Karadeniz Silah Sanayi ‘Çürüyor’

Bölgede silah yapımı için kurulan fabrikalarda makineler çürümeye terk edilirken, bazı fabrikalarda ise torna-tesviye üretimi yapılıyor. Silahın en yoğun sevildiği ve illegal yollardan üretiminin yapıldığı Doğu Karadeniz Bölgesi'nde, silah üretimini legal hale getirmek ve istihdam oluşturmak amacıyla bir 1993 yılında heyecanlı bir çalışma başlatıldı. MKE ve KOSGEB’in desteğinde yürütülen çalışmalarda Ordu olmak üzere Artvin, Rize, Trabzon, Giresun, Samsun ve Gümüşhane’de birer şirket kuruldu. Şirketlerin oluşturduğu alanlarda üretim başlarken, yıllar önce yeraltında illegal yoldan silah yapan ustalar bu kez legal yolla fabrikalarda ustalıklarını sergilemeye başladı.

İlk yıllarda üretilen silahları satın alan MKE, daha sonra silahların standartlarına uymadığını gerekçe göstererek alımlardan vazgeçmeye, sipariş miktarını azaltmaya ya da iade etmeye başladı.

İadeler nedeniyle üretim yapan fabrikalardan üçü devre dışı kaldı. Halen faaliyette olan 4 fabrika ise orta ölçekli kuruluşlara dönüşerek daha küçük çapta üretimine devam ediyor.

“MAKİNELER ÇÜRÜYOR, ELİMİZDEN TUTUN”
Kapanan fabrikalar arasında bulunan Ordu Silah Sanayi A.Ş.’de (OSSA) dün silah imal eden makineler çürümeye terk edildi. Eski ORSAN fabrikasında bulunan atölyede bulunan ve bir dönem yüz binlerce liraya satın alınan makineler bir umutla silah üreteceği günleri beklerken, iş yeri sahipleri zaman zaman aldıkları siparişlerle makineleri torna tesviye işlerinde kullanmak zorunda kalıyor. Kapanan OSSA Yönetim Kurulu Başkanı Yusuf Uzunlar, Doğu Karadeniz’de silah sanayi kurulmasının ANAP döneminde projelendirildiğini, DYP-SHP koalisyonu döneminde uygulamaya geçildiğini ancak 1999 yılında 57. hükümet döneminde yaşanan sorunlar sebebiyle projenin amacına ulaşamadığını belirtti.

Diğer illerdeki silah fabrikalarının orta ölçekli ancak küçük çapta silah üretimi yaptığını kaydeden Uzunlar, “Makineler atölyede çürüyor. Zaman zaman torna tesviye, yedek parça işi yaparak makinelerin işlevini kaybetmemesini sağlıyoruz. Elimizden tutulursa, destek verilirse projeyi canlandırabiliriz” dedi.

“AR-GE OLMADAN YOLA ÇIKILMIŞ”
Bolu İzzet Baysal Üniversitesi İktisat Fakültesi Öğretim Üyesi Sevim Akdemir ise, proje kapsamında üretilen silahlarda standart eksikliği olduğunun belirlendiğini vurguladı. Kurulan fabrikalarda tabanca imalatının ilk başlarda el aletleri ve basit tezgahlarda başladığına değinen Akdemir, “Bu fabrikalarda dünya ölçütlerinde tabanca üretilememiş. Genel olarak popüler olan bazı yabancı tabancaları ölçüt alarak benzerlerini üretmeye çalışmışlar. Üretilen ürünler yeni teknoloji içermediği için yüksek maliyetli olmuş ve teknoloji, güvenlik, dayanıklılık, insan anatomisine uygunluk gibi uluslararası kabul görmüş ölçütler dikkate alınmadan, araştırmaya geliştirmeye önem vermeden üretim yapılmış" açıklamasında bulundu .