Karadeniz Havzasinin Müzik Arsivi Olusturuldu

DUYGU AVUNDUK - Trabzon Üniversitesi (TRÜ) Devlet Konservatuvari bünyesinde yürütülen çalismayla Karadeniz havzasi ülkelerinden elde edilen 30 bin saate yakin ses kaydi, Karadeniz Müzik Arsivi (KARMA) projesi kapsaminda dijital ortama aktarildi.

Karadeniz Teknik Üniversitesi (KTÜ) Bilimsel Arastirmalar Projeleri kapsaminda Prof. Dr. Abdullah Akat'in 2011'de baslattigi KARMA projesine, 2014'te Ögretim Görevlisi Özgün Arda Nural arastirmalariyla destek verdi.

Projenin çalismalari, 2018'de KTÜ'den ayrilarak kurulan TRÜ Devlet Konservatuvari bünyesinde devam etti.

Proje kapsaminda TRÜ Dijital Dönüsüm ve Yazilim Ofisinin de destegiyle Karadeniz havzasindaki tüm ülkelerden elde edilen ses kayitlari dijital ortamda kayit altina alindi.

Yaklasik 2 yil önce Istanbul Üniversitesi Devlet Konservatuvarinda göreve baslayan Prof. Dr. Akat ile Ögretim Görevlisi Nural, proje kapsaminda çalismalarina devam ediyor.

TRÜ Devlet Konservatuvari Müzikoloji Bölümü Ögretim Görevlisi Nural, AA muhabirine, müzik kültürü içerisinde birikmis malzemeyi toplayip bunu alanda adeta cimbizla ayirip kullanilabilir hale getirerek sonucunu arastirmacilara sunmayi hedeflediklerini söyledi.

KARMA projesi kapsaminda kurulan dijitallestirme stüdyosunda birçok materyali dijitallestirilerek koruma altina aldiklarini belirten Nural, "KARMA'ya Hakki Yilmaz, Cemil Ünlü, Avni Öztürk, Iberya Özkan, Müfit Semih Baylan ve Özgür Sanal gibi birçok koleksiyoner bagis yapmistir. Bu bagislar bize dijitallestirilmesi için gelir, bagislarin restorasyonlari yapilir, dijitallestirilir ve aldigimiz bagislar tekrar sahiplerine dijital kopya olarak verilir." dedi.

Nural, KARMA'nin TRÜ'nün öz kaynaklariyla yerli ve milli yazilimiyla dijital ortama aktarilan bir arsiv olduguna isaret ederek, bünyesinde 30 bin saate yakin ses kaydi barindirdigini kaydetti.

Yaptiklari çalismanin arastirmasinin yillarca sürecegini dile getiren Nural, KARMA'nin Karadeniz'e kiyisi bulunan bütün ülkelerin ses kayitlarina erismeyi hedefledigini, bütün Karadeniz havzasini kapsadigini ifade etti.

Nural, KARMA'nin Türkiye'nin ilk görsel ve isitsel arsivlerinde biri oldugunu vurgulayarak, sunlari söyledi:

"Ses kayitlarinin yani sira çesitli dergi, nesriyat, CD, kitap, tez ve makale gibi materyaller de arsivimiz içerisinde yer almaktadir. KARMA etnomüzikologlar, müzikologlar, etnograflar, antropologlar, müzisyenler, arastirmacilar, gezginler ve en önemlisi insanlik tarihi için kültürel miras niteligi tasimaktadir. Ayrica KARMA projesi kapsaminda Almanya, Gürcistan, Amerika ve Avusturya gibi birçok ülkenin çesitli kuruluslariyla anlasmalarimiz da var."

KARMA bünyesinde 1902 yilina ait Türkiye'nin alanda alinmis en eski ses kaydinin mevcut oldugunu belirten Nural, "O zamanlar Adana vilayetine bagli olan, günümüzde ise Gaziantep'in Islahiye ilçesindeki Zeytinli köyünden alinmis bir kayittir. Ayni zamanda 1906 yilina ait Romanya kayitlari, 1909'dan itibaren Kafkasya bölgesinden alinmis kayitlar, 1915-1918 Kirim kayitlari, 1950-1960 yillarina ait çesitli 45'lik ve uzunçalar plaklar, Karadeniz kültüründe yer alan tas plak kayitlari, makara bantlar, manyetik bant ve kasetler arsiv bünyesinde bulunmaktadir." diye konustu.

- "Üniversitemiz bünyesinde arastirmasi yapilan bu proje bizim için ilklerden biridir"

TRÜ Rektör Yardimcisi ve Dijital Dönüsüm ve Yazilim Ofisi Koordinatörü Prof. Dr. Hasan Karal ise "KARMA Metadata Arsiv Yazilimi"nin üniversitenin öz kaynaklariyla olusturuldugunu ifade etti.

Devlet Konservatuvari ile ofislerinin birlikte çalisarak güzel bir projeyi ortaya koydugunu dile getiren Karal, "Üniversitemiz bünyesinde arastirmasi yapilan bu proje bizim için ilklerden biridir. Dolayisiyla hem üniversitemize hem de ülkemize sagladiklari katkilardan dolayi her iki birimimize de tesekkür ediyorum." dedi.

Karal, KARMA Metadata Yazilimi'nin Türkçe ve Ingilizce olarak hazirlandigini belirterek, "Ilerleyen zamanlarda üniversitemizin internet sitesi üzerinden tüm dünyaya ve insanlarin erisimine açilacaktir. Müzikle ilgilenenlerin bu proje sayesinde Karadeniz'in müzigini ve kültürünü daha yakindan ögrenme firsati yakalayacaklarini düsünüyorum." diye konustu.