Iran'da Halkin Cumhurbaskanligi Seçimlerinden Beklentisi Düsük

MUHAMMET KURSUN - Iran'da 18 Haziran'da yapilacak Cumhurbaskanligi seçimlerini muhafazakar aday Yargi Erki Baskani Ibrahim Reisi'nin kazanmasina kesin gözüyle bakilirken, halkin seçim sonrasi için umutlu bir beklenti içinde olmadigi görülüyor.

Yeni Cumhurbaskanini seçmek için cuma günü sandik basina gidecek olan Iranlilar, son güne kadar çekilen olmazsa Anayasayi Koruyucular Konseyinden (AKK) onay alan 7 adaydan birine oy verecek.

Içisleri Bakanligi Seçim Merkezinin verilerine göre toplam 59 milyon 310 bin 307 kayitli seçmenin bulundugu ülkede, kamuoyu yoklamalari seçimlere katilimin düsük olacagini gösteriyor. Iranli Ögrenciler Kamuoyu Yoklama Merkezi Anket Ajansinin (ISPA) yaptigi son kamuoyu yoklamasinda, sandiga gidecegini belirtenlerin orani yüzde 38'de kaldi. Bunun 1979'dan bu yana seçimlere katilim noktasindaki en düsük seviye oldugu belirtiliyor.

- Iran halkinin seçimlere ilgisi düsük

Reformist siyasetçiler, ev hapsinde tutulan muhalif lider ve eski Basbakan Mir Hüseyin Musevi ve eski Cumhurbaskani Mahmud Ahmedinejad seçimleri boykot edeceklerini açikladi. Bu arada eski Cumhurbaskani Ali Ekber Hasimi Rafsancani'nin kizi ve eski milletvekili Faize Hasimi, eski diplomat Mansur Ferheng ve gazeteci Ali Kelai gibi 87 siyasi ve sivil aktivist de seçimleri boykot çagrisi yapti.

Öte yandan ülke lideri Ali Hamaney'in danismani ve eski Meclis Baskani Ali Laricani de adayliginin veto edilmesine karsi sessizligini bozarak AKK'nin ret gerekçesini kamuoyuna ilan etmesini istedi.

Hem reformist hem de muhafazakar kanattan seçimlerin boykot edilmesiyle ilgili çagrilar yapilirken halkin sandiklara ilgisinin de düsük oldugu görülüyor.

AA Tahran ekibi baskentte ticaretin can damarlarindan biri olan Tahran Büyük Pazar'da cuma günü yapilacak seçimlerle ilgili halka mikrofon uzatti.

- "Seçime katilan adaylardan hiçbirini tanimiyorum"

Tahran'da Büyük Pazar'da serbest çalisan Resul Cihanbin, simdiye kadar birçok seçimde oy kullandigini ancak bu sefer sandiga gitmeyecegini belirterek, "Seçime katilan adaylardan hiçbirini tanimiyorum. O nedenle sandiga gitmeyecegim. Adaylarin vaatlerini ve beyanatlarini da dinlemedim, televizyonda yaptiklari tartismalari da takip etmedim. Genel olarak verilen vaatler ile seçimden sonraki icraat çok farkli oluyor." ifadelerini kullandi.

Seçimlere katilimin özellikle geçim sorunlari nedeniyle önceki seçimlere kiyasla düsük kalacagini düsünen Cihanbin, söyle konustu:

"Yapilan propagandalar ve verilen vaatler sahsen benim üzerimde etkili olmadi ve düsüncem degismedi. Adaylarin toplumsal ve ekonomik sorunlarla ilgili nasil programlara sahip olduklarini da merak etmedim. Gördügüm kadariyla adaylar halkin görüslerini degistirmeyi basaramadi."

- "Adaylarin verdigi vaatlerin hiçbiri asla kararimi etkilemedi"

Iranli ev hanimi Ferda Nikunam da yasanan ekonomik krizden sikayet ederek, "Ben kesinlikle oy kullanmayacagim. Kaç defa verdik, ne degisti? Adaylarin verdigi vaatlerin hiçbiri asla kararimi etkilemedi. Son 4 yilda her sey daha da kötüye gitti. Zenginler daha da zengin oldu." dedi.

Seçimlere katilimin yüksek olmayacagini ve çevresindeki pek çok kisinin seçimleri boykot etmeyi düsündügünü aktaran Nikunam, "Sah zamaninda bir kalemin fiyati yillarca ayni kalirdi. Simdi tüm ürünlerin fiyati her sabah degisiyor. Halk çaresiz, sorunlarini kime anlatsin?" elestirisinde bulundu.

- "7 adaydan hiçbiri oy verilecek liyakatte degil"

Murtaza Alizade ise adaylarin daha önce muhtelif devlet kurumlarinda görev aldigini ancak gözle görülür bir basarilarinin olmadigini savunarak, "Mevcut 7 adaydan hiçbiri oy verilecek liyakatte degil. Adaylarin hiçbiri Cumhurbaskanligina uygun degil. Cumhurbaskani olacak kisi cesur olmali. Cumhurbaskani cesur olmazsa hakikatleri dile getiremez ve yolsuzlukla mücadele edemez." görüslerini paylasti.

Raziye Hüseyinzade de duygularini söyle dile getirdi:

"Fakirleri daha fakirlestirmeyecek, servet sahiplerini de daha güçlendirmeyecek kisiler seçilmeli. Su ana kadar hepsine oy verdik hiçbir sey olmadi. Su ve elektrik diyorlardi simdi o da yok. Adaylar her seyi düzeltecegiz diyor fakat artik söylenenlere kulak asmiyoruz."

Ögretmen Zehra Hasimpur da gelir adaletsizligiyle ilgili elestiride bulunarak, "Seçilecek kisi halkin sorunlarini çözmeli. Özellikle düsük gelirli halk büyük sikintisi yasiyor. Düsük gelirliler ile yüksek gelirliler arasindaki mesafenin kapatilmasini temenni ediyoruz." diye konustu.