Ihracatta Yol Haritasina 'Dönüsüm' Ayari

Önder, "Dünyadaki dönüsümü her yerde görüyoruz, e-ticarette pandemi sonrasi oran yüzde 20’leri asti. 3-4 yil için çok büyük bir büyüme. Bu dönüsümü üretimde de görüyoruz. Daha az elektrik tüketen makineler görmeye basladik" dedi.

Enflasyonun zirveden düsüse geçtigini ifade eden Önder, "Uzak Dogu’nun özellikle Asya Kitasi’nin dünya büyümesinde 2024’te de belirleyici rol oynayacagini küresel raporlardan görüyoruz. Asya çok önemli. Çin su anda dünya ekonomisinin büyümesine yüzde 40 etki ediyor. Çin, daha önceleri bati için ideolojik rakipti. Sonra ekonomik rakip oldu, sonra teknolojik rakip oldu simdi de politik rakip oluyor. Çin, ABD’nin daha güçlü oldugu bölgelerde son 2-3 yildir çok önemli çalismalar yapti. Çin’in etkin olmaya basladigi bölgeler ana pazarlarimiz oldugu için bizim için de çok önemli. Orta Dogu, Avrupa, Afrika’nin kuzeyi bizim ana pazarlar. ABD’nin çok etkili oldugu Orta Dogu cografyasinda Çin’in her geçen gün hegemonyasini arttirdigini görüyoruz. Çin, Bati’nin "Insan haklari, demokrasi" gibi yöntemlerinden farkli olarak ticareti ön plana çikariyor. Çin’in bu yöntemi daha olumlu bir etki olusturdugu için özellikle Orta Dogu’da güçleniyor. Çin, bu yil Orta Asya’daki 5 devlet baskaniyla beraber bir zirve yapti ve buradaki boslugu degerlendirmeye çalisiyor. Yuan’in son zamanlarda güçlenmesiyle Çin, kendi yerel parasiyla ticaret yaparak dünya ekonomisinde her geçen gün agirligini arttiriyor. Bati Hindistan ve Vietnam’i Çin’e karsi koz olarak kullaniyor. Bati Asya’da denge politikasi yapmaya çalisiyor. Hindistan’a destek vermeye çalisiyor. Bati bu süreçte Çin’le ugrasti, Hindistan’i destekledi, diger taraftan Ukrayna-Rusya savasi oldu. Burada Hindistan çok güzel bir denge politikasi izledi. Avrupa, Rusya-Ukrayna savasindan çok etkilendi. Bu iste en zararli çikan Almanya bizim için önemli ve iyi takip edilmesi gereken bir ülke. Çünkü bizim her türlü en iyi ticaret iliskimizin oldugu, en çok vatandasimizin yasadigi ülke. Ama Almanya, 2024 içinde gelismis ülkelerden negatif büyüyecek tek ülke. Avrupa’nin diger ülkelerinde az da olsa bir büyüme saglanacak. Türkiye için ise bu zamanlarda yakin cografyayla olan ticari münasebetler uzak pazarlara göre daha önemli bir hal alacak. Yani yakin pazarlar ihracat stratejimizde daha önemli bir hale geliyor. 2024’te de bunu görecegiz. Bu yil içinde 70 ülkede seçim olacaginin bilgisini paylasan Önder, "Bizim açimizdan, dünya ihracat açisindan önemli bir yil olacak. Dünyada paradoksal bir durum söz konusu. Bir yandan serbest ticaret anlasmalari ve bölgesel birlikler, uluslararasi koridorlar; diger yandan korumacilik ve tarife disi engeller var. Korumacilik artiyor, korumacilik arttikça zamanla çevre ülkelerle ticaret daha önemli bir hal aliyor. Türkiye’de seçimlerden sonra her ne kadar faizler artsa da ekonomik bir güven ortami ve pozitif ibareler var. Türkiye’nin önünde bir seçim var onu görecegiz. Ama sonuç olarak PMI endekslerimiz, ihracat iklim endeksimiz 6 aydir düsüyor. Ihracat pazarlarinda enflasyon geriledi. Artik batida enflasyonun tezahürü de farkli oluyor" dedi.

degerlendirmesinde bulundu.

Önümüzdeki süreçte dünya ile ilgili bir tahmin yapmanin zor oldugunu belirten Önder, “Büyük belirsizlikler var. Rusya-Ukrayna savasi ne olacak, Israil-Hamas gerginligi ne olacak, Uzak Dogu’da Çin-Vietnam gerginligi nasil bir hal alacak. Özellikle gelismis ülkelerin enflasyonunda bir gerileme var. Bu bir sekilde faizi etkileyecektir. Çünkü onlar için de ekonomik büyüme önemli. Bu ülkelerin özellikle Asya’da, Avrupa’da savunma harcamalarini arttirmaya çalistiklari bir yil oluyor. Çünkü bu siyasi belirsizliklerden, savaslardan dolayi Avrupa gayrisafi millî hasilasinin (GSMH) yüzde 3’ünü artik savunma sanayisine veriyor. Korumacilik dünyada artti. Türkiye’nin 2024 ihracatinda Avrupa’nin, Orta Asya’nin, Orta Dogu’nun ve Kuzey Afrika’nin daha belirleyici olacagini düsünüyorum. Ihracat 2024 için çok önemli ve bu yil ihracatta bir büyümenin olacagini düsünüyorum. Ihracatin geçen yildan daha iyi olacagini ve en kötünün geride kaldigini ama birçok belirsizligin oldugunu söyleyebilirim” dedi.