Hububat Sektörünün Kalbi Gaziantep'te Atti

GTB’nin ev sahipliginde gerçeklestirilen panelde bakanlik birimleri, sektör paydaslari ve akademisyenler, hububat sektörünün genel durumunu degerlendirerek, gelecege yönelik beklentiler hakkinda görüslerini ifade ettiler.

Sehitkamil Kültür ve Kongre Merkezi’nde düzenlenen panele, Gaziantep Vali Yardimcisi Hüseyin Kaptan, TMO Genel Müdürü Ahmet Güldal, TOBB Borsalar Konsey Baskani Hüseyin Çevik, UHK Baskani Özkan Taspinar, Ticaret Bakanligi Lisansli Depo Daire Baskani Bahar Emre, TMO Alim ve Muhafaza Daire Baskani Gökhan Gürbüz, Bitkisel Üretim Genel Müdür Yardimcisi Ihsan Emiralioglu, TÜRIB Genel Müdürü Ali Kirali, GSO Yönetim Kurulu Baskani Adnan Ünverdi, NTB Baskani Ibrahim Sari, TUSAF Baskani Haluk Tezcan, Türkiye Makarna Sanayicileri Dernegi Baskani Aykut Göymen, Kurum Müdürleri, Ziraat Oda Baskanlari, sektör temsilcileri ve davetliler katildi.



Toprak Mahsulleri Ofisi (TMO) Genel Müdürü Ahmet Güldal, panelin açilisinda yaptigi konusmada kuraklik, pandemi, savas, ürün azligi, ürün çoklugu gibi dünya piyasalarini etkileyen unsurlarin son 45 yilda siklikla karsilasilan sorunlar oldugunu söyledi.

Dünyanin herhangi bir yerinde meydana gelebilecek bir olumsuzluk veya afetin tüm sektörleri etkileyecek boyutta sonuçlar olusturabildigini kaydeden Güldal, “Tedarikli olmak zorunda oldugumuzu hep biliyoruz. Türkiye’de özellikle pandemi döneminde dünyanin diger birçok ülkesinde oldugu gibi hiçbir seyin eksikligi çekilmedi. Burada sektörlere de ilgili sektörlere de basta bizim oldugumuz un makarna ve yem gibi temel gida maddelerinin üretildigi sektörlere de üreten sektörlerle çok tesekkür ediyorum. Devletin vermis oldugu hedeflerle ve katkilarla onlar ellerini tasinan altina koyarak ülkemizde hiçbir problemi, hiçbir sikintiyi, tüketiciye, insanimiza yasatmadilar. O süreçleri geçirdik çok sükür” dedi.



GTB Yönetim Kurulu Baskani Mehmet Akinci da konusmasinda hububat üretiminin Türkiye tariminin bel kemigini olusturdugunu ifade etti.

Türkiye tarim arazilerinin yaklasik yüzde 75’ni hububatin kapsadigini dile getiren Akinci, ülkemizin zengin bir tarim ülkesi oldugunu ve bunun kiymetinin çok iyi bilinmesi gerektigini söyledi.



Tarimin hayatin kaynagini olusturduguna dikkat çeken Akinci, “Pandemi süreci, Rusya ve Ukrayna arasinda yasanan savas, iklim degisikleri ve asiri kurakliklar tarimin önemini bizlere bir kez daha hatirlatti. Özellikle salgin hastalik sirasinda tedarik zincirleri büyük yara aldi. Insanoglunun gidayi para ile alamadigi zor bir dönemi yasadik. Yasadigimiz tüm bu olaylari göz önüne aldigimizda, tarim ve gidanin ülkeler için ne kadar önemli bir ulusal güvenlik meselesi oldugunu rahatlikla söyleyebiliriz” ifadelerini kullandi.

Tarimda dijitallesmenin önemine de deginen Akinci, konusmasinda su ifadelere yer verdi: “Tarimsal üretimde teknoloji odakli çalismalara hiz vermeliyiz ve teknolojinin asla uzaginda kalmamaliyiz. Tarlamizda, bagimizda, bahçemizde verimliligi artirici ekim, sulama, hasat ve diger tarimsal faaliyetlere katki sunacak teknolojileri mutlaka yayginlastirmaliyiz. Kisacasi tarimsal ürünlerin verimini ve kalitesini modern teknolojiyle harmanlayip, Tarim 4.0 devrimini iskalamamiz gerekiyor".

Hububat Bakliyat Yagli Tohumlar ve Mamulleri Sektör Kurulu Baskani Ahmet Tiryakioglu da panelde yaptigi konusmada, Hububat Mamulleri Dis Ticaretinde Türkiye’nin genel durumu ve yasanan gelismeler hakkinda bilgiler verdi. Siniflandirmasina göre Türkiye’de “Bitkisel Ürünler” ihracati yapan 8 sektör bulundugunu belirten Tiryakioglu, “Bu sekiz sektörümüzün 2023 yili 11 aylik toplam ihracati 21,3 milyar dolar. Hububat sektörü bunun 11,3 milyar dolarini tek basina karsilamakta. Hububat sektörü ilk 11 ayda degerde yüzde 9 miktarda ise yüze 35’lik bir artis yakalamis durumda. 6 birlik olarak 2023 de 13 milyar dolar ihracat hedefimizi insallah tutturacagiz” diye konustu.



Sektör kurulu olarak bu sene önemli bir gelismeye imza attiklarini anlatan Tiryakioglu, açiklamalarina söyle devam etti. “Birlikte rahmet var diyerek güzel bir birliktelik sagladik. Sektör bünyesinde bulunan ve 12 bin 700 üyesi bulunan 6 birlik, TGDF, ETÜDER, ICA FUAR ve ALZ fuarcilik bir araya gelerek Türkiye Gida Platformunu kurduk. Ilk icraatimizi bu seneki fuarda gerçeklestirdik. Her yil 20 bin metrekare olan fuar bu sene bu birlikteligin verdigi bereketle 40 bin metrekare alana ulasti. Türkiye Gida Platformu olarak birkaç yil içinde WorldFood Istanbul Fuari’ni dünyanin en önemli gida fuari haline getirmeyi hedefliyoruz. Bunun yani sira Turquality destek programindan yararlanarak sekerli mamuller ve bulgur özelinde iki ayri tanitim projesini de hayata geçirecegiz.”

Türkiye’nin bir tarim ülkesi oldugunu vurgulayan Ulusal Hububat Konseyi Baskani Özkan Taspinar da yaptigi konusmada “Dört degisik mevsimi ve 7 tane degisik cografi bölgesi bulunan bir ülkede yasiyoruz. Neredeyse ülkemizde yetistirilemeyen bir bitki yok. Ülkemiz kendi kendine yeten bir ülke ve biz bununla her zaman gurur duyuyoruz” ifadelerini kullandi.

2022 ve 2023 yili hububat üretimlerine yönelik degerlendirmelerde bulunan Taspinar, “2022 yili çok sikintili bir sekilde basladi, güz ayinda çok hafif yagmurlar yagdi. Tarimsal bir kuraklar yasanmadi ama yasanmakta üzereydi diyebiliriz. Subat ayindaki olumlu yagislarla birlikte çok güzel bir rekolte elde ettik. 2021 de oldukça sikintili bir süreç yasamistik, oldukça verim düsüklügü vardi ve çogu tarlalara biçerdöver dahi girememisti. Bu sene bolluk bereket dolu bir yil yasadik çok sükür. 2021’de yasanan rekolte sikintisini TMO’nun destekleriyle çok sikinti çekmeden rahat bir sekilde atlatmistik. Simdi 2023’te ufak tefek sikintilar yasandi ama bu da bolluktan kaynaklandi. Tabi üretimin darliginda da bollugunda da bazi sikintilar yasanabiliyor. Önemli olan her iki süreçte de gerekli tedbirlerin alinmasi ve sürdürülebilirligin saglanabilmesi. Bu sen en son verilerimize göre 21,8 milyon ton bir bugday rekoltesi elde edildi. Böylelikle fiyatlardaki olumsuzluklar dengelendi. Oldukça verimli bir sezonu geride birakmis olduk” ifadelerini kullandi.

Son üç yilda hububat sektörünün üretiminde ve ticaretinde önemli gelismeler ve risklerin yasandigina dikkat çeken TOBB Borsalar Konsey Baskani Hüseyin Çevik, “Pandemi, iklimsel kuraklik, Rusya-Ukrayna Savasi ile hububatin önemi artti. Emtia fiyatlarindaki belirsizlik ve üretime bagli olarak piyasalar ciddi derecede sarsildi. Ülkemiz açisindan ise hububat, bitkisel ve hayvansal üretimimizin omurgasini olusturmakta. Bunun öneminden dolayi degisen ve gelisen sartlar karsisinda yerinde ve zamaninda yapilan fevkalade tedbirlerle üretim ve ticaret sürmüstür. Üretimden yana politikalar, üreticilere verilen hazine destekleri, TMO’nun piyasayi regüle görevini yerinde ve zamaninda yapmasi süreci en az zararla atlatmamizi sagladi” diye konustu.



Gaziantep Büyüksehir Belediyesi Tarimsal Hizmetler ve Gida Daire Baskani Kenan Seçkin ise konusmasinda Gaziantep tarim alanlari ve Gaziantep Büyüksehir Belediyesinin tarimsal alanda yaptigi çalismalar ve destekler hakkinda bilgiler verdi. Gaziantep’in 6 milyon 800 bin dekar arazi varligina sahip oldugunu kaydeden Seçkin, bunun 3,4 milyonun tarimsal alan olarak kullanildigini geri kalan kisminin ise ormanlik, mera ve tarim disi alanlardan olustugunu söyledi.



Açilis konusmalarinin ardindan 2023 Yili Hububat Degerlendirme ve 2024 Yili Beklentileri Paneli’ne geçildi. UHK Yönetim Kurulu Üyesi Prof. Dr Bayram Sade’nin moderatörlügünde gerçeklesen ilk panelde, Bitkisel Üretim Genel Müdür Yardimcisi Ihsan Emiroglu, Tarimda Planli Üretim ve Depremin Bölge Tarimina Etkileri, TMO Alim ve Muhafaza Daire Baskani Gökhan Gürbüz, TMO Hububat Politikalari ve Sezon Degerlendirmesi, TÜM Hububat Bakliyat Yagli Tohumlar ve Mamulleri Sektör Kurulu Baskani Ahmet Tiryakioglu, Hububat Mamulleri Dis Ticaretinde Türkiye’nin Durumu ve UHK Arastirma ve Danisma Kurulu Üyesi Prof. Dr Süleyman Soylu ise Mevcut Ekilis, Bitki Gelisimi ve Yeni Sezon Beklentileri konularinda sunum yapti.

UHK Baskan Yardimcisi Yasar Serpi’nin moderatörlügünü yaptigi günün ikinci oturumunda ise TÜRIB Genel Müdürü Ali Kirali, Hububat Üretiminde ve Ticaretinde TÜRIB’in Rolü ve Etkileri, TUSAF Baskani Haluk Tezcan Un Sektörünün Durumu, Ticaret Bakanligi Lisansli Depo Daire Baskani Bahar Emre, Lisansli Depoculukta Yasanan Gelismeler, Türkiye Makarna Sanayicileri Dernegi Baskani Aykut Göymen ise Makarna Sektörünün Genel Durumu ve Önerileri hakkinda konusma gerçeklestirdiler.

Panelin sonuç beyannamesi önümüzdeki günlerde UHK tarafindan açiklanacak.