Kanda Enfeksiyon Nedeni Ve Türleri

Kanin saglikli insanlarda mikropsuz oldugunu belirten Liv Hospital Samsun Enfeksiyon Hastaliklari Klinigi’nden Prof. Dr. Mustafa Sünbül, “Kana mikrop karismasina tip dilinde sepsis denir. Pek çok degisik tür mikrop çesitli yollarla kana karisabilir ve hastaliga neden olur. Enfeksiyon hastaliklari pratiginin en acil tedavi gerektiren hastaliklarindan biridir. Zamaninda ve etkin tedavi yapilamaz ise organlarda hasar yaparak ölümle sonlanir. Sepsis dedigimiz bu hastalik ile tüm dünyada sikça karsilasilmaktadir. Birçok ülkede hastaligin orani bilinmemektedir. Yapilan arastirmalara göre yilda ABD’de yaklasik bir milyona yakin kisi bu hastaliga yakalanmaktadir. Hastalik hastane disinda çesitli nedenlerle olusabilecegi gibi hastanede yatan kisilerde de gelisebilmektedir. Özellikle yogun bakim hastalarinda kanda enfeksiyon olusma riski çok daha yüksektir” dedi.

Kana mikrobun nasil karistigi hakkinda bilgi veren Sünbül, söyle devam etti:

“Kana mikrop, kisa süreli ve miktar olarak az sayida veya uzun süreli daha fazla miktarda karisabilir. Dis firçalama veya çiklet çigneme gibi basit islemler sirasinda bile kana geçici süre ve az sayida mikrop karisabilir ancak bagisiklik sistemi bu mikroplari yok eder ve hastalik olusmaz. Ancak uzun süreli ve fazla miktarda mikrop kana karisir ise kanda enfeksiyon gelisir. Idrar yollari iltihabi, kalp kapaklarinda veya kalp duvarinda gelisen iltihap, kemik iltihabi, bagirsak iltihabi, cilt iltihabi, iç organlarda olan apseler basta olmak üzere birçok organ veya sistemimizde gelisen iltihap sepsis gelisimine neden olabilir. Ayrica seker hastalari, kanser tedavisi verilen kisiler, organ nakli yapilanlar ve yaslilarda bagisiklik sistemi baskilanmis oldugundan veya yenidogan dönemindeki bebeklerde ise bagisiklik sistemleri henüz gelismediginden bu tür hastaliklara karsi egilim fazladir. Günümüzde tibbi teknolojideki gelismeler saglik hizmetlerinde kaliteyi artirirken diger yandan tani ve tedavi amaçli hastaya uygulanan bir takim islemler kanda enfeksiyon riski olusturmaktadir. Uzun süreli idrar sondasi kullanimi, diyaliz katateri, kanser tedavisi yapmak için konulan kalici kataterler bunlara örnektir. Kanda enfeksiyon olusmasi çok ciddi ve hayati bir sorundur. Erken tani ve etkili antibiyotik tedavisi hayat kurtaricidir. Bu tedavinin mutlaka hastanede ve damar yolu ile yapilmasi gerekir. Tedavide gecikme olan veya bagisikligi baskilanmis hastalarda maalesef ölüm orani yüksektir.”

Vücutta iltihap oldugunda basta ates yüksekligi, halsizlik, istahsizlik, bas agrisi, bulanti, kusma gibi pek çok klinik bulgunun yaninda kanda bazi degerlerin yükseldigini anlatan Prof. Dr. Mustafa Sünbül, “Kana mikrop karistigindan süphelenilirse hasta derhal hastaneye yatirilir ve incelenir. Klinik süphe ile birlikte ayrintili fizik muayene ve laboratuvar tetkikleri ile tani konur. Hastadan alinan kanin kültürü yapilir ve kan kültüründe mikrop üretildiginde tani kesindir. Bu islem birkaç gün alabilir, kanda enfeksiyon düsünülen hastalarda derhal tedavi baslanir. Ayrica kanda mikrop oldugunda pek çok laboratuvar degerleri de artabilir ve tanida yardimcidir. Bunlardan birisi de C reaktif protein (CRP) olup kanda mikrop oldugunda artabildigi gibi baska birçok iltihap seyrinde de yükselir. Ancak herhangi klinik bir bulgu olmadan tek basina CRP yüksekliginde hastalara ‘kaninizda mikrop var’ diye ifade edilmektedir. Bu yorum hastalarda panige ve endiseye neden olmaktadir. Tek basina kanda CRP degerinin yüksek olmasi kanda enfeksiyon tanisi için yeterli degildir. Hatta bazen yakin zamanda geçirilen pek çok enfeksiyondan sonra CRP yüksek bulunabilir. Bir diger neden ise mikropsuz iltihap diye tanimlanabilecek romatizmal hastaliklar (otoimmun hastaliklar) seyrinde de bu degerin yüksek olmasidir. Bunun ayrimi için detayli bir muayene ve laboratuvar testlerinin dogru yorumlanmasi önemlidir” seklinde konustu.