Irak'ta Kürtlerle koalisyon gündemde

Irak’ta 7 Mart’ta yapılan seçimlerin kesin sonuçları henüz belli değil. Oyların yarısı bile daha açıklanamadı. Fakat şu ana kadar çıkan sonuçlar Şii Başbakan Nuri El Maliki’nin Hukuk Devleti İttifakı listesinin önde olduğu belirtilmekte. Seçimlere hile karıştığına dair ciddi tepkiler de var ancak güçlü bir şekilde ifade edilmiyor.

KOALİSYON HÜKÜMETİNE DOĞRU

Seçim Komisyonu tarafından yapılan açıklamaya göre Hukuk Devleti İttifakı Bağdat’ta oyların yüzde 18’sine göre açık ara ile Irak Yüksek İslami Konseyi ve radikal Şii lider Muktada Sadr hareketinde oluşan Irak Ulusal İttifakı’nın önünde yer alıyor. Seçimlerin kesin sonuçlarının 18 Mart’tan önce açıklanması beklenmiyor. Ancak ortaya çıkan sonuçlar, Nuri El Maliki listesinin, tek başına hükümet kuracak mutlak çoğunluğu elde edemeyeceğini gösteriyor.

Dini partilerden oluşan Irak Ulusal İttifakı, eski laik Başbakan İyad Allawi’nin partisi ile baş başa yarışıyor. Her ikisi arasında sadece birkaç bin oy farkı var. Cumartesi günkü sonuçlara göre Maliki güneydeki dört Şii eyaleti ile Şii çoğunluklu Bağdat’ta geniş bir farkla öne geçmiş durumda. Bu bölgelerin toplam 105 sandalyesi bulunuyor. Allawi’nin Irak Bloku ise Bağdat’ın kuzeyindeki Sünni çoğunluklu iki bölgede önde gidiyor.

MALİKİ YENİDEN BAŞBAKAN OLACAK MI?

Maliki listesinin daha fazla sandalye elde etmesi, yeniden Başbakan olacağı anlamına gelmiyor. Zira Maliki’nin bu kez parlamentodaki mutlak çoğunluğun oyunu alması gerekecek. Bu da mevcut durumda olası görünmüyor. Diğer siyasi partiler Maliki’yi yeniden hükümet başkanı olarak görmek istemiyor.

Yeni hükümetin kuruluşunda Kürtlerin de önemli bir ağırlığı olacak. Yaklaşık 70 sandalye çıkarması beklenen Kürtlerle şimdiden görüşmeler başladı. Seçim komisyonu sonuçlarına göre Hewler’de Kürdistan İttifakı seçimlerde birinci olurken, Goran listesi ikinci oldu. Bunlar da İslami gruplar takip etti. Süleymaniye’de Goran listesi, YNK ve KDP öncülüğündeki Kürdistan İttifakı’nı geride bıraktı. Federal Kürdistan Bölgesi’nin üçüncü eyaleti olan Duhok’ta da Kürdistan İttifakı birinci oldu. Tartışmalı bölgelerin başında gelen Kerkük’te Kürtler çoğunluğu elde etti, Musul’da ise ikinci sırada yer almayı başardı. 41 sandalye hakkı olan Kürdistan Bölgesi genelinde Kürdistan İttifakı’nın oyların çoğunluğunu elde etmesi bekleniyor.

KÜRTLERLE İTTİFAK GÖRÜŞMELERİ

Seçimlerin ardından Iraklı liderlerin ilk adresi de Kürtler oldu. Eski Başbakan İyad Allawi ile Cumhurbaşkanı’nın Sünni yardımcısı Tarık Haşimi Cumartesi günü Hewler’e gelerek Kürdistan Bölge Başkanı Mesut Barzani ile görüştü.

MALİKİ’SİZ KÜRT-Şİİ-SÜNNİ HÜKÜMETİ ARAYIŞI

Irak Bloku’nun lideri İyad Allawi ile Barzani arsındaki görüşme Selahaddin kentinde gerçekleşti. Barzani, seçimlerin ardından şimdi görüşme aşamasında olduklarını ifade etti. Allawi de Kürdistan İttifakı ile görüşme halinde olduklarını ifade ederken, “Irak için gerekli olan sükunet konusunda görüşlerimiz aynı” dedi.

Irak Ulusal İttifakı’nın adayı ve aynı zamanda Cumhurbaşkanı’nın Şii yardımcısı Adel Abdel Mehdi de Cuma akşamı Hewler’e gelerek Barzani ve Cumhurbaşkanı Celal Talabani ile görüştü.

Görüşmeleri değerlendiren gözlemciler Kürtler ile Şii bir koalisyon olan Irak Ulusal İttifakı arasında bir ittifak niyeti olduğunu belirtirken, her ikisinin de Maliki’yi yeniden Başbakan olarak görmek istemediğine dikkat çekiyor. Gözlemciler, Maliki’nin seçimleri kazanacağını ancak Kürtler, Irak Ulusal İttifakı ve Allawi’nin Maliki’nin bir hükümet kurmak istediklerine işaret ediyor.

Kürdistan Bölge Hükümeti dışilişkiler sorumlusu Felah Mustafa da, İyad Allawi, Tarık Haşimi ve Adel Abdel Mehdi’nin Kürdistan Bölgesi’ne gelişinin Kürtlerin Irak siyasetindeki ağırlığına işaret ettiğini söyledi.

MALİKİ LİSTESİ DÖRT GRUPLA MÜZAKERE ETTİ

Hukuk Devleti’nin adayı Abbas el Bayati, Maliki oyların çoğunluğunu elde ettiği için anayasal bir hakkı temsil ettiğini savunarak, Maliki listesinin seçimlerden iyi sonuç alan dört grupla müzakere yaptığına işaret etti. Bayati, bu grupların isimlerini vermeyi reddetti.