İspanya'da Siyasi Kriz Gölgesinde Anayasa Kutlaması

İspanya'nın diktatör Francisco Franco döneminden (1936-1975) sonra demokrasi tarihindeki en önemli değeri olarak gösterilen anayasanın 40. yıl dönümü Katalonya sorunu ve siyasi krizin gölgesinde kutlandı.

Ülkede resmi tatilin olduğu "Anayasa Günü" dolayısıyla mecliste düzenlenen törene Kral 6. Felipe ailesi ile katılırken, yanında 1978 Anayasası'nın mimarlarından olan babası Kral Juan Carlos ve annesi Kraliçe Sofia da yer aldı.

Meclisteki tüm siyasi partilerin temsilcilerinin ve eski başbakanların da olduğu genel kurul salonunda konuşma yapan Kral 6. Felipe, Katalonya sorununa atfen "diyalog, yasalara ve mahkeme kararlarına saygı" çağrısında bulundu.

"Geri dönüşü olmayan, sağlam ve kalıcı bir demokrasimiz var. Ve anayasamız, demokrasimizin yaşayan ruhudur. Anayasa büyük bir ulusal pakttır." diyen Kral 6. Felipe, mevcut anayasanın "İspanyollar arasındaki uzlaşmanın kalıcı bir kuralı" olduğunun altını çizdi. Meclis Başkanı Ana Pastor da siyasi partilere 1978 Anayasası'nın sunduğu "uzlaşıyı riske atmama" çağrısı yaptı.

- Podemos'tan Kral'a tepki

Meclisteki törende, sistem karşıtı sol görüşlü Podemos partisinin Kraliyet ailesine tepki göstermesi dikkati çekti. Kraliyet ailesi üyeleri ile meclis içinde selamlaşmaya katılmayan Podemos, Kral Juan Carlos'un genel kurula girişinde diğer partilerin milletvekilleri tarafından uzun süre alkışlanmasını "utanç verici" olarak değerlendirdi.

Podemos partisi, anayasanın artık mevcut ihtiyaçları karşılayamadığını savunarak, Katalonya'da bağımsızlık yanlısı referandum yapılmasına izin verilmesini de kapsayan büyük reformlar yapılmasını talep ediyor.

- Katalonya'daki anayasa kutlamasında karşıt gruplar arasında arbede çıktı

Diğer yandan anayasanın 40. yıl dönümü dolayısıyla Katalonya'nın Girona kentinde düzenlenmek istenen ve Endülüs yerel parlamentosunda çıkardığı 12 milletvekili ile dikkatleri üzerine çeken aşırı sağ görüşlü Vox partisinin de desteklediği törende olaylar çıktı. Katalonya'nın bağımsızlığını isteyen, faşizm karşıtı gruplar yüzleri kapalı şekilde gelerek törenin yapılmasını engellemeye çalıştı. Çıkan arbedede 6 Katalan polisinin ve bazı göstericilerin yaralandığı, 1 kişinin gözaltına alındığı açıklandı.

Katalonya özerk yönetim başkanı Quim Torra da "Kutlanacak hiçbir şey yok çünkü anayasa bir cezaevidir." ifadelerini kullanarak, meclisteki törene katılmadı.

Katalonya'da 1 Ekim 2017 tarihinde yapılan yasa dışı bağımsızlık referandumu ve 27 Ekim 2017'de Katalonya parlamentosunda kabul edilen tek taraflı bağımsızlık deklarasyonu sonrasında eski Katalonya özerk yönetim hükümeti başkanı Carles Puigdemont ve 6 eski Katalan siyasetçi İspanya dışına kaçmıştı.

Mevcut durumda 9 Katalan siyasetçi tutuklu olarak yargılanırken, kefaletle serbest kalan 8 Katalan politikacının da tutuksuz yargılanmasına devam ediliyor. Ayrıca 3'ü Katalonya polisinden, 1'i de eski siyasetçi olan 4 kişi hakkında da soruşturma yürütülüyor.

İspanya'da 26 Haziran 2016'da yapılan son genel seçimlerden sonra sağ görüşlü Halk Partisi'nin (PP) kurduğu azınlık hükümeti, iki yıl iktidarda kalıp haziran ayında Sosyalist İşçi Partisi'nin (PSOE) verdiği güvensizlik oylamasının kabul edilmesi sonucu düşmüştü. Sadece yüzde 23'lük oy oranıyla yaklaşık 6 aydır iktidarda olan PSOE'nin 2019 yılında ülkeyi erken genel seçime götürmesi bekleniyor.