Israil'de Basbakanlik Koltugunu Kaptiran Netanyahu'yu Neler Bekliyor?

SAID AMURI - Israil'de 12 yili askin süredir araliksiz yaptigi basbakanlik görevini kaptiran Binyamin Netanyahu'nun siyasi gücünü kaybetmesinin ardindan hakkindaki yolsuzluk davalariyla ilgili sürecin hizlanacagi, buna karsilik eski Basbakan'in tutuklanmaktan kurtulmak amaciyla yeni hükümeti devirmek için tüm siyasi tecrübesini ortaya koyacagi ifade ediliyor.

Israil'de dün yapilan oylama sonucu, Yamina Partisi lideri Naftali Bennett ve Gelecek Var Partisi lideri Yair Lapid öncülügündeki koalisyon hükümeti, 120 sandalyeli Mecliste 60 milletvekilinin destegiyle güvenoyu aldi.

Koalisyon hükümetinin güvenoyu almasiyla Mart 2009'dan bu yana basbakanlik koltugunda oturan Netanyahu dönemi sona erdi.

Koalisyondaki partilerin anlasmasina göre yeni hükümetin ilk basbakani Yamina lideri Bennett oldu.

Bennett, 2 yil boyunca basbakanlik görevini yürüttükten sonra Agustos 2023'te koltugu koalisyon ortagi Gelecek Var Partisi lideri Lapid'e devredecek.

Israil siyasetini yakindan takip eden uzmanlar, bu gelismelerin ardindan siyasi gücünü kaybeden Netanyahu hakkindaki yolsuzluk suçlamalariyla ilgili yargi sürecinin hizlanmasini bekliyor.

- "Netanyahu son yillarda koltugunu, yargilanmasini önlemek için kullandi"

Netanyahu, yolsuzluk, rüsvet ve görevi kötüye kullanma suçlamasiyla üç ayri yolsuzluk dosyasindan yargilaniyor.

Israil konusunda uzman gazeteci Emced el-Ömeri, AA muhabirine yaptigi açiklamada, Netanyahu'nun basbakanlik koltugunu kaybetmesinin Israil siyaset sahnesinde yeni yansimalari olacagini söyledi.

Netanyahu'nun suçlandigi yolsuzluk davalarinda yargilanmasinin önünün açildigini belirten Ömeri, "Netanyahu son yillarda koltugunu, yargilanmasini önlemek için kullandi. Yeni tip koronavirüs salgini nedeniyle ortaya çikan gelismeler de ona bu baglamda elverisli bir ortam hazirladi. Ancak artik sona gelindi. Simdi elinde sadece Meclis üyeligi kalan Netanyahu'nun siyasi gücünü kaybetmesinin ardindan hakkindaki yolsuzluk davalarinda yargilanmasi hizlanacak." dedi.

Ömeri, Netanyahu'nun gerek kendi partisi gerekse sag partiler içinde çesitli iç sorunlarla da mücadele ettigine isaret ederek, "Likud içinde sert bir rekabet var. Netanyahu'yu parti liderliginden indirmek için planlar yapiliyor. En önemli rakipleri arasinda görevi son bulan hükümette Maliye Bakanligi yapan Yisrael Katz ve eski Kudüs Belediye Baskani, Likud'un önemli figürlerinden Nir Barkat yer aliyor." diye konustu.

Netanyahu'nun siyasi hayatina devam edecegi ve en kisa sürede Bennett-Lapid koalisyonunu düsürerek yeniden yönetime gelecegi yönündeki açiklamalarini degerlendiren Ömeri, hakkinda açilan davalardan yargilanmaya baslayacagi için Netanyahu'nun siyasi geleceginin artik tehlikeye girdigini söyledi.

- "Netanyahu hedefini gerçeklestirmek ugruna tüm tecrübesini ortaya koyacaktir"

Israil alaninda uzman Adil Sedid ise Netanyahu'nun itham edildigi yolsuzluk davalari nedeniyle tutuklanmamak için elinden geleni yapacagini belirtti.

Sedid, "Netanyahu'nun tutuklanmaktan siyrilabilmesi, mevcut hükümeti basarisizliga ugratmasini ve yaklasan seçimlerde basbakanliga dönmesini gerekli kiliyor. Netanyahu da geçmis bir muhalefet lideri ve siyaset uzmani olarak bu hedefini gerçeklestirmek ugruna tüm tecrübesini ortaya koyacaktir." ifadesini kullandi.

Farkli görüslere sahip 8 partiden olusan yeni hükümeti "oldukça kirilgan" olarak nitelendiren Sedid, "Asiri sag ve asiri sol gruplari birlestiren hükümet üyelerini bir araya getiren tek ortak payda Netanyahu karsitligi. Eger Netanyahu, mevcut hükümeti devirebilir ve erken seçimlere gidilirse bir hükümet kurabilir. Ancak tüm seçenekler mümkün." degerlendirmesinde bulundu.

- Koalisyonun uzun soluklu olup olmayacagi merak konusu

Bennett-Lapid koalisyonu, Netanyahu karsitliginda birlesmis, farkli görüslere sahip 8 partiden olusuyor.

Hem sandalye sayisinin kritik esikte olmasi hem partilerin bazi konularda tamamen farkli görüslere sahip olmasi nedeniyle Israil'de koalisyonun ömrünün uzun soluklu olup olmayacagi tartisiliyor.

Bennett'in partisi Yamina asiri sag görüsleriyle öne çikiyor ve isgal altindaki Bati Seria'da yasa disi Yahudi yerlesim birimlerini destekliyor.

Koalisyonun ortaklarindan Israil vatandasi Filistinlileri temsil eden Birlesik Arap Listesi (Raam) ise buna karsi çikiyor. Bir diger koalisyon ortagi Meretz ise sol blokta yer alan bir parti.

Bu nedenle koalisyon hükümetinin uzun soluklu olmayacagi ve bu yilin sonunda Israil'in yeniden erken seçime gitmek zorunda kalabilecegi yorumlari yapiliyor.