Kahire'nin Batısında Giza'daki Bir Caddede Darbe Karşıtlarının Gerçekleştirdiği Yürüyüş Sırasında Göstericiler Üzerine Ateş Açıldı

İngiliz gazeteleri ABD ve batının Mısır'da darbe karşıtlarına yönelik katliama yönelik tutumlarına yer verdi. Independent gazetesi, Mısır'da camiye konulan cesetlerin görüldüğü bir fotoğrafla birlikte gazetenin deneyimli Ortadoğu muhabiri Robert Fisk'in analizini yayınladı. Fisk, "Kahire katliamı" başlıklı yazısında, Kahire'deki gözlemlerini anlatarak, morgda çok sayıda cesedin bulunduğunu, sokaklarda bulunan cesetlerin üzerine konulan buzların ise havanın sıcaklığıyla erimeye başladığını aktardı.

Fisk, şunları kaydetti: "Genç bir adam İngilizce konuşmak istiyordu ama ağlıyordu. Elini koluma koydu ve bir cesede işaret etti. 'Bu benim erkek kardeşimdi' dedi.

'Dün vuruldu. Doktordu. Adı Dr. Halid Kamal'di ve tıp okumuştu '.Etrafımızdaki kalabalık sadece ağzından çıkan 'doktor' kelimesini anlayarak, 'doktor, doktor' diye bağırmaya başladı.

Bunları gördükten sonra, Mısır'ın trajedisinin ölülerle birlikte gömüleceğine inanmazsınız."

Robert Fisk yazısında önceki gün olaylarda hayatını kaybeden Mısırlı muhabir Habiba Abd Elaziz'in ölmeden önce annesiyle mesajlaştığını da yazdı.

-"Batı'nın yapabileceği çok şey var"

Independent, gazetenin editoryal görüşünü yansıtan köşe yazısında da Mısır'daki krizin çözümü açısından batıya ve özellikle ABD'ye büyük iş düştüğü belirtildi. Yazıda "Bundan sonra olabileceklerle ilgili üç olasılık var. Birincisi baskı. Bir diğeri savaş. Üçüncüsüyse politik düzen. Bu, tüm tarafların müzakere masasının etrafına oturması, seçim sandığına hızlı bir geri dönüş ve sonuçlarda bahane aranmaması demek. Bu, uluslararası toplumun kınayıcı sesler çıkarmasından daha fazlasını yapması anlamına da geliyor. Barış için aracılığın sağlanması adına aktif çabada bulunulması gerekiyor. Özellikle ABD'nin yapacağı çok şey var. Özgür seçimlere kadar tüm destek geri çekilmeli" görüşlerine yer verildi.

-İngiltere'nin Mısır'a silah satışı durmalı

İngiliz Guardian gazetesi ise İngiltere'de silah ticaretine karşı kampanya yürütenlerin İngiliz hükümeti üzerinde Mısır'a silah satılmaması yönünde baskılarını artırdıklarını aktardı. Habere göre Mısır, İngiltere yapımı silahlar için potansiyel üçüncü büyük pazar konumunda bulunuyor. Bu yılın ilk çeyreğinde İngiltere'nin Mısır'a 45 milyon sterlinlik silah satışına onay verdiğine dikkati çeken gazete, bunun 43 milyon sterlinden fazlasının askeri helikopterlerle ilgili olduğunu bildirdi.

Financial Times gazetesinde Ian Bremmer imzasını taşıyan analizde ise "Ordunun son eylemlerinden sonra artık Mısır'da geri dönüş olmaz. ABD hükümeti için, Muhammed El Baradey için, Suudiler ve Birleşik Arap Emirlikleri için, geçici hükümetin gemisine tüm binenler için, darbe sonrası rejimle Müslüman Kardeşler arasında bir anlaşma kurma şansı buharlaştı" ifadelerine yer verildi.

Geoff Dyer imzasıyla Washington'dan kaleme alınan analizde de ABD'nin Mısır ordusunu izole etmesi önerildi. Dyer, "Muhtemelen ABD'nin Mısır'da kısa vadede yaşanacaklar üzerinde az bir etkisi olacak ama uzun vadede bölgedeki politik çekişmede bir etkisi olsun istiyorsa kendisiyle Mısır ordusuyla arasına çok daha fazla mesafe koymak zorunda" değerlendirmesinde bulundu.

-Alman Frankfurter Rundschau ''Mısır'ın felaketi''

Alman basını da Mısır'da darbe karşıtlarına yönelik katliamla ilgili haberlere yer verdi. Frankfurter Rundschau Gazetesi, birinci sayfadan ''Mısır'ın felaketi'' başlığıyla verdiği haberde, Müslüman kardeşlerin vazgeçmediği, Nil ülkesindeki insanların korkunç günler yaşadığı belirtildi. Müslüman kardeşlerin yeni protesto eylemleri organize ettiği ifade edilen haberde, barışçıl bir çözümün giderek ihtimal dışı kaldığı kaydedildi. Gazete, Başbakan Recep Tayyıp Erdoğan'ın Kahire'deki katliamı eleştirdiğini belirterek, Türkiye'nin Müslüman kardeşlerle yakın bağları olduğu ifade edildi.

Die Welt gazetesi de, Mısır'daki güç mücadelesinin sonucunun açık olduğu, bunun için üç senaryonun bulunduğu belirtilerek, haberin başlığını ''Ulusal Birlik, Diktatörlük, İç savaş'' başlığıyla verdi.

Frankfurter Allgemeine Zeitung gazetesi de ''Müslüman Kardeşler, katliamdan sonra protesto eylemlerini sürdüyüyor'' başlığını kullanarak, Mısır'da 500'ün üzerinde ölü olduğu Müslüman kardeşlerin bir sözcüsünün ise ölü sayısını 4 bin 500 olarak verdiği ifade edildi. Haberde, Mısır'ın seçilen ilk Cumhurbaşkanı Muhammed Mursi'nin gözaltı süresinin uzatıldığı ifade edildi. İç sayfadaki haberde ise ''Yıkıntıda'' başlığı kullanılarak Kahire'de Müslüman Kardeşlere acımasız davranışından bir gün sonra şokta olunduğu, askeriyenin pozisyonunu sağlamlaştırdığı yönünde işaretlerin bulunduğu kaydedildi. Haberde, katliamdan bir gün sonra ''Mısır'da çağrılar, karşılıklı suçlamaların ve çaresizliğin hakim olduğu'' belirtildi.

-Fransız Liberation: "Devlet katliamı"

Fransız gazeteleri arasında en dikkat çekici manşeti atan Liberation gazetesi, "Devlet katliamı" ifadesini kullandı. Mısır'da iki günde yaşanan olayları değerlendiren gazete, Mursi yanlılarının "intikam" çağrısı yaptığını bildirdi. Bugün Cuma namazı sonrası halka sokağa inmeye yönelik çağrıların yapıldığını bildiren gazete, iki gün içinde yapılan katliamda hayatını kaybedenlerin sayısının tam olarak bilinmediğini, 10 bine yakın kişinin yaralandığını vurguladı.

Fransa'nın saygın gazetelerinden Le Monde ise Mursi yanlılarının meydanlardan dağıtılmalarının ardından çıkan olayları polis ve ordunun "kanlı darbesi" olarak değerlendirirken, bugün yaşanabilecek gelişmelere dikkati çekti. Le Monde, Müslüman Kardeşlerin Cuma namazı sonrası protesto gösterisine çağırdığını kaydetti.

Kahire'deki bütün camilerde düzenlenmesi beklenen "Gazap Cuma" olarak adlandırılan protesto gösterilerinde tutuklananların serbest bırakılması talebi tekrarlanacak.

Le Parisien gazetesi, Mısır'daki gelişmeleri, Fransa Dışişleri Bakanı Laurent Fabius'un Fransız vatandaşlarına yönelik uyarısıyla okurlarına duyurdu. Fabius'un RTL radyosuna yaptığı "Fransız vatandaşları evlerinden çıkmasın" açıklamasını yansıtan gazete, bugün olabilecek muhtemel olaylara atıfta bulundu. Uluslararası toplumun tüm çağrılarına rağmen, Müslüman Kardeşler'in Mursi yanlılarını Cuma namazı sonrası sokağa çağırmakta kararlı olduğu ifadesini aktaran gazete, "intikam" söylemleri eşliğinde yeni mitinglerin düzenleneceğini belirtti.

Le Parisien Mısır'da yaşanan katliamı, "Modern tarihin en kanlı günü" ifadesini kullanarak aktardığı haberinde resmi açıklamalara göre 623, Müslüman Kardeşlere göre ise 2 bin 200 kişi öldüğünü bildirdi.

-Rus Kommersant: 'Rosturizm Mısır'a tur satışını yasakladı'

Mısır'da darbe karşıtlarına karşı yapılan katliam haberlerine Rus basını bugün de geniş yer ayırdı. Özellikle Haber ajansları ile televizyon kanalları gelişmeleri son dakika olarak duyururken yazılı basın da haberlerinde Mısır'a geniş yer ayırdı. Rusya'nın önemli gazetelerinden Kommersant Mısır'daki gelişmelere bugün de geniş yer ayırıken haberinde 'Rosturizm Mısır'a tur satışını yasakladı' başlığnı kullandı. Rosturizm'in dün akşam saatlerinde yaptığı,Mısır'da olayların turistik bölgelere sıçraması ihtimalinin gündeme gelmesi üzerine, Rus vatandaşlarının güvenliğinin riske atılmaması adına bu ülkeye tur satışlarının durdurulması yönündeki açıklamayı sayfalarına taşıyan gazetede, Mısır'da olayların kronolojik sıralaması ve gelişmelere ait geniş bilgiler yer aldı.

İzvestiya gazetesi ise Mısır'la ilgili haberi, "yabancı turistler Mısır'dan tahliye edilmeye başlanıyor" başlığıyla verdi. Haberde, "Mursi yanlıları ile karşıtarı arasında çıkan olayların genişlemesinden dolayı yabancı turistlerin tahliye işlemine başlanıyor. Tahliye işlemine ilk olarak Finlandiya başlayacak. Finlandiyalı Tjäreborg firması yaklaşık 100 kadar müşteisinin Mısır'dan tavliye edileceğini duyurdu. Tahliye kararını tur şirketleri almıyor bunu ancak devlet yapabiliyor. Rusya Acil Durumlar Bakanlığı buna hazır olduğunu söylesede şimdilik bu seçenek masada değil'' ifadelerine yer verdi.

-Çin Günlüğü:"Mısır'da şiddetin bilançosu artıyor"

Çin basınından Mısır'daki katliamla ilgili haber ve yorumlar dikkat çekti. Ülke basınında genellikle tepki içeren söylemler yer almazken Mısır'daki olaylar, "Üzücü ve kaygı verici" olarak nitelendirliyor. Ülkenin resmi yayın organlarından Global Times'da "Mısır'da güvenlik güçlerinin darbe karşıtlarına müdahelesine ilişkin yayınlanan yorum yazısında "Ülkede okun yaydan çıktığı ve geri dönüşünün olmadığı" ifadesine yer verildi.

Gazetennin Çince versiyonunda yer alan yorumda, "Tüm dünyanın Mısır güvenlik güçlerini, yaşanan olaylardan ötürü kınama yarışına girdiği" belirtilirken, ·"Ancak ölen bunca insanın sorumluluğunun kimde olduğuna ilişkin bir insiyatifte bulunulmuyor" ifadeleri kullanıldı.

Çin Günlüğü ise "Mısır'da şiddetin bilançosu artıyor" başlıklı haberinde "Ülkede Arap Baharı'ndan bu yana en kanlı günlerin yaşandığını" duyurdu.

Çin'in resmi haber ajansı Şinhua da "Mısır'da güvenlik güçlerinin Mursi yanlılarının protesto için toplandığı meydanları boşaltma operasyonu nedeniye taraflar arasında çıkan çatışmalarda ölü ve yaralı sayılarının giderek arttığı" ifadelerine yer verdi. Ajans Çin Sosyal Bilimler Akademisi Ortadoğu uzmanı Vang Cinglie'nin "Güvenlik güçlerinin meydanlara müdahalesi ve yaşanan can kayıpları üzücü ancak tüm bunlar kaçınılmazdı" yorumuna yer verdi. Şinhua'da yer alan yorumda "Bölgede karışıklık artarak devam edecek, sükunet sağlanmazsa ülkede iç savaş ve anarşi tehlikesi kapıda" değerlendirmesi yer aldı. Şinhua ayrıca "Yaşananlarda güvenlik güçleri kadar protestocuların da payı olduğu"nu öne sürdü.

Çin Komünist Partisi'nin yayın organı Halkın Günlüğü gazetesi ise bölgede ölü sayısının 500'ü aştığını duyururken, "Mısır'da güvenlik güçleri ile Mursi yanlıları arasında yaşanan kanlı çatışma" ifadesi kullanılıyor. Gazetede ayrıca uluslararası toplumun "Mısır'da yaşananlara yönelik kınama ve kaygı mesajları" geniş yer buluyor.