İrak Kürt Bölgesel Yönetimi Doğal Kaynaklar Bakanı Hawrami'nin Açıklaması

ABD'nin başkenti Washington'da, George Washington Üniversitesi'nde "Kürt Perspektifi: Irak, Suriye, Türkiye ve Ötesi" konulu bir konferans düzenlendi.

IKBY Divan Başkanı Fuat Hüseyin, burada yaptığı konuşmada, kendi bölgeleriyle Irak'ın geri kalanı arasında karşılaştırma yaparak, Bölgesel Yönetim olarak ekonomilerinin ve güvenlik koşullarının geliştiğini, daha açık bir toplum yapısına sahip olduklarını, çok partili sistemi benimsediklerini ve demokrasiye inandıklarını söyledi.

Hüseyin, buna karşın Irak'ın diğer kesimlerinde ekonominin giderek kötüye gittiğini, güvenlik sorunlarının arttığını, toplumun daha kapalı olduğunu ve merkezi yönetimin "demokrasi" terimini çok kullansa da bunun gereklerini yerine getirmediğini savundu.

Irak'ın kuzeyi ile geri kalanı arasında büyük farklılıklar olduğunu ifade eden Hüseyin, "Biz anayasaya inanıyoruz, anayasayı tüm bu problemlerin çözümünde bir rehber olarak görüyoruz. Ama Bağdat anayasaya inanmıyor ve anayasayı ihlal ediyor" yorumunda bulundu.

Hüseyin, kendilerinin Irak'ta federal yapı istediklerini ama Bağdat'ın daha merkezi bir sistem kurmayı arzuladığını belirtirken, Irak'ta ABD'ye bakış ile ilgili olarak da, "ABD, Kürt halkının dostu. Ama onlar ABD'yi düşman olarak görüyor" diye konuştu.

Hüseyin, Irak'ın yanlış yolda gittiğini ama bundan geriye dönmek için de hala zamanı olduğunu kaydetti.

-"Çözüm sürecini destekliyoruz"-

Kendilerinin komşu ülkelerle iyi ilişkiler kurarken Bağdat yönetiminin aynı tutumu sergilemediğine dikkati çeken Hüseyin, Irak anayasasının Kürt yönetimine, komşu ve diğer ülkelerle ekonomik, kültürel ve sosyal birçok konuda etkileşim imkanı verdiğini fakat Bağdat'ın her şeyin merkezden yapılmasını istediğini kaydetti.

Hüseyin, "Halbuki biz, Türkiye ile de ABD ile de iyi ilişkiler istiyoruz" dedi.

IKBY'nin Türkiye ile ilişkilerine de değinen Hüseyin, münasebetlerin tarihsel kökene dayandığını, hem Türk hükümeti hem de Türkiye'deki Kürtlerle iyi ilişkilere sahip olduklarını ifade etti.

Türkiye ile ilişkilerinin sadece güvenlik konusuyla sınırlı olmadığına dikkati çeken Hüseyin, ekonomik ve kültürel birçok etkileşimlerinin bulunduğunu kaydetti.

Hüseyin, "Türkiye ile birçok alanı kapsayan çok geniş bir ilişkiye sahibiz. Biz Türkiye ile ortak çıkarlara ve iyi bir anlayışa sahip güzel bir ilişki inşa ettik" dedi.

Türkiye ile ilişkilerin 2008'den bu yana çok geliştiğini belirten Hüseyin, "Türkiye artık bizim kendisi için tehdit olmadığımızın ve ilişkinin herkesin çıkarına olduğunun farkına vardı" görüşünü dile getidi.

Hüseyin, Türkiye'deki çözüm süreciyle ilgili soru üzerine, "Başından bu yana söylüyoruz, biz her türlü barışçıl süreci destekliyoruz. Süreci takip ediyoruz, umarım sonuca da ulaşır" dedi.

Hüseyin, barışçıl bir sürecin Türkiye'nin bölgedeki rolüne de katkı sağlayacağını kaydetti.

-Petrolün ihracı-

IKBY'nin Dış İlişkiler Sorumlusu Falah Mustafa Bakır, kuzey Irak'taki petrol kaynaklarının durumuna ilişkin bir soru üzerine, Irak anayasasına göre ülkedeki eski ve mevcut kaynakların kullanımının Bağdat ile ortaklaşa; yeni petrol yataklarını idarenin ise sadece bölgesel yönetime ait olduğunu söyledi.

IKBY Koordinasyon Bakanı Kubat Talabani de, "Bizim yaptığımız yasal" diyerek, Bağdat yönetiminin petrol konusunda hala Saddam Hüseyin döneminin uygulamalarını ve anlayışını devam ettirdiğini ifade etti.

Aynı konuda değerlendirme yapan Hüseyin ise, "Anayasa bize yeni petrol yataklarını idare etme hakkını veriyor. Petrol politikalarımız anayasaya uygun" dedi.

Bu alanda, Türkiye ile işbirliğinin Irak'a karşı değil, aksine Irak'ın tamamının çıkarına olduğunu belirten Hüseyin, "Biz ekonomik ve kültürel ilişkilerimizi sadece Bağdat ile sınırlı tutamayız" ifadesini kullandı ve Türkiye'nin kendilerinin komşusu ve önemli bir ülke olduğu kaydetti.

-"Federal Irak halen mümkün"-

IKBY Divan Başkanı Hüseyin, "Bağımsızlık istiyor musunuz-" sorusu üzerine, Irak'ın kuzeyindeki gençlerin kendilerine her gün "Neden bağımsızlık ilan etmiyoruz-" sorusunu yönelttiklerini ama "eski kuşak" olarak kendilerinin hala federal bir Irak ve demokratik sistemin mümkün olabileceğine inandıklarını söyledi.

Iraklı Kürtlerin kendi geleceklerine karar verme hakları olduğunu ifade eden Hüseyin, şunları kaydetti:

"Bağımsızlık bizim hakkımız ama biz federal yapıya sahip, demokratik, siyasi ve kültürel haklara saygı duyan anayasası olan bir Irak'ın içinde olmaya karar verdik. Hala buna inanıyoruz ama eğer Bağdat bu hakları tanımazsa, demokratik süreçten farklı yola giderse, eğer Sünniler ve Şiiler birbirleriyle savaşır ve ülkeyi bölerse, o zaman soru, bizim ne yapacağımız olur- Biz ülkeyi bölmeyeceğiz.

Hala anayasaya, demokratik ve siyasi sürece taahhüdümüz geçerli. Eğer siyasi süreç diktatörlük yaratırsa bu bölünme getirir. Kürtler bunu kabul edemez. Biz, Bağdat'ta yeni bir diktatör istemiyoruz. Böylesi bir durumda iki seçim olur; ya biz yine Bağdat'taki diktatörlük ile mücadele ederiz, mücadele edemezsek de bunun anlamı Irak bölünecek demektir. Ama ülkeyi biz bölmeyeceğiz".

-Petrolün sevkinde Türkiye seçeneği-

IKBY Doğal Kaynaklar Bakanı Hawrami, ABD'deki düşünce kuruluşu Atlantic Council'da Kürt yönetiminin enerji kaynakları politikasına ilişkin paneldeki konuşmasında, bölgelerindeki petrolün uluslararası pazarlara ulaştırılması konusunda Türkiye'den daha elverişli güzergah bulunmadığını kaydederek, yeni bir boru hattının inşasının da uzun zaman almayacağını söyledi.

Bağdat'ın ülkeyi merkezileştirmesine ABD'nin sessiz kaldığını savunan Hawrami, "Bağdat ABD'nin sessiz onayı olduğunu hissettiği sürece, bunu anayasayı uygulamama ruhsatı olarak görecektir" diye konuştu.

Hawrami, Iraklı Kürtlerin bir bağımsızlık planı olmadığını, Türkiye'nin de Irak'ın bölünmesini destekleyecek son ülke olacağını kaydetti.

Muhabir: Barışkan Ünal

Yayıncı: Ogün Duru