Hazine Ve Maliye Bakan Yardimcisi Nebati'den 'Politika Faizi' Açiklamasi Açiklamasi

Hazine ve Maliye Bakan Yardimcisi Nureddin Nebati, "Brezilya, ABD ve Avro bölgesi gibi ülkelerde politika faizinin enflasyonun altinda belirlenmesine hiç sesini çikarmayanlar, Merkez Bankamizin çekirdek enflasyonun üzerinde olmakla birlikte enflasyonun sinirli olarak altinda politika faizi belirlemesi durumunda kiyameti kopariyorlar." dedi.

Nebati, Yozgat'ta Belediye Baskani Celal Köse'yi ziyaret etti.

Daha sonra AK Parti Yozgat Il Baskani Yusuf Baser'i ziyaret ederek, partililerle bir araya gelen Nebati, burada yaptigi konusmada, AK Parti'nin ülkeye çok önemli hizmetler sundugunu söyledi.

Yozgat'a yapilan yatirimlara iliskin bilgi veren Nebati, Yozgat imalat sanayisinde 2019 yili itibariyla sektör paylari incelendiginde, istihdam açisindan gida ürünleri imalatinin yüzde 40,4, giyim esyalari imalatinin yüzde 20,7, metalik olmayan ürünler imalatinin yüzde 10,6 ile ilk siralarda yer aldigini belirtti.

Nebati, 1999-2002 döneminde ortalama yüzde 0,9 büyüme kaydeden Türkiye'nin 2003 yilindan bu yana ortalama yüzde 5,1 büyüdügüne dikkati çekerek söyle konustu:

"Böylece satin alma gücü paritesine göre ülkemizi dünya siralamasinda 17. siradan 11. siraya çikardik. Büyümedeki bu güçlü seyrimizi, pandeminin etkisiyle küresel ekonominin yüzde 3,2, küresel ticaret hacminin yüzde 8,3 daraldigi ve küresel çapta dogrudan yabanci yatirim girislerinin yüzde 35 gibi rekor bir oranda düsüs kaydettigi 2020 yilinda da sürdürdük ve son dört çeyrektir pozitif büyüme kaydetmekteyiz. 2021 ilk çeyreginde yüzde 7,2'lik büyümeyle salginin etkisinden en hizli toparlanan ülkelerden biri olduk. Ikinci çeyrekte de güçlü iç ve dis talebin katkisinin yani sira düsük bazin etkisiyle yüzde 21,7'lik büyümeyle dünyada Ingiltere'nin ardindan ikinci sirada yer aldik."

Sanayide çarklarin döndügünü, turizm ve diger hizmet sektörlerinin de salginin olumsuz etkilerinden kurtuldugunu dile getiren Nebati, "Kapasite kullanim orani 2021 yilinin üçüncü çeyreginde ikinci çeyrege göre 1,1 puan artarak eylül ayinda 77,8 seviyesinde gerçeklesmis ve reel kesim güven endeksi temmuz-agustos döneminde ikinci çeyrege göre 4,1 puan artarak agustos ayinda 112,2 seviyesine yükselmistir. Bu veriler, bizlere 2. çeyrekte geçen yilin ayni dönemine göre yüzde 40,5 büyüyen sanayide çarklarin döndügünü göstermektedir." dedi.

Nebati, seyahat yasaklari ve salginin yeni dalgalari nedeniyle yilin ilk yarisini sönük geçiren turizm sektörünün temmuz itibariyla toparlanma dönemine girdigini, bu yilin ocak-agustos döneminde ülkeye gelen yabanci ziyaretçi sayisinin geçen yilin ayni dönemine göre yüzde 93,9 artarak 14 milyona yaklastigini ifade etti.

Ingiltere'nin Türkiye'yi seyahat sonrasi zorunlu otel karantinasi gerektiren kirmizi listeden çikarmasinin ardindan yilin son çeyreginde 200 bin Ingiliz turistin Türkiye'yi ziyaret etmesinin beklendigini belirten Nebati, "Ikinci çeyrekte geçen yilin ayni dönemine göre toplamda yüzde 22,7 artan hizmetler sektöründe de salginin olumsuz etkilerinden kurtulmaktayiz. Nitekim hizmet sektörü güven endeksi, Kovid-19 kisitlamalarinin oldugu nisan-mayis ayindan sonra artisini sürdürmektedir. Agustos ayinda da yüzde 1,2 artarak 116,1 seviyesine yükselmistir." diye konustu.

- "2021'i yüzde 9 civarinda bir büyümeyle kapatacagiz"

Türkiye'nin bu yil yüzde 9 civarinda büyüyeceginin öngörüldügüne isaret eden Nebati, "Uluslararasi kuruluslar da ülkemize yönelik büyüme beklentilerini yukari yönlü revize etmislerdir. Örnegin, Goldman Sachs Türkiye'nin 2021 yili büyüme beklentisini yüzde 9,5'e, Fitch Ratings yüzde 9,2'ye, Standart&Poor's yüzde 8,6'ya ve JP Morgan yüzde 8,4'e yükseltmistir. Geçtigimiz günlerde OECD de küresel büyüme tahminini yüzde 5,8'den yüzde 5,7'ye düsürürken, Türkiye büyüme tahminini yüzde 8,4'e yükseltmistir." ifadelerini kullandi.

Nebati, 2002 yilinda 238 milyar dolar seviyesinde olan milli gelirin 960 milyar dolara kadar yükseldigini belirterek su bilgileri verdi:

"Son dönemde yasadigimiz olaylar nedeniyle bir miktar düsen milli gelirimizi bu yil 800 milyar dolarin üzerine, OVP dönemi sonunda (2024) da yillik ortalama yüzde 5,3 büyüyerek 1 trilyon dolarin üzerine tasiyacagiz insallah. 2002 yilinda 36 milyar dolar olan ihracatimiz 17 Eylül tarihinde yilliklandirilmis olarak 211 milyar dolara ulasti. Böylece, dünya ihracat pastasindan aldigimiz pay yüzde 1 seviyesine ulasti. Ihracattaki bu artis ile paralel olarak 1 milyar dolarin üstünde ihracat yaptigimiz ülke sayisi 2002'de 8 iken 2021 Temmuz ayi itibariyla yilliklandirilmis ihracatta 42'ye, ürün sayisi da 2002'de 9 iken 2021 temmuz ayi itibariyla yilliklandirilmis ihracatta 46'ya yükselmistir. Ayni sekilde 2002'de 31 bin 731 ihracatçi firmamiz varken 2020'de 2002'dekinin 2,5 katindan daha fazlasi olan 82 bin 857 ihracatçi firmamiz vardir. Ihracatçi firma sayimizi önce 150 bine, sonra 300 bine ulastiracagiz insallah. Ihracatin ithalati karsilama orani da ocak-agustos döneminde geçtigimiz yila göre 6,9 puan artarak yüzde 82,5'e yükselmistir. Ihracattaki bu ivmelenmeye ilave olarak bu yilin ocak-temmuz döneminde geçen yilin ayni dönemine göre yüzde 73,3 oraninda artarak 6,9 milyar dolar seviyesine ulasan seyahat gelirleri cari dengenin iyilesmesine önemli oranda katki sagladi. Böylece, 2020 sonunda 37,3 milyar dolar olan cari açik, temmuz itibariyla 30 milyar dolarin altina (27,8 milyar dolar) gerilemistir. Cari açigi bu yilin sonunda milli gelirimizin yüzde 2,6'sina, OVP sonunda da yüzde 1'ine indirmeyi tahmin etmekteyiz."

Karsiliksiz çek sayisinin toplam çek sayisina oraninin 2019'da yüzde 3,2 oldugunu dile getiren Nebati, bu oranin 2021 yilinin ocak-temmuz döneminde yüzde 1'e geriledigine dikkati çekti. Nebati, konkordato ilan eden sirket sayisinin 2018'de 1109, 2020'de 280, 2021'in ilk 7 ayinda ise 167 oldugunu söyledi.

- "TCMB brüt rezervlerimiz yüzde 43'lük artisla 120,8 milyar dolara ulasmistir"

Nebati, ticari faaliyetlerdeki canliliktan mutlu olduklarini dile getirerek, "Yurt içi beyaz esya satislarinin yilin ilk 8 ayinda geçen yilin ayni dönemine göre yüzde 12,1 artisla 5,9 milyona yükselmesi ve otomobil satislarinin yilin ilk 8 ayinda yüzde 23,3'lük artisla 391 bine yükselmesi, tüketimin güçlü olarak seyrettigini göstermektedir. Otomobil sektöründe matraha esas siniri artirmamizla birlikte sifir otomobil fiyatlarindaki azalisin bu sektörün daha da canlanmasina katki saglayacagini öngörmekteyiz." ifadelerini kullandi.

Muhalefetin Merkez Bankasi (TCMB) varliklariyla ilgili elestirilerine deginen Nebati, sunlari kaydetti:

"Geçtigimiz aylarda muhalefetin agzina sakiz ettigi rezervlerimiz de artis egilimindedir. Geçen yilin 15 Mayis'inda 84,4 milyar dolar olan TCMB brüt rezervlerimiz yüzde 43'lük artisla 120,8 milyar dolara ulasmistir. Gelismis ve gelismekte olan ülkeler arasinda düsük borçluluk düzeyine sahip olmakla övünmekteyiz. Yakin zamanda yayinlanan Uluslararasi Finans Enstitüsünün Küresel Borç Izleme Raporu'na göre Türkiye, ekonominin her bir bileseninde düsük borçluluk düzeyine sahiptir."

Nebati, salgin sebebiyle devletlerin uyguladigi genisleyici para ve maliye politikalari, kuraklik, tedarik zincirlerindeki aksamalar ve küresel ekonomik aktivitenin canlanmaya baslamasinin, dünya genelinde ham madde ve emtia fiyatlarinin artmasina neden oldugunu belirterek sunlari ifade etti:

"Bu durum hem dünyada hem ülkemizde fiyatlar genel seviyesinin hedeflerin üzerinde artmasina neden olmaktadir. Örnegin, Ingiltere'de de TÜFE agustos ayinda yillik yüzde 3,2 artarak 2012'den bu yana en hizli yükselisini kaydetmistir. ABD'de TÜFE 2020 Mayis ayinda yüzde 0,1 olmasina ragmen 2021 Haziran ayinda 54 katina çikarak yüzde 5,4 seviyesinde gerçeklesmistir. Avro bölgesinde 2020'nin son 5 ayinda negatif enflasyon görülmesine ragmen 2021'in Agustos ayinda yüzde 3 ile son 10 yilin en yüksek enflasyonu görülmüstür. 2019 Agustos'tan 2020 sonuna kadar negatif ÜFE görülen Avro bölgesinde, 7 ay gibi kisa bir sürede ÜFE yüzde 11,2 seviyesine ulasmistir. Brezilya'da TÜFE 2020 Mayis ayinda yüzde 1,9 iken 2021 Temmuz ayinda 5,1 katina çikarak yüzde 9,7 olarak gerçeklesmistir. OECD ülkelerinin ortalamasinda TÜFE, 2020 Mayis ayinda yüzde 0,6 iken 2021 Haziran ayinda 7 katina çikarak yüzde 4,2 olarak gerçeklesmistir."

Maliye politikalari ve yapisal önlemlerle enflasyonla mücadeleye katkida bulunduklarini vurgulayan Nebati, söyle dedi:

"Buna göre, yönetilen/yönlendirilen fiyat ayarlamalarinin yani sira belirli hizmet sektörlerine yönelik uygulanan KDV indirimleri enflasyonu azaltici rol oynamistir. Yapilan indirim ve fiyat ayarlamalari sonucunda 102,6 milyar liralik kamu gelirinden vazgeçtik. Lira mevduatlara stopaj desteginin uygulama süresini eylül sonuna kadar uzatmamiz da enflasyonla mücadelemize katki saglamistir. Ayrica, haziran ayinin sonunda Fiyat Istikrari Komitesi'ni kurdugumuzu sizlere hatirlatmak isterim. Ekonomi politikalarinin esgüdüm içinde daha bütüncül bir yaklasimla olusturulmasini ve daha etkin uygulanmasini saglamak amaciyla kurulan Ekonomi Koordinasyon Kurulu, fiyat istikrarinin saglanmasina da katki saglayacaktir. Bunlara ilaveten, son zamanlarda fahis fiyat artislarinin önüne geçmek için denetimleri artirmaktayiz. Merkez Bankasi himayesinde olusturacagimiz Erken Uyari Sistemi ile gida fiyatlarinda öngörülebilirligi artiracagiz. Para ve maliye politikalarinin güçlü esgüdümüyle enflasyonun 2022'den itibaren kalici olarak düsük tek haneli seviyelere indirilmesini amaçliyoruz."

"Son 19 yilda 9,5 milyon artirdigimiz istihdami, OVP döneminde de insallah yilda ortalama 1 milyon 170 bin artiracagiz." diyen Nebati, dogrudan pandemi desteginin yil sonunda 205,8 milyar liraya ulasacagini söyledi.

Nebati, salgindan etkilenen isletmelere çesitli hibe destekleri sunuldugunu, vergi ve sosyal güvenlik prim ödemelerinde ertelemeler getirildigini, KDV ve kira stopajlarinda indirimler gerçeklestirildigini ve son olarak salgindan etkilenen konaklama, yeme-içme, ulasim, is yeri kiralama ve diger hizmetlerde bu indirimlerin eylül sonuna kadar uzatildigini hatirlatti.

Salgin sürecinde toplamda 705,5 milyar lirayi bulan hibe ve desteklerle milletin yaninda olduklarini dile getiren Nebati, sunlari söyledi:

"Bu hibe ve desteklerin ekonomik büyüklügünün toplamda 734,2 milyar lira olacagini tahmin etmekteyiz. Bugüne kadar bütçeden ve çesitli fonlardan sundugumuz 177 milyar liralik destek yil sonunda 205,8 milyar liraya ulasacaktir. 2002 yilinda toplam egitim bütçesi 10,3 lira iken 212 milyar liraya ulasti. Saglik Bakanligina ayrilan bütçeyi 27 kat artirdik. Hastane yatak sayimizi 164 binden 255 binin üzerine, nitelikli yatak sayimizi 19 binden 164 bine çikardik. Hizmete aldigimiz toplamda 22 bin 604 yatak kapasiteli 17 sehir hastanemizde saglikta hizmet kalitesini artirdik. Halen 13 sehir hastanemizin insasi sürüyor, bunlar da tamamlandiginda sehir hastanelerimizin kapasitesini 41 bin 333'e çikarmis olacagiz."

- "Politika faizi dünyada artista"

Muhalefeti elestiren Nebati, "Ülkemizde enflasyonla mücadelede para politikalari ile üzerine düsen her seyi yapan Merkez Bankamiz muhalefet eli ile karalama kampanyalarinin hedefine oturtuluyor. Nitekim Brezilya, ABD ve Avro bölgesi gibi ülkelerde politika faizinin enflasyonun altinda belirlenmesine hiç sesini çikarmayanlar, Merkez Bankamizin çekirdek enflasyonun üzerinde olmakla birlikte enflasyonun sinirli olarak altinda politika faizi belirlemesi durumunda kiyameti kopariyorlar. Nitekim bizim ligimizdeki ve bazi bati ülkelerindeki son enflasyon verileri ve politika faizleri su sekildedir: Brezilya'da halihazirda enflasyon yüzde 9,7 iken politika faizi yüzde 6,25'tir. Meksika'da enflasyon yüzde 5,6 iken politika faizi yüzde 4,5'tir. Hindistan'da enflasyon yüzde 5,3 iken politika faizi yüzde 4'tür. ABD'de enflasyon yüzde 5,3 olmasina ragmen politika faizi yüzde 0-0,25 araligindadir. Avro bölgesinde enflasyon yüzde 3 iken politika faizi yüzde sifirdir." diye konustu.

Nebati, daha sonra Yozgat Cumhuriyet Meydani'nda Milli Egitim Müdürlügü tarafindan düzenlenen "Bozkirda Bilim Var" etkinligine katildi.

Stantlari gezen ve görevlilerden bilgi alan Nebati, ardindan basina kapali gerçeklestirilen Yozgat Egitime Destek Platformu Toplantisi'na katildi.