Isviçre ile imzalanan Arkeolojik Kültür Varliklarinin Yasa Disi Ithali ve Transit Geçisinin Önlenmesi ile Iadesine Yönelik Anlasma çerçevesinde 37 parçalik tarihi eser, Ankara’da bulunan Anadolu Medeniyetleri Müzesi’ne getirilerek, basin mensuplarina sergilendi. Eserler, yapilacak olan yenileme çalismalarinin ardindan uygun görülen bir müzede sergilenecek.
“2002 yilindan bu yana ülkemize iadesi saglanan kültür varligi sayisi 12 bin 76’ya ulasti”
Isviçre’nin yani sira Amerika Birlesik Devleti’nin de aralarinda bulundugu 12 ülkeyle ikili anlasmalar saglandigini, bu anlasmalar neticesinde bu ülkelerin ilgili makamlariyla dogrudan iletisim ve isbirligi halinde çalisarak tarihi eserlerin Türkiye’ye getirildigini belirten Kültür ve Turizm Bakanligi Yurtdisi Kaçakçilikla Mücadele Sube Müdürü Burcu Özdemir, “Ülkemiz ile Isviçre arasinda geçtigimiz kasim ayinda imzalanan kültür kaçakçiligiyla mücadele alanindaki ikili anlasmanin yürürlüge girmesiyle birlikte ülkemizden yasa disi çikarilan kültür varliklarinin Isviçre’ye girisi de engellenmis oldu. Isviçreli makamlara bu eserlere el koyma yetkisi tanindi ve bu eserlerin bakanligimiz uzmanlari tarafindan incelenmesine imkan saglandi. Yapilan incelemeler neticesinde Anadolu kökenli oldugu düsünülen eserlerimiz için iade taleplerimiz olusturulmakta. Bu dogrultuda geçtigimiz yaz aylarinda bu ikili anlasma neticesinde iletisim ve isbirligi halinde çalistigimiz Isviçre Federal Kültür Bürosu yetkililerinin bize ilettigi bilgiler dogrultusunda eserler müze uzmanlarimiz tarafindan titizlikle incelendi ve olusturulan raporlarla Kaçakçilikla Mücadele Dairesi Baskanligi uzmanlarinin derledigi deliller ve bilgiler bir dosya haline getirilerek, iade talebimiz Isviçre makamlarina iletildi. Bunun üzerine bu 37 parça eserden olusan grubun ülkemize iadesine karar verildi.
11 Ekim’de Bern Büyükelçiligimizde düzenlenen törenle teslim alinan eserler, yine güvenli paketleme ve Türk Hava Yollarinin destegiyle içinde bulundugumuz Anadolu Medeniyetleri Müzesi’ne tasindi. Burada da restorasyon ve konservasyon çalismalarinin ardindan uygun görülen eserler müzede ziyaretçilerle bulusturulacak. Bu eser grubu içinde agirlikli olarak Urartu dönemi bronz esyalari görmekteyiz. Urartular milattan önce dokuzuncu ve yedinci yüzyillari arasinda Van Gölü’nü merkez almak üzere genis bir medeniyet kurmuslardir ve metal isçiliginde oldukça ileri düzey bir medeniyet. Burada da bunun örneklerini görmekteyiz. At kosum takimlari, bronzdan yine mobilya aksamlari, bronz kazanlara aplike boga baslari karsimiza çikmakta. Günlük kullanim kaplari da var bunlarin arasinda. Bunun yani sira bu eser grubu içinde milattan önce üçüncü yüzyila tarihlenen bir eser var. Bu bati Anadolu, özellikle iç bati Anadolu’ya atfedilen bir eser. Beyce Sultan ve Kusura tipi eserler olarak adlandirilan eser tiplerinin bir birlesimi olarak karsimiza çikiyor. Yine ayni zamanda gümüs bir vazonun parçasini görüyoruz. Bu da Anadolu’nun Roma dönemine tarihleniyor ve bir geyik figürümüz var yine Anadolu’nun Roma dönemine tarihlenmekte. 2002 yilindan bu yana ülkemize iadesi saglanan kültür varligi sayisi 12 bin 76’ya ulasti. Bunlardan 3 binden fazlasi bu yil iadesini sagladigimiz eserler. Isviçre ve Amerika Birlesik Devletleri gibi ülkelerin de bulundugu toplam 12 ülkeyle yaptigimiz ikili anlasmalar neticesinde bu ülkelerin ilgili makamlariyla dogrudan iletisim ve isbirligi halinde çalismamiza imkan saglanmis oluyor. Amerika Birlesik Devletleri New York Manhattan Bölge Savciligi’yla Kaçakçilikla Mücadele Dairesi Baskanligimizin gelistirdigi isbirligi ve yaptigi ortak çalismalar neticesinde farkli gruplar halinde çok önemli eserlerin iadesi Amerika Birlesik Devletleri’nden saglandi. Bunlarin arasinda Perge’den kaçak kazilarla elde edilerek yurt disina kaçirilan lahit parçalari, önemli seramik eserler ve Burdur ile bu Bubon Antik Kenti’nden yine yasa disi yollarla edinilerek yurt disina 1960’li yillarda kaçirilan önemli imparator heykelleri var. Bunlar büyük boyutlu bronz heykeller. Bunlardan iki tanesinin bugüne kadar iadesini sagladik ve bunlarin devami için de çalisiyoruz. Yine hem Amerika Birlesik Devletleri hem Isviçre makamlariyla yakin isbirligi halinde çalismalarimiz devam ediyor. Ilerleyen süreçlerde de olumlu haberler almayi umuyoruz hep birlikte” ifadelerini kullandi.
“Eserler ait olduklari topraklarda korunmali anlayisimizla çalismalarimiza devam ediyoruz”
Özdemir, eserlerin ait olduklari topraklarda korunmasi anlayisinin karsilikli olarak gerçeklestirildigini, Türkiye’de ele geçirilen eserlerin ivedilikle ait oldugu ülkelere gönderildigini belirterek sunlari kaydetti:
“Türkiye, Anadolu kökenli eserlerin pesine düstügü gibi ayni zamanda farkli ülkelere ait eserlerin Türkiye’de yakalanmasi halinde derhal ilgili ülkelere iadesini gerçeklestiriyor. Bu anlamda Çin, Irak, Kazakistan gibi kültür kaçakçiligi konusunda magdur olan ülkelere tarihi eserleri iade ediyoruz. Eserler ait olduklari topraklarda korunmali anlayisimizla çalismalarimiza devam ediyoruz.”
Isviçre'den Anadolu Topraklarina Getirilen 37 Tarihi Eser Anadolu Medeniyetleri Müzesi'nde
Arkeolojik Kültür Varliklarinin Yasa Disi Ithali ve Transit Geçisinin Önlenmesi ile Iadesine Yönelik Anlasma sonucunda Isviçre’den Türkiye’ye getirilen 37 tarihi eser, Ankara’da bulunan Anadolu Medeniyetleri Müzesi’nde sergilendi.
