Haftanın Tarihine Bakış

Kıbrıs'ta 'cumhuriyet' ilan edilmesine giden adım, Türkiye Başbakanı Adnan Menderes ve Yunanistan Başbakanı Konstantin Karamanlis arasında, 5-11 Şubat 1959'da Zürih Konferansında varılan anlaşmayla atıldı. Türk kadını seçilme hakkını ilk kez 8 Şubat 1935'teki milletvekili seçimlerinde kullandı, Meclise 18 kadın milletvekili girdi. Cumhuriyetçi Köylü Millet Partisinin adı 9 Şubat 1969'da Milliyetçi Hareket Partisi olarak değiştirildi ve genel başkanlığa Alparslan Türkeş seçildi.

Kıbrıs'ta gerginliğin artması üzerine Dışişleri Bakanı Fatin Rüştü Zorlu ile Yunan Dışişleri Bakanı Evangelos Averof, 18 Aralık 1958'de Paris'te yapılan NATO toplantısında ilk temasta bulundu. Daha sonra 5 Şubat'ta Başbakan Adnan Menderes ve Yunanistan Başbakanı Konstantin Karamanlis arasında Zürih'te yapılan görüşmelerde, Kıbrıs'ta bağımsız bir devlet kurulmasını öngören anlaşma imzalandı. Zürih Konferansında alınan bu bağımsız Kıbrıs devleti kararı ve anayasa ilkeleri, İngiltere'nin de kabul şartı nedeniyle 11 Şubat'taki ortak bildiride yer almadı.

Zürih'ten sonra, ilki 1955'te yapılan Londra Konferansının ikincisi toplandı. İngiltere Başbakanı Harold Macmillan, Adnan Menderes ve Konstantin Karamanlis'in yanı sıra Kıbrıs'taki toplum liderleri Dr. Fazıl Küçük ile Makarios'un da katıldığı görüşmelerde Zürih'te varılan anlaşmalar, İngiltere'yi ilgilendiren bazı hükümlerin eklenmesiyle 19 Şubat'ta kabul edildi.

Zürih ve İkinci Londra Konferanslarında kurulması öngörülen inceleme komisyonunun çalışmalarını tamamlamasının ardından da 16 Ağustos 1960'ta ''Kıbrıs Cumhuriyeti'' ilan edildi.

- Belli başlı öteki olaylar

6 Şubat

1921- Ankara'da Hakimiyeti Milliye gazetesi günlük olarak çıkmaya başladı.

1953- TBMM, 8 Kasım 1877'de Aziziye Tabyası'nı kahramanca savunan Nene Hatun'a (Kırkköz) Vatani Hizmet Tertibi'nden maaş bağladı.

1959- Elektronik mühendisi Jack Kilby, modern elektronik sektörünün temelini oluşturan ''mikroçip''in patentini aldı.

1980- Türkiye'nin Bern Büyükelçisi Doğan Türkmen uğradığı suikasttan yaralı olarak kurtuldu.

1988- Basın Konseyi kuruldu.

1992- İstanbul DGM Başsavcısı Yaşar Günaydın, silahlı saldırı sonucu öldürüldü.

2002- Türk siyasetinin duayenlerinden Osman Bölükbaşı, Ankara'da 89 yaşında vefat etti.

2012- Bursa'da yaşamını sürdüren tiyatro ve sinema oyuncusu Baykal Kent, tedavi gördüğü Bursa Devlet Hastanesinde 69 yaşında hayatını kaybetti.

2013- Sayısız oyun, ödül ve 1991 yılında layık görüldüğü devlet sanatçılığı unvanıyla 42 yıllık sanat yaşamını taçlandıran Macide Tanır, İstanbul'da tedavi gördüğü hastanede solunum yetmezliği nedeniyle 90 yaşında yaşama veda etti.

2016- Dünya Boks Birliği (AIBA) tarafından düzenlenen AIBA Profesyonel Boks (APB) müsabakalarında 2015'te 75 kiloda dünya şampiyonu olan milli boksör Adem Kılıçcı, 10. rauntta nakavt olarak dünya şampiyonluğu unvanını Rus rakibi Artem Chebotarev'e kaptırdı. Milli boksör ayrıca, 2016 Rio Olimpiyat Oyunları'nda seri başı olma şansını da kaçırdı.

2016- Tayvan'ın güneyinde 6,4 büyüklüğünde deprem meydana geldi. Tainan kentinde çok sayıda bina yıkılırken, 116 kişi hayatını kaybetti.

2016- Kolombiya'da 3 bin 177 hamile madının Zika virüsü taşıdığı ve ülkedeki toplam Zika virüslü insan sayısının 25 bini geçtiği açıklandı.

7 Şubat

1640- Padişah Dördüncü Murat öldü. Sultan İbrahim padişah oldu.

1695- Padişah İkinci Ahmet öldü. 50 yaşında tahta çıkan ve dört yıl saltanatta kalan İkinci Ahmet'ten sonra, İkinci Mustafa tahta çıktı.

1914- Charlie Chaplin'in (Şarlo) ilk filmi ''The Little Tramp'' gösterildi.

1966- Kurtuluş Savaşı komutanlarından, 1949-1950 yılları arasında Genelkurmay Başkanlığı görevini de yürüten Orgeneral Abdurrahman Nafiz Gürman öldü.

1973- ''Maraş'' iline ''Kahramanlık'' unvanı verildi ve adı ''Kahramanmaraş'' oldu.

1984- ABD'li astronot Bruce McCandless, uzayda ilk kez serbest yürüyüş yaptı.

1992- Avrupa Topluluğu üyesi ülkeler arasında Avrupa Birliğini oluşturan Maastricht Antlaşması imzalandı.

1995- Uzay mekiği Discovery, Rus uzay istasyonu ''Mir'' ile tarihi buluşmasını gerçekleştirdi.

2006- FIFA Disiplin Kurulu, Türkiye-İsviçre maçı sonrası çıkan olaylar nedeniyle (A) Milli Takıma altı maç saha kapatma ve seyircisiz oynama ile 200 bin İsviçre Frangı para cezası verdi. Kurul, ayrıca futbolculardan Emre ve Alpay'ı altı, Serkan Balcı'yı iki maç, antrenör Mehmet Özdilek'i de bir yıl hak mahrumiyetiyle cezalandırdı. Daha sonra, Tahkim Kurulu, (A) Milli Takımın cezasını üç maç saha kapatma ve seyircisiz oynamaya, Emre'nin cezasını da dört maça indirdi.

2007- Bakü-Tiflis-Kars demiryolu projesinin uygulanmasına ilişkin anlaşma Tiflis'te imzalandı.

2011- Aden Körfezi açıklarındaki Türk Silahlı Kuvvetleri (TSK) deniz unsurlarının görev süresinin bir yıl daha uzatılmasını öngören Başbakanlık Tezkeresi, TBMM'de kabul edildi.

2011- Sudan Devlet Başkanı Ömer El Beşir, Güney Sudan'da kuzeyden ayrılma konusunda yapılan referandumun sonuçlarını resmen kabul ettiğini duyurdu.

2013- İran Cumhurbaşkanı Ahmedinejad'a, İslam İşbirliği Teşkilatı toplantısına katılmak üzere gittiği Kahire’de Hz.Hüseyin Camisi’nde akşam ve yatsı namazlarını kıldıktan sonra halkla selamlaştığı sırada Suriyeli bir genç tarafından ayakkabı fırlatıldı. Ayakkabı korumalara isabet etti, Suriyeli genç ise gözaltına alındı.

2014- 22. Kış Olimpiyat Oyunları (Soçi 2014), Rusya’nın Soçi kentinde düzenlendi. 23 Şubat’ta sona eren oyunlarda Türkiye altı sporcuyla mücadele etti.

2014- Tunus'ta yeni anayasanın kabulü törenle kutlandı. Tunus Ulusal Kurucu Meclisinde 'Dünya Tunus'un yeni anayasasını kutluyor' adı altında düzenlenen törene Türkiye adına TBMM Başkanı Cemil Çiçek katıldı.

2016- Mısır'da Askeri Mahkeme, 28 kişinin yargılandığı 'İleri Komite Faaliyetleri' olarak bilinen davada Müslüman Kardeşler Teşkilatına (İhvan) yakınlığıyla bilinen “Mısır 25 Ocak” televizyon kanalı sunucusunun da aralarında bulunduğu 8 sanık hakkında idam kararı verdi.

2016- Kuzey Kore, uzun menzilli füzeyle uzaya uydu fırlattı. Kuzey Kore'nin bu eylemine ABD, Japonya ve Kore sert tepki gösterirken BM Güvenlik Konseyi bu üç ülkenin çağrısı üzerine Kuzey Kore'yi görüşmek üzere acil toplantı kararı aldı.

2016- Nijerya Hastalık Kontrol Merkezinden (NCDD) yapılan açıklamada, ülkede 2015'ten bu yana sıtmadan 101 kişinin hayatını kaybettiği belirtildi.

8 Şubat

1870- Kız öğretmen okulu Dar-ül Muallimat açıldı; sınavla okula 32 kız öğrenci alındı.

1921- ''Antep'' iline ''Gazi'' unvanı verildi.

1935- Milletvekili seçimlerinde, Türk kadını ilk kez seçme seçilme hakkını kullandı. Meclise 18 kadın milletvekili girdi.

1954- Gazeteci yazar Abidin Daver İstanbul'da öldü.

1963- Irak'ta, Abdüsselam Arif'in önderliğindeki ''Baas''çı subaylar yönetimi ele geçirdi; Başbakan Kasım öldürüldü.

1978- İstanbul Üniversitesi Çapa Tıp Fakültesi Cerrahi Kliniğinin kurucusu Ordinaryüs Prof. Dr. Ahmet Kemal Atay, İsviçre'de öldü.

2001- Gazeteci-yazar Ahmet Kabaklı 77 yaşında hayata gözlerini yumdu.

2004- Türk pop müziği sanatçısı Cem Karaca vefat etti.

2013- Mars'ta çalışmalarını sürdüren gezginci robot Curiosity, gezegen yüzeyindeki ilk kaya delme işlemini başarıyla gerçekleştirdi.

2015 - Türk sanat müziğinin dev ismi Müzeyyen Senar, İzmir'de tedavi gördüğü hastanede, 97 yaşında hayatını kaybetti.

2016- Rusya ve Esed rejiminin Halep'teki insani koridoru kapatması üzerine göçe başlayan yaklaşık 70 bin kişi güvenli yerlere ulaştı.

9 Şubat

1881- Rus romancı Dostoyevski öldü.

1920- Fransızlar, Maraş'tan çekilmeye ve Adana bölgesini boşaltmaya başladı.

1933- Nazire Hanım, Türkiye güzeli seçildi.

1934- Türkiye, Yunanistan, Romanya ve Yugoslavya arasında ''Balkan Paktı'' imzalandı.

1968- Türkiye'de ilk kadın trafik polisi göreve başladı.

1969- Cumhuriyetçi Köylü Millet Partisi'nin adı Milliyetçi Hareket Partisi (MHP) olarak değiştirildi ve genel başkanlığa Alparslan Türkeş seçildi.

1993- Rallici Renç Koçibey, Gebze yakınlarında trafik kazasında öldü.

2001- Konya 3. Ana Jet Üs Komutanlığından kalkan, Hava Pilot Teğmen Ayfer Gök komutasındaki F-5A uçağı, eğitim uçuşunda- Karaman'ın Ermenek ilçesi yakınında düştü. Gök, ''ilk şehit kadın pilot'' oldu.

2014- Bangladeş'te tutuklu bulunan ve idamla yargılanan Cemaat-i İslami liderlerinden Maulana Abul Kalam Muhammad Yusuf, kalp krizi nedeniyle götürüldüğü hastanede hayatını kaybetti.

2014- İsviçre halkı, AB ülkelerinden göçü sınırlamayı öngören teklifi kabul etti.

2015- Erzurum'da 'yasa dışı dinleme' iddialarına ilişkin yürütülen soruşturma kapsamında, eski istihbarat şube müdürü Hurşit Uçak'ın da aralarında bulunduğu 20 şüpheli hakkında, 'Haberleşmenin gizliliğini ihlal, kişisel verilerin kaydedilmesi, kamu görevlisinin resmi evrakta sahteciliği, suç uydurma, suç işlemek maksadıyla örgüt kurma, yönetme ve üye olma' suçlamasıyla iddianame hazırlandı.

2016- Türk Silahlı Kuvvetleri deniz unsurlarının, Aden Körfezi, Somali karasuları ve açıkları, Arap Denizi ve mücavir bölgelerdeki görev süresinin 10 Şubat 2016 tarihinden itibaren bir yıl daha uzatılmasına dair Başbakanlık Tezkeresi kabul edildi.

2016- Fetullahçı Terör Örgütü/Paralel Devlet Yapılanması (FETÖ/PDY) soruşturmaları ve davaları kapsamında, hakkında yakalama kararı çıkarılan bir numaralı sanık Fetullah Gülen'in, 5 Eylül 2014'teki konuşmasında 'kişilik haklarını ihlal ettiği' iddiasıyla Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan aleyhine açtığı 100 bin liralık manevi tazminat davası reddedildi.

2016- HSYK 2.Dairesi, kamuoyunda 'kozmik oda' olarak bilinen soruşturma kapsamında, Genelkurmay Ankara Seferberlik Bölge Başkanlığında arama yapılmasını talep eden Cumhuriyet Savcısı Mustafa Bilgili'yi tedbiren görevden uzaklaştırdı.

2016- Nepal'in eski Başbakanı Sushil Koirala, başkent Katmandu'da 78 yaşında hayatını kaybetti.

10 Şubat

1837- Rus yazar Aleksander Puşkin öldü.

1918- II. Abdülhamid, Beylerbeyi Sarayı'nda yaşamını yitirdi.

1950- Komünistlik suçlamasıyla yargılanan üniversite öğretim üyelerinin davası sona erdi. Behice Boran ve Niyazi Berkes üçer ay hapis cezası aldı. Pertev Naili Boratav beraat etti.

1962- Doğu-Batı arasında casus değişimi yapıldı, Sovyetler Birliği'nde hapis cezası alan ABD'li pilot Gary Powers, ülkesine iade edildi.

1979- Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesinde Türkiye'de ilk kez bir buçuk aylık bebeğe açık kalp ameliyatı yapıldı.

1993- Kemal Tahir'in ''Yorgun Savaşçı'' adlı eserinden uyarlanan filmin on yıl önce yakılmaktan ''kurtulan'' tek kopyası TRT'de yayımlandı.

1998- Fransa'daki ''Sadoul Ödülü'', yönetmenliğini Zeki Demirkubuz'un yaptığı ''Masumiyet'' filmine verildi.

2005- Pulitzer ödüllü Amerikalı oyun yazarı Arthur Miller öldü.

2011- Yargıtayın daire sayısı 32'den 38'e, üye sayısı 250'den 387'ye, Danıştay'ın daire sayısı 13'ten 15'e, üye sayısı ise 95'ten 156'ya çıkarıldı.

2014- Romanya Cumhurbaşkanı Traian Basesku, ülkede yaşayan Roman azınlığa yönelik 4 yıl önce kullandığı alçaltıcı ifadeler nedeniyle para cezasına çarptırıldı.

2015- ABD’nin Kuzey Carolina eyaletindeki Chapel Hill kasabasında 23 yaşındaki diş hekimliği öğrencisi Deah Barakat, 21 yaşındaki eşi Yusor Muhammed Ebu Salha ve 19 yaşındaki baldızı Razan Muhammed, başlarından vurularak öldürüldü. Cinayetler, ABD ve dünyada büyük tepki topladı.

2016- Nijerya'da, ülke içinde yerinden edilmiş kişilerin kaldığı kampa düzenlenen intihar saldırılarında en az 58 kişi öldü, 78 kişi yaralandı.

2016- Nijerya'nın kuzeydoğusundaki Borno eyaletinde Boko Haram örgütünün elinden 324 rehine kurtarıldı.

11 Şubat

1926- Siirt Milletvekili Mahmut Bey'in (Soydan) kurduğu Milliyet gazetesi çıkmaya başladı.

1936- İstanbul'da kar fırtınası: Binalar yıkıldı, 120 tekne battı ve Unkapanı Köprüsü parçalandı.

1945- İkinci Dünya Savaşı sonrasında ''Dünya düzeninin esasları''nın belirlendiği Yalta Konferansı sona verdi. İngiltere Başbakanı W.Churchill, ABD Başkanı F.Roosevelt ve Sovyetler Birliği Devlet Başkanı J. Stalin'in bir araya geldiği konferans, 4 Şubat'ta başlamıştı.

1953- İstanbul Gazeteciler Cemiyeti ''Gericilikle Savaşım'' için ''Ulusal Dayanışma Cephesi'' kurmayı kararlaştırdı.

1959- Kıbrıs Cumhuriyeti'nin kurulmasıyla ilgili Zürih Anlaşması, Türkiye ile Yunanistan arasında imzalandı.

1961- Adalet Partisi, Ragıp Gümüşpala'nın başkanlığında kuruldu.

1965- ABD Başkanı Lyndon B. Johnson, hava ve deniz kuvvetlerine, Kuzey Vietnam Halk Cumhuriyeti'ndeki askeri hedeflerin bombalanması emrini verdi.

1979- İran'da Humeyni yanlıları başbakanlık binasını ele geçirdi, Şah'ın Başbakanı Bahtiyar istifa etti.

1990- Güney Afrika'da ırkçı rejime karşı savaşan Afrika Ulusal Kongresinin (ANC) lideri Nelson Mandela özgürlüğüne kavuştu.

2001- Türkiye Gazeteciler Cemiyeti eski başkanlarından Nezih Demirkent vefat etti.

2006- Alman arkeologlar, Şanlıurfa'daki Göbekli Tepe Mabedi'nde, insanlığın en eski haber sistemi olarak tanımladıkları ve günümüzde kullanılan yazının ilkel biçimi olan işaretler buldu.

2008- Almanya'nın Ludwigshafen kentindeki bir apartmanda çıkan yangında ölen dokuz Türk'ün cenazesi Gaziantep'te toprağa verildi.

2010- Euro bölgesinde ekonomik kriz: AB devlet ve hükümet başkanları, ekonomik krizdeki Yunanistan'a yardımda uzlaştı.

2011- Mısır'da, 25 Ocak'ta başlayan protesto gösterilerinin ardından, Cumhurbaşkanı Hüsnü Mübarek, baskıcı politikalarla 30 yıldır sürdürdüğü görevinden istifa etti.

2013- Cilvegözü Sınır Kapısı’nda bomba yüklü araç patlatıldı. Patlamada, üçü Türk 11’i Suriyeli, 14 kişi hayatını kaybetti, 28 kişi yaralandı. Suriye’deki hastanelere kaldırılan üç yaralının daha ölümüyle saldırıda hayatını kaybedenlerin sayısı 17’ye yükseldi.

2014- Kıbrıs’ta liderler seviyesindeki görüşmeler, yaklaşık iki yıl aranın ardından Kıbrıs Rum kesiminin ön koşul olarak ileri sürdüğü ortak açıklama metni üzerinde tarafların mutabakata varması sonucu yeniden başladı.

2016- İstanbul'da Yeni Şafak ve Yeni Akit gazetelerinin binalarına eş zamanlı olarak silahlı ve molotof bombalı saldırı gerçekleştirildi. Saldırılarda maddi hasar meydana geldi.

2016- Meksika'nın Monterrey kenti yakınlarındaki Topo Chico hapishanesinde çıkan isyanda 52 tutuklu öldü.

2016- Albert Einstein'in 100 yıl önceki yer çekimi dalgalarının varlığına ilişkin teorisi bilim adamları tarafından tespit edildi.

12 Şubat

1804- Düşünür Emmanuel Kant yaşamını yitirdi.

1920- Fransızların Maraş'ı boşaltmasıyla kent işgalden kurtuldu.

1929- Stalin'in sürgün ettiği, eski savaş komiseri Troçki, ''İlyiç'' adlı bir şileple İstanbul'a geldi.

1937- Atatürk'ün Selanik'te doğduğu ev, Selanik Belediyesince sahibinden satın alınarak Atatürk'ün emrine tahsis edildi.

1956- Karikatürist Turhan Selçuk, Uluslararası Bordighera Mizah Şenliği'nde Platin Palmiye Ödülü'nü aldı.

1959- Kıbrıs konusunda II. Londra Konferansı başladı.

1961- Yeni Türkiye Partisi, Türkiye İşçi Partisi ve Türkiye Emekçi Partisi kuruldu.

1969- Tiyatro ve sinema sanatçısı, Türk sinemasının ''Horoz Nuri''si Vahi Öz öldü.

1971- Türk Otomobil Fabrikası AŞ'nin (TOFAŞ) Bursa'daki otomobil fabrikası açıldı. Tesiste, fiyat lisansıyla ''Murat 124'' tipi otomobillerin üretimine başlandı.

1976- İstanbul'da tarihi Direklerarası'nın Naşit Tiyatrosu (Turan Sineması) sünger deposu oldu.

1988- Dr. Ziya Özel'in ''zakkumla'' kanser tedavi iddiasının TRT tarafından ''haber'' olarak verilmesi yankı uyandırdı.

1994- İstanbul Tuzla'da tren istasyonundaki çöp kutusuna teröristlerce yerleştirilen zaman ayarlı saatli bomba patladı: beşi yedek subay, biri sivil altı kişi öldü; aralarında sivillerin de bulunduğu 29 kişi yaralandı.

1997- Gazeteci yazar Rakım Çalapala 88 yaşında İstanbul'da öldü.

2005- Bestekar Teoman Alpay 73 yaşında hayata gözlerini yumdu.

2007- Anayasa hukukçusu Prof. Dr. Yavuz Sabuncu vefat etti.

2012- Amerikalı ünlü pop şarkıcısı Whitney Houston, 48 yaşında hayatını kaybetti. Houston, Los Angeles'ta Beverly Hilton Oteli'ndeki odasında ölü bulundu.

2013- “Kaynanalar “ dizisindeki “Nuri Kantar “ tiplemesiyle adını duyuran tiyatro sanatçısı Tekin Akmansoy, İstanbul ‘da tedavi gördüğü hastanede 89 yaşında vefat etti.

2014- Çin ve Tayvan, iç savaşın sona ermesinden bu yana geçen 65 yıllık sürede ilk kez üst düzey görüşmeler yapmaya başladı. Görüşmeler, Tayvan'ın Çin'den ayrıldığı 1949'dan bu yana yapılan ilk siyasi müzakere olması nedeniyle tarihi bir önem taşıyordu.

2015- Mısır'da, 'Müslüman Kardeşler Teşkilatı lehine yanıltıcı haber yaptıkları' iddiasıyla açılan dava kapsamında yaklaşık 14 aydır tutuklu bulunan El Cezire muhabirleri Muhammed Fehmi ile Bahir Muhammed'in tahliyesine karar verildi.

2016- Yeni Şafak ile Yeni Akit gazetelerine yönelik eş zamanlı saldırıyı gerçekleştiren ve kimlikleri tespit edilen 4 saldırganın, Birleşik Özgürlük Güçleri (BÖG) üyesi oldukları belirlendi.

2016- Türkiye'ye turist getiren seyahat acentelerine verilen 6 bin dolar yakıt desteğinin kapsamı genişletildi.

2016- Katoliklerin ruhani lideri Papa Franciscus ve Rus Ortodoks Kilisesi lideri Patrik Kirill, 11. yüzyılda kiliselerin ayrılmasının ardından ilk kez görüştü.