12 Eylül işkence soruşturması başladı

12 Eylül askeri darbesini gerçekleştiren Kenan Evren ve diğer generallere yönelik ‘darbe suçuna’ ilişkin soruşturma devam ederken, özel yetkili savcılığın ayrıca ‘işkence suçuna’ ilişkin ayrı bir soruşturma sürdürdüğü ortaya çıktı.

Ağırlıklı olarak Devrimci 78’liler Derneği üyelerinin verdiği dilekçelerde Evren’in yanında eski Milli Savunma Bakanı Vecdi Gönül, Mehmet Ağar, Mehmet Eymür, Hayri Kozakçıoğlu gibi tanıdık isimler yer alıyor.

İşkence suçuna dair soruşturma ‘kozmik oda soruşturmasını’ yürüten Cumhuriyet Savcısı Mustafa Bilgili tarafından sürdürülüyor. 12 Eylül'e çifte soruşturma Radikal'in manşetinde Hasan Mesut Benli imzasıyla yer aldı.

Anayasa değişikliği ile anayasanın geçici 15. maddesi kaldırıldı. Bu değişiklik, 12 Eylül askeri darbesini gerçekleştirenlerin yargılanmasının da yolunu açtı. Bu kapsamda yapılan çok sayıda suç duyurusu üzerine Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı darbenin mimarlarına yönelik soruşturma başlattı. İlk soruşturmayı eski özel yetkili Cumhuriyet Başsavcı Vekili Hamza Keleş başlattı. Ancak Keleş, 27 Eylül 2010’da soruşturmada görevsizlik kararı verdi. Görevsizlik kararının ardından dosya Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı’na gönderildi.

317 KLASÖR HAZIRLANDI

Başsavcılık da soruşturmayı sürdürmekle Ankara Cumhuriyet Savcısı Murat Demir’i görevlendirdi. Demir, 2011/1 hazırlık numarasıyla ‘anayasayı ihlal’ suçundan soruşturma açtı. Soruşturma kapsamında Türkiye’nin dört bir yanından gönderilen benzer suç duyuruları ayıklanarak 317 klasörde toplandı. Demir, Balyoz Davası kapsamında ele geçen Bayrak Harekât Planı ile 12 Eylül darbesine ilişkin bilgi ve belgeleri talep etti. İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı’nın gönderdiği belgeler üzerine yapılan incelemenin ardından Savcı Demir de görevsizlik kararı vererek dosyayı özel yetkili Ankara Cumhuriyet Başsavcı Vekilliği’ne gönderdi.

600 SUÇ DUYURUSU VAR

Dosyanın tekrar özel yetkili savcılığa gelmesinin ardından soruşturmada Cumhuriyet Savcısı Kemal Çetin görevlendirildi. “Darbe yapmak” suçundan Cumhuriyet Savcısı Kemal Çetin tarafından sürdürülen soruşturmada sona doğru gelinirken, o dönemde işlenen ‘işkence suçlarına’ yönelik olarak ayrı bir soruşturma sürdürüldüğü ortaya çıktı. Soruşturmayı Cumhuriyet Savcısı Mustafa Bilgili yürütüyor. Bilgili’nin önünde işkence gördüğü gerekçesiyle dönemin yetkililerinin cezalandırılmasını isteyen yaklaşık 600 suç duyurusu dilekçesi bulunuyor.

HAKKINDA SUÇ DUYURUSU YAPILAN BAZI ÖNEMLİ İSİMLER

Mehmet Ağar
Ağar o dönem Terörle Mücadele Şubesi Müdür Muavini görevindeydi.
Nisan 1981’de Personel Şube Müdürlüğü’ne atandı. Ardından İstanbul Asayiş Şube
Müdürü oldu.

Vecdi Gönül
Bugün AK Parti Milletvekili olan eski Milli Savunma Bakanı Gönül o dönemde Ankara valiliğini yürütüyordu. Ayrıca darbe dönemi kurulan YÖK’ün kurucu üyesiydi.

Mehmet Eymür
Susurluk’ta ortaya çıkan çete-mafya-siyaset ilişkilerinde kilit bir isim olan Mehmet Eymür,
12 Eylül askeri darbesi döneminde de MİT’in önemli görevlilerindendi.

Hayri Kozakçıoğlu
Mehmet Ağar ile birlikte yıldızı 1990’larda parlayan Kozakçıoğlu, 1979’a kadar kısa süre İstanbul Emniyet Müdürü görevini yürüttü. 1980’de ise Adana Valiliği’ne atandı.