Iran, Çin'in Tahran Büyükelçisini Bakanliga Çagirdi

Iran ile Çin arasinda Basra Körfezi krizi çikti. Çin’in Iran ile Birlesik Arap Emirlikleri (BAE) arasinda hakimiyet tartismasina neden olan Basra Körfezi’ndeki adalar konusunda taraf olmasi ve BAE hakimiyetini taniyan bildiriyi imzalamasi Iran’i kizdirdi. Iran Disisleri Bakanligi tarafindan yapilan açiklamada, Çin’in Tahran Büyükelçisi Cong Peiwu’nun bakanliga çagrildigi bildirildi.

Açiklamada, “Çin yönetiminin BAE ile düzenlenen toplanti sonrasi yayinlanan ortak bildiride bir kez daha adalar konusundaki asilsiz iddialari desteklemesi kabul edilemez. Iran olarak Çin ile kurdugumuz iliskiyi ayricalikli ve özel görüyoruz. Sinirlara karsilikli saygi ve toprak bütünlügünün korunmasi iki ülke iliskilerinin temelini olusturmaktadir” ifadeleri kullanildi.

“Pekin’den beklentimiz adalar konusundaki politikalarini degistirmesidir”

Basra Körfezi’ndeki 3 adanin Iran’a ait oldugu vurgulanan açiklamada, “Adalar konusunda Iran hakimiyetini yok sayan her türlü iddia ve açiklamalari kabul edilemez görüyoruz. Iran ve Çin arasindaki stratejik is birligi dogrultusunda, Pekin yönetiminden beklentimiz adalar konusundaki politikalarini degistirmesidir” denildi.

Çin, BAE’nin yürüttügü diplomasiyi destekledigini belirtmisti

Çin, Basra Körfezi’nde yer alan adalar konusunda yayinlanan ortak bildiride, BAE’nin 3 ada konusunun çözümü için yürüttügü diplomasiyi destekledigini belirterek konunun barisçil yollarla çözülmesinden yana oldugunu açiklamisti.

Iran en son 2022 yilinda adalar konusunda Çin’e bir kez daha tepki göstermis ve Çin’in adalari BAE hakimiyeti olarak gören açiklamalarini kinamisti. Suudi Arabistan’in baskenti Riyad’da 2022 yilinda düzenlenen Çin-Körfez Is Birligi Konseyi (KIK) Zirvesi sonrasinda yayimlanan sonuç bildirisinde de körfezdeki 3 ada BAE hakimiyeti olarak görülmüstü.

Iran ve BAE arasinda tartismali adalar sorunu

Basra Körfezi’nde bulunan Ebu Musa ile Büyük Tunb ve Küçük Tunb adalari Iran ve BAE arasinda sinir tartismalarina neden oluyor. 1971 tarihine kadar Ingiliz isgali altinda kalan adalar isgalin sona ermesi ile birlikte Ingilizler tarafindan BAE’ye devredilmis ve ardindan Iran adalarda hakimiyeti ele geçirmisti.

Adalar üzerinde hak iddia eden Tahran yönetimi ise hakimiyetinin çok eskilere dayandigini belirterek, Ingiliz isgalinden önce adalarin kendisine ait oldugu tezini savunuyor.