Koç Üniversitesi Denizcilik Forumu, denizcilik kültürünün gelişimi ve yaygınlaştırılması çalışmaları kapsamında Haliç’te filika kültürünü yeniden canlandırmak için çalışıyor.
Koç Üniversitesinden yapılan açıklamaya göre, üniversitenin Denizcilik Forumu eş güdüm ve iş birliğiyle Deniz Kuvvetleri Komutanlığından alınan ve Koç Üniversitesi Yelken Kulübü’ne devredilen 'beş çifte yelkenli filika'nın teslim töreni, Hasköy Rahmi M. Koç Müzesi’nde gerçekleştirildi.
Filika teslim törenine, Koç Üniversitesi Mütevelli Heyeti Onursal Başkanı ve Koç Holding Şeref Başkanı Rahmi Koç, Koç Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Umran İnan, Koç Üniversitesi Denizcilik Forumu Direktörü emekli Tümamiral Cem Gürdeniz ve Forumun danışma kurulu üyeleri katıldı. Filikanın bayrağı Rahmi Koç, jurnali ise Prof. Dr. İnan tarafından Koç Üniversitesi Yelken Kulübü’ne takdim edildi.
Forum son olarak Deniz Kuvvetlerinden teslim alınan 'beş çifte kürekli ve yelkenli filika'yı, Koç Üniversitesi Yelken Kulübü Başkanı, 4. sınıf öğrencisi Murat Asfuroğlu’na teslim etti.
- '120 yıldır unutulan filika kültürünü Haliç’e geri getirecek'
Koç Üniversitesi Denizcilik Forumu Direktörü emekli Tümamiral Gürdeniz, törende yaptığı konuşmada, 16’ncı yüzyıldan bu yana tasarım ve donanımının değişmediği filikanın asırlar boyu can kurtarma filikası, sahil gemi arasında malzeme ve personel nakil aracı, eğitim yardımcısı, su taşıma vasıtası, yedekleme ve manevra botu, deniz piyadelerinin intikal aracı ve ateş teknesi olarak kullanıldığını belirtti.
Gürdeniz, hizmete giren filikanın 'ataları'nın 120 yıl önce Haliç’in Türk donanmasının kalbi olduğu dönemde, günlük liman içi denizcilik faaliyetlerinde en yoğun kullanılan tekne tipi olduğunu vurguladı.
İki yüz yıl öncesine gidildiğinde Hasköy kıyılarının, Tersane-i Amire'nin yani Osmanlı Deniz Kuvvetlerinin en büyük tersanesinin sınırları içinde olduğunu aktaran Gürdeniz, bölgenin aynı zamanda savaş gemilerinin en büyük tersanesinin sınırları içinde olduğunu anlattı.
Gürdeniz, şunları kaydetti:
'250 metre uzaklıktaki Balat kıyıları ile Hasköy arasındaki bölgede demirlemiş korvet, fırkateyn ve kalyonlar vardı. Bunların sahille irtibatını, işte burada örneğini gördüğünüz filikalar sağlıyordu. Tabii hemen hepsi kürekle sevk ediliyordu ancak Haliç dışına çıkmaları gerektiğinde yelken donanımına geçiyorlardı. 1800’lerin sonundan itibaren filikalar yerlerini istimbotlara terk ettiler. Bu kültür de sanayi devriminin anaforunda ağır ağır kayboldu.'
Gürdeniz, Rahmi M. Koç Müzesi’nde bağlanan bu Koç Üniversitesi Filikası’nın, son 120 yıldır unutulan filika kültürünü Haliç’e geri getirerek tarihi bir görev yapacağını dile getirerek, 'Dilerim Haliç’e mücavir okullar, belediyeler ve spor kulüplerine Koç Üniversitesi Filikası örnek olur ve çoğalırlar. Dilerim bu kültür tüm Türkiye sahillerine yayılır.' temennisinde de bulundu.
- Rahmi Koç, filikanın bayrağını kulüp başkanına verdi
Törende Koç Üniversitesi Yelken Kulübü Başkanı’na filikanın seyir jurnali Koç Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Umran İnan, bayrağı Koç Üniversitesi Mütevelli Heyeti Onursal Başkanı Rahmi Koç tarafından verildi. Yelkenci ve kürekçi öğrenciler tarafından donatılan filika, tören sonunda rıhtımdan ayrılarak davetlilere kısa bir gösteri seyri icra etti.
- 11 metre boyunda, 2 metre eninde
'Civadra' yani baş bastonu ile 11 metre boyunda, 2 metre eninde kabaca 2,5 tonluk Koç Üniversitesi Filikası, ana bağlama limanı olarak Hasköy Rahmi M. Koç Müzesi’ni kullanacak. Ancak yaz aylarında Karadeniz ve Marmara ile buluşmak üzere kısa süreli seyirler de yapacak. Koç Üniversitesi Yelken Kulübü’nün ehliyetli yelkencileri, diğer öğrencileri bu tekne üzerinden deniz ve yelken kültürü ile tanıştıracak.
Haliç'te Filika Kültürü Yeniden Yaşatılacak
Koç Üniversitesi Denizcilik Forumu, denizcilik kültürünün gelişimi ve yaygınlaştırılması çalışmaları kapsamında Haliç’te filika kültürünü yeniden canlandırmak için çalışıyor.