Konuyla ilgili açıklamalarda bulunan Doğu Karadeniz İhracatçılar Birliği (DKİB) Başkanı Ahmet Hamdi Gürdoğan, Rusya Federasyonu’nun sözde kendi üreticilerini ve üretimini korumak adına Türkiye’den domates ithalatını kısıtlamaya devam etmesi, sadece kısıtlı sayıda 3 firmaya ihraç izini vermesi ve son olarak da 1 Şubat 2018 tarihinden itibaren bu üç firmaya ilave olarak daha önce Rusya Federasyonu’na ihracatı olmayan 5 firmanın ilave edilmesinin, yıllardır Rusya Federasyonu’na ihracat yapan, Rusya’da yatırımları bulunan sektörün önde gelen firmalarını mağdur ettiğini belirtti.
Gürdoğan “Türkiye’nin en fazla yaş meyve sebze ihracatı yapan ve ilk 10 içinde yer alan sektöre büyük katkısı bulunan Trabzon merkezli firmalarımızın listede yer almaması firmalarımızın Rusya Federasyonu’ndaki müşterilerini kaybetmelerine, Rusya Federasyonu’nda yaptıkları milyarlarca dolarlık yatırımlarının heba olmasına sebebiyet vermektedir. 1990’lı yıllardan günümüze kadar Rusya Federasyonu’na yaş meyve sebze ürünlerini ihraç eden, bu amaçla da Rusya Federasyonu’nda büyük yatırımlara imza atarak Rus ekonomisine katkı sağlayan ve Rusya Federasyonu’ndaki işletmelerinde çalıştırdıkları personellerle Rusya istihdamına katkı sağlayan sektörün öncü tecrübeli firmaları bu uygulamadan rencide olmakta, yıllarca elde ettikleri kazanımları ve tecrübeleri yok edildiği gibi, bu uygulamadan daha yüksek fiyattan ürün tüketen Rus halkı da cezalandırılmış bulunmaktadır. Sektörün önde gelen ve yıllardır Rusya Federasyonu’na yaş meyve sebze ürünlerini ihraç eden firmalarımızın modern paketleme tesis ve işletmeleri olması yanında, üretim yaptıkları seraları bulunması ve sözleşmeli, izlenebilirlik kriterlerine göre üretim yaptırmaları, Rusya Federasyonu’nun talep etmiş olduğu tüm kriterlere fazlası ile sahip olmalarına rağmen, Rusya Federasyonu makamlarının bu maksatlı tutumları, daha önce Rusya’ya ihracatta herhangi bir tecrübesi olmayan firmaların listeye alınması her iki taraf açısından da büyük sakıncaların ortaya çıkmasına neden olmaktadır” ifadelerini kullandı.
Bunun yanında, Rusya Federasyonu makamlarının sözde kendi üretim ve üreticilerini koruma adına Türkiye’den domates ihracatına kısıtlama getirmesine rağmen, Türkiye dışında diğer ülkelerden yaptığı domates ithalatını her geçen gün artırdığına dikkat çeken Gürdoğan “Yani Türkiye’ye getirilen kısıtlama sonrası Rusya’nın diğer ülkelerden yaptığı domates ithalatı 2017 yılının ilk 11 ayında 450 bin ton olarak gerçekleşerek bir önceki yıl aynı dönemine göre yüzde 8 oranında artış göstermiştir. Türkiye’den domates ithalatını kısıtlamasına rağmen, Çin Halk Cumhuriyeti, Fas, İran, Azerbaycan, Belarus gibi ülkelerden domates ithalatını artırarak devam ettirmektedir. Bu durum göstermektedir ki, Rusya Federasyonu’nun domates ithalatında kısıtlamalarını ve engellerini sadece Türk domates ihracatçılarına uygulamaktadır. Domates kotasının sadece Rus makamlarının belirlediği Rusya Federasyonu’na ihracat tecrübesi olmayan firmalara verilmesi ve bu firmalarında kotalarını 2.000 - 3.000 dolar gibi yüksek komisyonlar karşılığında devretmeye başlamaları ihracatçı firmalarımızın büyük şikayetlerine neden olmakta ve bu durum üyemiz ihracatçıların şevkini kırmaktadır. Rusya tarafında Türk firmalarını listeye almak için belli çıkar gruplarının oluşması ve bu konuyu yönlendirmeye başlamaları ileride önü alınamayacak büyük zararlara sebebiyet vereceğini artık tüm aktörlerin görmesi gerekmektedir” açıklamasında bulundu.
Gürdoğan, Türkiye yaş meyve sebze ihracatının yüzde 90’ını gerçekleştiren sektörün önde gelen ihracatçı firmalarının büyük hata ve mağduriyetlere sebebiyet veren, gayri ahlaki alışkanlıkların doğmasına neden olan ve serbest ticaret kurallarına aykırılık teşkil eden bu durumun bir an önce düzletilmesi konusunda gerekli girişimlerin yapılmasını talep ettiğini sözlerine ekledi.
İhracatçıların Rusya'ya Domates Tepkisi Sürüyor
Rusya Federasyonu’nun Türkiye’den domates ithalatına kısıtlamaya devam etmesi Türk yaş meyve sebze ihracatçılarını mağdur ediyor.