Ispanya Hükümeti Yarin Tutuklu Katalan Siyasetçiler Için Af Çikaracak

Ispanya Basbakani Pedro Sanchez, Katalonya'da 1 Ekim 2017'de yapilan yasa disi referandum ve bagimsizlik yanlisi girisimlerden dolayi yaklasik 3,5 yildir tutuklu bulunan 9 Katalan siyasetçi için yarin yapilacak Bakanlar Kurulu Toplantisi'nda af karari çikarilacagini duyurdu.

Sanchez, "Katalan Sivil Toplumu" adli örgütün Barselona'daki Liceu Opera Salonu'nda düzenledigi etkinlikte yaptigi konusmada, "Anayasanin uzlasici ve yapici ruhuyla yeni bir projeyi ayaga kaldiracagiz. Ispanya Basbakani olarak bu benim en büyük taahhüdüm. Bu yolu açmak zorundayiz." ifadelerini kullandi.

Söz konusu 9 Katalan siyasetçinin cezaevinden çikarilmasinin sadece onlara degil, Ispanyol ve Katalan toplumuna da "birlikte yasam için açik bir mesaj olacagini" vurgulayan Sanchez, "Bagimsizligi arzulayanlarin ideallerinden vazgeçmelerini beklemiyoruz. Ancak hukukun disinda hiçbir yol olmadiginin anlasilmasini umuyoruz." dedi.

Katalonya özerk yönetim hükümetinden hiçbir temsilcinin katilmadigi, Liceu'da yapilan Ispanya Basbakani'nin konusmasi sirasinda salondaki bir kisi, ayrilikçi Katalan bayragi açarak "Bagimsizlik, genel af" slogani atarken birkaç kisi de alkislariyla bu eyleme destek verdi.

Ayrica salon disinda toplanan kalabalik, benzer sloganlar atarak Basbakan Sanchez'i protesto etti.

Diger yandan Katalonya'daki bagimsizlik yanlisi sivil girisimlere öncülük eden "Omnium Cultural" ve "Amnistia i Llibertat" adli sivil toplum kuruluslari, Katalonya'daki yasa disi referandum süreciyle baglantili olarak bugüne dek verilen tüm cezalarin kaldirilmasini içeren genel af yasasi çikarilmasi için topladigi 200 bin imzayi meclise sundu.

- Muhalefetteki sag partilerden af tepkisi

Ispanya'da Yargitay, "adalet, esitlik ve kamu yararina aykiri" oldugu gerekçesiyle tutuklu Katalan siyasetçilerin olasi affina karsi çiktigini açiklamis, ana muhalefetteki sag görüslü Halk Partisi (PP) ile asiri sagci Vox ve liberal Vatandaslar partileri de olasi bir af kararina karsi üst mahkemeye giderek itiraz edeceklerini duyurmustu.

PP lideri Pablo Casado, bugün mecliste yaptigi konusmada, Basbakan Sanchez'i Ispanyol demokrasisine ve yasalligina karsi darbe yapmakla suçlayarak tutuklu Katalan siyasetçilerin affini "Ispanyol demokrasisinin temellerini yikan bir rejim degisikligi" olarak degerlendirdi.

- Katalonya'daki süreç

Katalonya'da bagimsizlik yanlisi siyasi girisimler, 2012'de baslamis ve dönemin Katalonya Özerk Hükümet Baskani Artur Mas'in öncülügünde 9 Kasim 2014'te yasa disi ilk bagimsizlik yanlisi halk oylamasi yapilmisti.

Ardindan 12 Ocak 2016-28 Ekim 2017'de Katalonya Özerk Hükümet Baskani olarak görev yapan, halihazirda Avrupa parlamenteri olan ve Ispanya'da hakkinda yakalama ve tutuklama emri bulunan Carles Puigdemont'un liderliginde 1 Ekim 2017'de, Anayasa Mahkemesinin iptal kararina ragmen yasa disi bagimsizlik referandumu gerçeklesmisti.

Katalonya özerk yönetim parlamentosu da 27 Ekim 2017'de "açiklanmasi ertelenen, tek tarafli bagimsizlik deklarasyonunu" kabul etmis ve ayni gün Ispanya Senatosunda alinan ve Anayasa'nin 155. maddesinin uygulandigi kararla Katalonya'nin özerk haklari geçici olarak merkezi hükümete devredilmisti.

Bu gelismelerin ardindan Ispanya mahkemelerinden kaçan Puigdemont ve 6 eski Katalan siyasetçi ülkeyi terk ederken Yüksek Mahkemede tutuklu yargilanan eski Katalonya özerk yönetim hükümetinden 9 siyasetçi, devlete karsi ayaklanma, kamu parasini kötüye kullanma ve devletin kurumlarina itaatsizlik suçlarindan Ekim 2019'da açiklanan kararla 9 ila 13 yil hapis cezasi almisti.

Katalonya özerk yönetimi, tutuklu Katalan siyasetçilere ocak ayinda yari serbestlik hakki tanisa da daha sonra Katalan mahkemesinin itirazlariyla bu hak iptal edilmisti.

Ispanya'da Ocak 2020'den itibaren iktidarda olan sol koalisyon hükümeti, Katalonya sorununa çözüm için af adimini atsa da Katalan özerk hükümetinin bagimsizlik için yasal bir referandum talebine sicak bakmiyor.

Merkezi hükümet ile Katalan özerk hükümeti arasinda kurulacak diyalog masasinda referanduma gitmeden özerklik haklarinin genisletilecegi bir çözüm aranmasi bekleniyor.