstri Kongresi toplandı. Toplantıda İkinci Beş Yıllık Sanayi Planı esasları kabul edildi.

1936- Sinemaların esas filmle bir de ''öğretici film'' göstermek zorunda olduğuna ilişkin yasa çıkarıldı.

1947- Fransa'da Charles De Gaulle, politikadan çekildiğini açıklayarak görevinden istifa etti.

1949- Gazeteci yazar Burhan Cahit Morkaya öldü.

1956- Varlık dergisinin Roman Armağanı'nı, Yaşar Kemal, ''İnce Memed'' romanıyla kazandı.

1957- Şair Ziya Osman Saba, 47 yaşında öldü.

1961- Londra Konferansı'nda Kıbrıslı Rumlar, federal yönetim tezini reddetti. Bunun üzerine Kıbrıs Türk Toplumu temsilcileri konferanstan çekildi.

1989- Samsunspor kafilesi, Malatyaspor ile yapacağı lig maçına giderken kaza geçirdi, 3 kişi hayatını kaybetti.

1993- Ünlü Amerikalı aktris Audrey Hepburn öldü.

1994- Devlet Sanatçısı Bedia Muvahhit, 97 yaşında vefat etti.

2003- MERNİS hizmete girdi.

2005- Kıbrıs Barış Harekatı'nda görev alan tugayın komutanı emekli Tümgeneral Sabri Demirbağ, 84 yaşında İstanbul'da vefat etti.

2010- Hamas liderlerinden Mahmud El Mabhuh, Dubai'de kaldığı otelde öldürüldü.

2013- ABD'de 2. kez başkan seçilen Barack Obama, yemin ederek ikinci dönemine resmen başladı. Obama, Beyaz Saray'daki yemin töreninin yanı sıra 21 Ocak'ta kongre bahçesinde halkın önünde yemin etti.

2014- İran ile P5+1 ülkeleri arasında nükleer program konusunda varılan mutabakat uygulanmaya başladı. ABD, anlaşma gereği, Tahran'a yönelik yaptırımları hafifletme kapsamında bu ülkenin ham petrol ihracatını azaltmaya dönük çabalara ara verdiğini açıkladı.

2015- Gölbaşı Cumhuriyet Başsavcılığınca, 'kriptolu ve normal telefonların usulsüz dinlendiği' iddiasıyla Ankara, İstanbul, Sakarya ve Gebze'de 'Paralel Yapı' operasyonu başlatıldı.

21 Ocak

1522- Rodos fethedildi.

1774- Padişah III. Mustafa öldü, I. Abdülhamit tahta çıktı.

1924- Sovyet Devrimi'nin mimarı Viladimir İliç Uliyanof Lenin öldü.

1946- İş ve İşçi Bulma Kurumu kuruldu.

1951- Ankara'ya, Kore'den ilk hasta ve yaralı kafilesi geldi.

1952- Milli Savunma Bakanlığı, Kore'de 34 subay, 46 astsubay ve 1252 erin şehit olduğunu açıkladı.

1954- İlk nükleer denizaltı USS Nautilus, ilk seferine çıktı.

1958- Lefkoşa'da taksim lehine gösteri yapan Kıbrıslı Türk gençlerine İngiliz askerleri müdahale etti, bir genç ağır yaralandı, 6 kişi tutuklandı.

1961- Saraçhane Tiyatrosu açıldı. İlk olarak Cevat Fehmi Başkut'un Hacıyatmaz oyunu sahnelendi.

1972- Cidde'deki hac seferinden dönen ''Marmara'' uçağı, 5 kişilik mürettebatıyla düştü. Hostes Hülya Maviler yanarak öldü, diğerleri yaralı kurtarıldı.

1983- Yazar Kemal Bilbaşar 73 yaşında öldü.

1985- Yazar Oktay Arayıcı 49 yaşında vefat etti.

1996- Filistin'de ilk kez yapılan devlet başkanlığı seçiminde Yaser Arafat seçildi.

2010- Eski Bayındırlık ve İskan Bakanı Orhan Alp vefat etti.

2012- Türkiye'de ilk yüz nakli, Akdeniz Üniversitesi Plastik ve Rekonstrüktif Cerrahi Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Ömer Özkan ve ekibi tarafından Akdeniz Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesinde gerçekleştirildi. Uşak'ta beyin ölümü gerçekleşen Ahmet Kaya'dan alınan yüz, Antalya'nın Manavgat ilçesindeki Gebece köyünde yaşayan 19 yaşındaki Uğur Acar'a nakledildi.

2013- Çocuklar başta olmak üzere topluma deprem bilincini aşılamak için çalışan ve kamuoyunda ''Deprem Dede'' olarak da bilinen Türk Kızılayı Genel Başkan Başdanışmanı Prof. Dr. Ahmet Mete Işıkara, İstanbul'da tedavi gördüğü hastanede 71 yaşında vefat etti.

2013- Genelkurmay Başkanlığı, siber saldırılara karşı 'Türk Silahlı Kuvvetleri Siber Savunma Merkezi Başkanlığı' oluşturuldu.

2013- Endonezya'nın başkenti Cakarta'da yağışların yol açtığı sellerde 26 kişi hayatını kaybetti, 103 bin kişi de yer değiştirmek zorunda kaldı.

2014- Uluslararası Çalışma Örgütü, 2014 yılı Küresel İstihdam Trendleri Raporu'nu yayınladı. Raporda, 2013 sonu itibarıyla küresel düzeyde önceki yıla göre 5 milyon yeni işsiz oluştuğu ve işsiz sayısının 202 milyona ulaştığı belirtildi.

22 Ocak

1517- Osmanlı ordusu, Ridaniye Savaşı'nda Memluk ordularını yendi. Bu savaşın ardından halifelik Osmanlılara geçti.

1561- İngiliz devlet adamı, filozof Francis Bacon doğdu.

1842- Baytar Mektebi (Veteriner Fakültesi) açıldı.

1901- Britanya Kraliçesi Victoria, 82 yaşında öldü.

1905- Birinci Rus Devrimi başladı. Çar birliklerinin Kışlık Saray'a dilekçe vermek için yürüyüşe geçen işçilere ateş açmaları ve ''Kanlı Pazar'' diye anılan günde, 500 işçiyi öldürmesi üzerine ayaklanmalar baş gösterdi.

1949- Çin'de Mao Zedung, Kızıl Ordu ile Pekin'e girdi.

1972- Brüksel Antlaşması imzalandı. Antlaşma, İngiltere, İrlanda, Danimarka ve Norveç'in, 1 Ocak 1973'ten itibaren Avrupa Ekonomik Topluluğuna (AET) üye olmalarını öngörüyordu.

1987- Yüksek Sağlık Şurası, tüp bebek uygulamasının Türkiye'de de başlatılmasını kararlaştırdı.

1989- Sovyetler Birliği'nde ilk kez ''Uluslararası Güzellik Yarışması'' düzenlendi. Yarışmada Türkiye'yi temsil eden Meltem Hakarar birinci seçildi.

1996- Şair Ercüment Uçarı, İstanbul'da öldü.

1996- Özgürlük ve Dayanışma Partisi (ÖDP) kuruldu.

2000- Ankara 9. Ağır Ceza Mahkemesi, DYP Şanlıurfa Milletvekili Fevzi Şıhanlıoğlu'nun ölümüyle ilgili davada, MHP Milletvekili Cahit Tekelioğlu'nu 2 yıl 9 ay 10 gün ağır hapse mahkum etti. MHP Milletvekili Mehmet Kundakçı beraat etti.

2006- Eski SHP Genel Başkanı Aydın Güven Gürkan, İstanbul'da tedavi gördüğü hastanede vefat etti.

2008- ''Ergenekon'' soruşturması kapsamında emekli Tuğgeneral Veli Küçük, avukat Kemal Kerinçsiz, gazeteci Güler Kömürcü, Türk Ortodoks Patrikhanesi Basın ve Halkla İlişkiler Sözcüsü Sevgi Erenerol, Susurluk davası hükümlüsü Sami Hoştan’ın da aralarında bulunduğu 33 kişi gözaltına alındı.

2013- Galatasaray Üniversitesinin Ortaköy'deki 142 yıllık binasında çıkan yangın, itfaiyenin 4,5 saat süren müdahalesiyle söndürüldü. Binanın büyük bölümü kullanılamaz hale geldi. Elektrik kontağından çıktığı belirlenen yangında çok sayıda tarihi öneme sahip eser ve kitap kül oldu.

2014- Suriye'deki iç savaşa çözüm bulmayı amaçlayan Cenevre-2 Konferansı, İsviçre'nin Montrö kentinde başladı.

2014- Dünya Ekonomik Forumu'nun 44. Davos yıllık toplantısı başladı. İsrail Cumhurbaşkanı Şimon Peres'e barışa, ekonomiye, teknolojiye yaptığı katkılardan dolayı 'Davos'un Ruhu' ödülü verildi.

2015- Somali'nin başkenti Mogadişu’da Cumhurbaşkanlığı Sarayının yakınlarında bulunan ve Türk heyetinin kaldığı Atfeya Oteli’ne bomba yüklü araçla saldırı düzenlendi. Saldırıda Türk heyetinden ölen ya da yaralanan olmazken, 2’si polis 4 kişi yaşamını yitirdi, 3 kişi de yaralandı.

23 Ocak

1896- Fizikçi Wilhelm Conrad Röntgen, adının verildiği cihazı icat etti.

1913- Kamil Paşa Hükümeti, İttihat ve Terakki yanlılarınca devrildi, yerine Mahmut Şevket Paşa getirildi.

1941- I. Türk Karikatür Sergisi, İstanbul'da açıldı.

1961- Dolandırıcılık olaylarıyla ünlenen Sülün Osman, Zeytinburnu'nda kumar oynarken yakalandı.

1973- Vietnam'da ateşkes ilan edildi.

1978- Türkiye 1. Kömür Kongresi, Zonguldak'ta yapıldı.

1989- Ressam Salvador Dali, 84 yaşında İspanya'da öldü.

1990- Kızıl Ordu, 41 yıl sonra Macaristan'dan ayrıldı.

1990- Parlamentodan Politika dergisi çıktı.

1995- Posta ile Yeni Şafak gazetesi, yayına başladı.

2005- Edebiyat tarihçisi, yazar Atilla Özkırımlı, 63 yaşında İstanbul'da vefat etti.

2007- Yapımına 16 yıl önce başlanan Bolu Dağı Tüneli'nin İstanbul'a gidiş yönü ulaşıma açıldı.

2008- Kostas Karamanlis, 49 yıl aradan sonra Türkiye'yi ziyaret eden ilk Yunanistan Başbakanı oldu.

2012- Fransa Senatosu, 1915 olaylarıyla ilgili Ermeni iddialarının inkarını suç sayan yasa teklifini kabul etti.

2014- Hollanda'da her yıl düzenlenen ve sinemaseverlerin büyük ilgisiyle karşılanan “Uluslararası Rotterdam Film Festivali” başladı. Festivalde, Tayfun Pirselimoğlu’nun “Ben O Değilim” filmi de izleyiciyle buluştu.

2015- Suudi Arabistan Kralı Abdullah bin Abdulaziz el Suud'un vefatı nedeniyle bir günlük 'milli yas' ilan edildi.

24 Ocak

1921- Ankara-Sivas demiryolunun inşasına ilişkin yasa TBMM'de kabul edildi. Bu hattın inşaatı 1930 yılında tamamlandı.

1921- Çerkez Ethem'in güçleri dağıtıldı.

1946- CHP Sanat Ödülü'nü ''35 Yaş'' şiiriyle Cahit Sıtkı Tarancı kazandı.

1946- BM, Uluslararası Atom Enerjisi Komisyonu kurdu.

1955- Zonguldak'ta, Ereğli Kömür İşletmelerine ait Gelik ocağındaki grizu patlamasında 52 işçi öldü, 19 işçi yaralandı.

1958- Türkiye'de modern cerrahinin kurucusu, eski İstanbul Belediye Başkanı ve Tıp Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Cemil Topuzlu 90 yaşında vefat etti.

1959- İstanbul Küçükyalı'da Neşe Sineması çöktü, 37 kişi öldü, çok sayıda kişi yaralandı.

1962- Yazar, şair Ahmet Hamdi Tanpınar, 61 yaşında yaşama gözlerini yumdu.

1965- İngiliz siyasetçi Winston Churchill öldü.

1980- Başbakan Süleyman Demirel başkanlığındaki hükümetçe alınan ve ''24 Ocak Kararları'' olarak bilinen ekonomik istikrar programı kamuoyuna açıklandı.

1993- Gazeteci yazar Uğur Mumcu, evinin önünde, aracına yerleştirilen bombanın patlaması sonucu öldü.

1994- Türkiye'nin ilk haberleşme uydusu TÜRKSAT-1, fırlatıldıktan 12 dakika 12 saniye sonra okyanusa düştü.

2001- Diyarbakır Emniyet Müdürü Gaffar Okkan, 4 koruması ve şoförü, silahlı saldırıda şehit edildi.

2006- Tiyatro ve sinema sanatçısı Mümtaz Sevinç, Üsküdar'daki evinde bıçaklanarak öldürüldü.

2007- Eski Dışişleri ve Kültür Bakanlarından İsmail Cem, İstanbul'da tedavi gördüğü hastanede yaşamını yitirdi.

2010- İstanbul Kültür ve Sanat Vakfı Yönetim Kurulu Başkanı (İKSV) Şakir Eczacıbaşı vefat etti.

2011- Türkiye, İsrail'in Mavi Marmara gemisine saldırısıyla ilgili Birleşmiş Milletlere sunduğu ara raporda, zararların tazminini istedi.

2011- Rusya'nın başkenti Moskova'daki Domodedova Havaalanı'nda terörist saldırı düzenlendi. Saldırıda 35 kişi öldü, 100'den fazla kişi yaralandı.

2013- Danıştay 8. Dairesi, Türkiye Barolar Birliğinin meslek kurallarında yer alan, avukatların ''başları açık'' görev yapacaklarına ilişkin düzenlemesinin yürütmesini durdurdu. Kararın ardından avukatlar başörtülü olarak duruşmalara katılmaya başladı.

2013- Türk Havacılık ve Uzay Sanayi AŞ (TUSAŞ) tarafından geliştirilen “ ANKA” İnsansız Hava Aracı Sistemi, kabul test sürecini tamamladı.

2014- İstanbul 10. Ağır Ceza Mahkemesi, Balyoz Davası sanıklarından bir kısmının avukatlarınca yapılan 'yeniden yargılama' talebini reddetti.

2015 - Suudi Arabistan Kralı Abdullah bin Abdulaziz, Riyad'da tedavi gördüğü hastanede 91 yaşında vefat etti.

25 Ocak

1363- Sırp Sındığı Zaferi kazanıldı.

1926- Şeker, petrol ve benzin inhisarı (tekeli) hakkında kanunlar kabul edildi.

1936- İstanbul'da vapurculuk şirketi ile bütün kabotajın Denizyolları İdaresine geçmesini sağlayan sözleşme imzalandı.

1938- İzmir Telefon İşletmesinin hükümetçe satın alınmasına dair sözleşme, Ankara'da imzalandı.

1939- Celal Bayar hükümeti istifa etti. Yeni hükümet Refik Saydam başkanlığında kuruldu.

1948- Kurtuluş Savaşı komutanlarından Orgeneral Kazım Karabekir öldü.

1952- Liseler 4 yıla çıkarıldı.

1970- Necmettin Erbakan, 17 arkadaşıyla Milli Nizam Partisini kurduğunu açıkladı.

1987- 30 milyon dolara sigortalanan ''Muhteşem Süleyman Sergisi'', ABD'nin başkenti Washington'da Ulusal Sanat Müzesinde açıldı.

1988- Türkiye, Birleşmiş Milletler İşkenceyle Mücadele Sözleşmesi'ni imzaladı.

1990- ABD'li aktris Ava Gardner, 67 yaşında öldü.

2003- Eski Devlet Bakanı Aysel Baykal, 64 yaşında vefat etti.

2006- İlk kez seçimlere katılan Hamas, Filistin'de düzenlenen genel seçimlerin galibi oldu ve 10 yıllık El Fetih hakimiyetine son verdi. İsmail Haniye, 19 Şubat'ta başbakan oldu ancak İsrail, Hamas hükümetiyle bütün müzakereleri durdurdu ve ekonomik yaptırım başlattı.

2013- Halter Federasyonu Başkanı Hasan Akkuş ve yönetim kurulu, Avrupa 23 Yaş Altı Şampiyonası’nda 5 Türk sporcunun dopingli çıkması üzerine istifa etti.

2015- Yunanistan'da erken genel seçimler yapıldı. Seçimin galibi, Aleksis Çipras liderliğindeki Radikal Sol Koalisyon İttifak (Syriza) oldu. Syriza, oyların yüzde 36,34’ünü aldı.