Hindi Yılbaşında Hatırlanıyor

LEYLA ATAMAN KOYUNCUOĞLU - Türkiye'de kişi başı hindi tüketimi yıllık 630 gram olarak hesaplanırken, toplam tüketimin yaklaşık yüzde 15'i yılbaşında gerçekleşiyor.

Kesilmiş ve temizlenmiş hindinin kilogramı büyük marketlerde 13-20 liradan satılırken, bütün bir hindinin fiyatı da pazarlarda 90 ile 140 lira arasında değişen fiyatlarla satışa sunuluyor. Organik hindi fiyatları ise 200 liraya kadar çıkıyor.

Beyaz Et Sanayicileri ve Damızlıkçıları Birliği Derneği (BESD-BİR) Genel Sekreteri Ahmet Ergün, Türkiye'de toplam hindi eti üretiminin 1995 yılında 2 bin 646 ton iken, 2000 yılında 23 bin 265 tona, 2015 yılında ise 55 bin 500 tona ulaştığını söyledi. Hindi eti üretiminin 2015 yılında 1995 yılına göre 21 kat arttığını ifade eden Ergün, 'Bu yıl hindi eti üretiminde bir miktar gerileme var. Hindi eti üretimi son yıllarda hızlı bir artış trendinde olmasına rağmen yeterli seviyede değil.' dedi.

Türkiye'de kişi başı yıllık ortalama hindi eti tüketiminin 630 gram düzeyinde olduğunu dile getiren Ergün, 'Özellikle yılın son haftasında hindiye talep artmaktadır. Yılbaşı haftasında hindi eti tüketimi diğer haftalara göre 4 katına çıkmaktadır. Hindi etinin sadece yılbaşı ürünü olarak değil, 12 ay tüketilebilir bir ürün olarak benimsenmesi gerekmektedir. Toplumumuzun sağlıklı beslenmesi için et tüketiminin artırılması şarttır. Kırmızı etin en büyük alternatifi de hindi etidir. Avrupa Birliği'nde kişi başı et tüketimi 6-7 kilogram civarındadır ve Türkiye'de bu tüketim rakamlarına çıkma potansiyeli taşımaktadır.' diye konuştu.

Ergün, hindi eti tüketiminin artırılabilmesi için Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığının da sektöre destek vermesi ve konuyu ön plana çıkarması gerektiğini bildirdi.

- Yılbaşı için 500-600 bin bütün hindi satılıyor

Hindi eti üreticisi ve ihracatçısı Ali Bahar da Türkiye'de hindinin en fazla yılbaşında hatırlandığını, en fazla tüketimin de yılbaşında gerçekleştirildiğini söyledi. Toplam hindi tüketiminin yaklaşık yüzde 15'inin yılbaşı gecesinde gerçekleştiğini ifade eden Bahar, 'Bütün hindiyi sadece yılbaşı döneminde piyasaya sürüyoruz, onun dışında daha çok parçalanmış olarak satılıyor. Yılbaşı döneminde sadece 5 gün içinde 500-600 bin bütün hindi satılıyor. Bu önemli bir şey, yılın bir günü bile olsa hindi etinin hatırlanması iyi.' dedi.

Türkiye'de hindi etinin hak ettiği değeri bulmadığını anlatan Bahar, şöyle konuştu:

'Kişi başı tüketim 630 gram gibi çok düşük bir rakam. Aslında balık etine en yakın üründür hindi eti. Protein oranı kırmızı etten daha yüksek, kalori oranı ise beyaz etten düşüktür. Bugün ünlü diyet kitaplarına baktığımızda tamamında tavsiye edilen bir üründür hindi eti. Sağlık açısından önemi keşfedilse, tüketimi çok artacaktır diye düşünüyorum. Ama şanssızlığı sadece yılbaşında tüketilmesi. Büyük bir hindiyi alıp pişirmek kolay değil. Ayrıca hindinin çok iyi soslanması gerekiyor, soslanmazsa çok sert kalabiliyor. Sofralarda herkes görsel olarak çok beğeniyor ama iyi soslanıp pişirilmediyse lezzetli bulunmuyor.'

- Yüzde 85-90'ı toplu tüketim noktalarında tüketiliyor

Ürünlerinin yaklaşık yüzde 85-90'ını otel ve restoranlara verdiklerini, yüzde 10-15'lik gibi kısmının da perakende mağazalara gönderildiğini dile getiren Bahar, 'Şirket olarak aylık hindi kesim miktarımız 45 bin adet civarında. Erkek hindi neredeyse bir kuzu büyüklüğünde 18-19 kilogram gelir, dişileri ise ortalama 10 kilograma kadar çıkar. Aralık ayında sadece 5 gün içinde 40 bin adet hindi kesiyoruz. Yılbaşı hindilerini 5 kilogramlık bütün hindiler olarak satışa sunuyoruz.' dedi.

Üretimlerinin yüzde 80'inin yurt içinde tüketildiğini, yüzde 20'sini de ihraç ettiklerini kaydeden Bahar, Afrika'ya, Ortadoğu'ya, Türk cumhuriyetlerine, Rusya'ya, Suudi Arabistan'a ihracatları bulunduğunu sözlerine ekledi.

- Tüketim 10 yıl önceye göre 20 gram azaldı

BESD-BİR verilerine göre, Türkiye'de 2006 yılında 0,65 kilogram düzeyinde olan kişi başı hindi eti tüketimi 2007 yılında 0,46 kilograma geriledi. Kişi başı hindi eti tüketimi 2008 yılında 0,47 kilogram, 2009 yılında 0,37 kilogram, 2010 yılında 0,43 kilogram, 2011 yılında 0,39 kilogram, 2012 yılında 0,55 kilogram, 2013 yılında 0,49 kilogram, 2014 yılında 0,57 kilogram, 2015 yılında da 0,63 kilogram olarak gerçekleşti.

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre, Türkiye'de 1996 yılında 226 bin 960 adet düzeyinde olan kesilen hindi sayısı, 1999 yılında 1 milyon 424 bin 240 adede yükseldi. Kesilen hindi sayısı 2000 yılında 2 milyon 292 bin 350 adet, 2003 yılında 3 milyon 636 bin 838 adet, 2005 yılında 4 milyon 417 bin 319 adet, 2014 yılında 5 milyon 174 bin 55 adet, 2015 yılında da 5 milyon 359 bin 763 adet oldu.

- Ustasından yılbaşı hindisi tarifi

Su Otel Üretim Ustası Umut Kurtlar, iyi bir hindi için hindiyi bir gün önceden limon ve tuz ile soslayıp buzdolabında bekletmek gerektiğini söyledi.

Daha önceden haşlanmış bir hindinin fırında 180 derece ısı ile pişirilebileceğini belirten Kurtlar, hindinin, içinde kuru kayısı, incir, kestane bulunan iç pilav ile servis edilebileceğini kaydetti.