İsrail Başbakanı Netanyahu'yu Zorlu Bir Süreç Bekliyor

MUSTAFA DEVECİ - Uzun süredir koalisyon hükümetini kuramamanın sıkıntısını yaşayan İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, İsrail Başsavcısı Avichai Mandelblit'in, hakkındaki 3 ayrı dosya nedeniyle dava açma kararının ardından daha da zor bir duruma düştü.

Başsavcı Mandelblit, Netanyahu hakkında 4000 numaralı dosyada rüşvet, 1000 ve 2000 numaralı dosyalarda ise sahtekarlık ve görevi kötüye kullanma suçlamalarıyla iddianame hazırlanacağını açıkladı.

Ülkede giderek derinleşen, iki erken seçime rağmen çözülemeyen koalisyon krizi ve Netanyahu hakkındaki söz konusu kararın ardından İsrail siyasetindeki belirsizlik daha da derinleşti.

- Süreç nasıl işleyecek?

Başsavcının kararının ardından Netanyahu’nun dokunulmazlık talebiyle 30 gün içinde İsrail Meclisine başvurması gerekiyor.

Başvurması halinde, Meclisin Netanyahu'nun dokunulmazlık talebine ilişkin kararının, ülkede koalisyonun kurulamaması ve erken seçim ihtimali nedeniyle uzun zaman alacağı belirtiliyor.

Zira hükümetin kurulamaması nedeniyle Meclis'te, Netanyahu’nun dokunulmazlık talebini görüşecek İçişleri Komisyonu da oluşturulamıyor. Söz konusu Komisyonun oluşturulabilmesi için ülkede önce hükümetin kurulması gerekiyor.

İsrail Cumhurbaşkanı Reuven Rivlin, Netanyahu ve Mavi-Beyaz İttifakı lideri Benny Gantz’ın başarısız olması üzerine hükümeti kurma görevini bugün Meclis’e vermişti.

Meclis, 21 gün içinde hükümeti kurması için bir milletvekili üzerinde anlaşamazsa ülke 3. kez seçime gidecek. Seçim kararı alınırsa, bunun en geç 90 gün içinde yapılması gerekiyor. Böylelikle seçmenlerin, Mart 2020’de sandık başına gitmesi bekleniyor.

Bu muhtemel seçimin ardından hükümet kurulursa, Meclis veya oluşturulacak İçişleri Komisyonu Netanyahu'nun dokunulmazlık başvurusuna ilişkin kararını verecek. Meclis dokunulmazlık kararı verirse Netanyahu hakkında dava açılamayacak. Ancak, Netanyahu'nun dokunulmazlık talebi geri çevrilse dahi İsrail Başbakanı hakkındaki davanın en erken Mayıs 2020’de açılabileceği öngörülüyor.

- Netanyahu başbakanlık görevini sürdürecek

İsrail’deki yasalar gereği hakkında dava açılsa bile başbakan suçlu bulunana kadar görevinde kalma hakkına sahip. Bu nedenle Netanyahu'nun Başbakanlık görevini şu an için bırakmasını gerektirecek bir durum bulunmuyor.

Meclisin olası dokunulmazlık başvurusunu geri çevirmesi halinde Netanyahu, görevdeyken hakkında ceza davası açılacak ilk İsrail Başbakanı olarak tarihe geçebilir.

2006-2009 dönemleri arası İsrail Başbakanı olan Ehud Olmert, Kudüs Belediye Başkanı olarak görev yaptığı 1993-2003 yılları arasında "rüşvet aldığı" suçlamasıyla, 2014'te 6 yıl hapis cezasına çarptırılmış daha sonra bu ceza 19 aya indirilmişti.

Olmert, Şubat 2016’da hapse atılmış, ceza süresi sona erdikten sonra Temmuz 2017’de serbest bırakılmıştı.

- Netanyahu hakkındaki dosyalar

İsrail Başbakanı Netanyahu hakkında üç ayrı dosya bulunuyor.

Bunlardan "4000 numaralı" telekomünikasyon yolsuzluğu soruşturması kapsamında Başbakan Netanyahu, Shaul Elovictch'in sahibi olduğu "Bezeq" medya şirketine ait "Walla News" adlı internet sitesinde, ailesi lehine haberlere yer verilmesi karşılığında söz konusu şirkete 276 milyon dolar değerinde mali imtiyaz sağlamakla suçlanıyor.

"1000 numaralı" dosyada ise Netanyahu'nun 2007 ile 2016 yılları arasında iş adamlarından "hediye" adı altında 283 bin dolar değerinde puro, şampanya, mücevher ve uçak bileti aldığı iddia ediliyor.

"2000 numaralı dosyada da Netanyahu hakkında, "rüşvet aldığı, yolsuzluk yaptığı ve görevini kötüye kullandığı" yönünde suçlamalar yer alıyor.

Mandelblit, söz konusu dosyalara ilişkin kararını vermeden önce geçen ay başında dört gün boyunca Netanyahu'nun avukatlarını dinlemişti.