Türkiye’nin jeoçesitliligini gösteren farkli unsurlarin listelendigi “Ulusal ve Uluslararasi Görünürlük Için Türkiye’nin En Önemli 100 Jeolojik Mirasi ve Anahtar Jeolojik Alanlarinin Belirlenmesi Çalistayi”nda, Kastamonu Güney Karadeniz Jeoparki’ndan (JEOKAR) 7 alan listeye girdi. UNESCO Türkiye Milli Komisyonu (UTMK), Maden Tetkik ve Arama Genel Müdürlügü (MTA), Tabiat Varliklarini Koruma Genel Müdürlügü (TVK), TMMOB Jeoloji Mühendisleri Odasi (JMO) ve Jeolojik Mirasi Koruma Dernegi (JEMIRKO) tarafindan “Ulusal ve Uluslararasi Görünürlük Için Türkiye’nin En Önemli 100 Jeolojik Mirasi ve Anahtar Jeolojik Alanlarinin Belirlenmesi Çalistayi” düzenlendi.
JEOKAR’dan 7 alana listede yer verildi
Türkiye’nin zengin jeolojik çesitliligi ve büyük jeolojik mirasin seçilmesi ve ortaya çikarilacak yerleri dünyaya tanitmak için basvuru ölçütlerini tamamlamak amaciyla düzenlenen çalistayda Türkiye’nin önde gelen jeolojik zenginlikleri, “jeolojik miras” ve “anahtar jeolojik alan” olarak seçilerek tercih sirasina konuldu. Yapilan degerlendirmeler sonrasinda, JEOKAR sinirlari içindeki Horma Kanyonu, Ilgarini Magarasi, Valla Kanyonu, Gideros Koyu, Çatak Kanyonu, Bati Karadeniz Bölgesi Karasal Çakraz Formasyonu ve antik maden ocaklari Türkiye’nin en önemli jeolojik miraslari/jeositleri arasinda gösterildi. Kuzey Anadolu Kalkinma Ajansi (KUZKA) öncülügünde UNESCO Küresel Jeoparklari Agina dahil olmak hedefiyle kurulan Kastamonu Güney Karadeniz Jeoparki (JEOKAR), Abana, Agli, Azdavay, Bozkurt, Cide, Çatalzeytin, Doganyurt, Inebolu, Küre, Pinarbasi ve Senpazar olmak üzere toplamda 11 ilçeyi kapsiyor. 360 kilometrekare denizde, 4 bin 54 kilometrekare karada olmak üzere toplamda 4 bin 414 kilometrekare jeolojik bir alana sahip JEOKAR, Türkiye’nin önemli jeolojik miraslarina ev sahipligi yapiyor.
“Kastamonu’dan jeopark alanina 7 tane unsur yer aldi”
Antik madencilik faaliyetlerinin yürütüldügü sahalar ile Bati Karadeniz’in jeolojik formasyonu ve Kastamonu’nun dogal güzelliklerinin bulundugu toplam 7 unsurun jeopark çalismalari içerisinde yer aldigini söyleyen Kuzey Anadolu Kalkinma Ajansi Genel Sekreteri Dr. Serkan Genç, “KUZKA olarak illerimizin ulusal ve uluslararasi arenada entegrasyonu konusunu oldukça önemsiyoruz. Bu anlamda yapmis oldugumuz çalismalardan bir tanesi de UNESCO programlarina ilimizin dahil olmasidir. Bu noktada ilimizin hali hazirda mevcut bulunan dogal varliklarini da kiymetlendirecek sekilde JEOKAR çalismasina baslamistik. Ilimizde, Kastamonu Güney Karadeniz Jeoparkini olusturduk. Ülkemizde halihazirda bir tane küresel jeopark alanina dahil jeoparkimiz bulunmaktadir. Amacimiz Kastamonu’da komsu oldugumuz jeoparki da uluslararasi alana dahil edebilmektir. Bu noktada da Kastamonu ilimizde de jeopark kurulmasiyla alakali çok sayida jeositlerimizi ve jeolojik alanlarimizi belirlemis durumdayiz. Yakin dönemde yapilan bir çalismadir. Bu çalismada ülkemizin ulusal ya da uluslararasi arenada tanitimlarini saglamak, görünürlügünü daha da arttirmak amaciyla yapilmis bir çalismadir. Ülkemiz genelinde de 100 tanede jeolojik mirasin belirlenmesine yönelik çalisma gerçeklestiriliyor. Burada UNESCO Türkiye Milli Komitesi ile Maden Tetkik ve Arama Genel Müdürlügü (MTA) ve Kültür Varliklarini Koruma Genel Müdürlügü ve sivil toplum kuruluslariyla birlikte yürütülen bir çalismadir. Bu çalisma neticesinde de Kastamonu’muzda 7 tane jeolojik mirasimizi da ülkemizin 100 tane önemli jeolojik mirasi arasina girmis oldu. Bu alanlar Horma Kanyonu, Valla Kanyonu, Çatak Kanyonu, Ilgarini Magarasi, Gideros Koyu gibi unsurlarimiz yine antik madencilik faaliyetlerimizin yürütüldügü sahalar ile birde Bati Karadeniz’in jeolojik formasyonu ile alakali toplam 7 tane olmak üzere ilimizden bu unsurlar yer aldi. Önümüzdeki dönemde de yine jeopark ile alakali yapacagimiz çalismalarla ilgili bu alanlarin bu listeye girmis olmalari adina kiymetli olmus oldu” dedi.
“Toplam 4 bin 500 kilometrekareyi bulan bir alani jeopark olarak ilan etmis olduk”
4 bin 500 kilometrekareyi bulan bir alani jeopark olarak ilan ettiklerini belirten Genç, “Jeopark, UNESCO’nun bir programidir. Burada daha yogunluklu olarak jeolojik alanlarin turizme açilmasi ve kirsalda hareketliligin saglanmasi amaçlaniyor. Birde Kirsal Kalkinma Programi olarak ifade edebiliriz. Buradaki jeolojik unsurlarimizin insan hareketliligiyle koruma kullanim dengesi bütünlügü gözetilerek insan hareketliligine açilmasi, burada kirsal turizm ya da yöresel üretmis oldugumuz gida ürünleri ya da diger yöresel ürünlerimizi bu gelen kitle ile birlikte aslinda ekonomiye kazandirilmasi ve bu sayede kirsalda insanlarin yasamlarini sürdürebilmelerini saglamasi amaçlaniyor. Kastamonu ilimiz ölçeginde baktigimizda bu alanlarin çogu da bizim dogal turizme uygun alanlarin içerisinde yer aliyor. Kastamonu’nun kuzeyindeki 11 ilçe ve deniz tabaninda da belirlenmis olan belli bir mesafe var. Toplam 4 bin 500 kilometrekareyi bulan bir alani jeopark olarak ilan etmis olduk. Amacimiz burada da yine doga turizmini basta olmak üzere kirsal alanda turistik hareketliligi saglamak ve belirlemis oldugumuz jeolojik alanlarin daha iyi tanitilmasina aslinda katki saglayacak bir unvanin ilimize kazandirilmasi yine bu bölgedeki yöresel ürünlerimizin ekonomiye kazandirilmasi, kirsaldaki nüfusumuzun aslinda kaybini önlemek ve gelir çesitlendirilmesini saglamasini amaçliyoruz” diye konustu.
Dünya genelinde 48 ülkede 95 tane jeoparkin UNESCO tarafindan tescillendigini ifade eden Genç, “Ülkemizde halihazirda bir tane Kula Salihli Jeoparki listesi içerisinde bulunuyor. Ülkemizde Kastamonu Karadeniz Jeoparki gibi 7-8 tane daha jeoparkin hazirlik çalismalari yürütülüyor. Öncelikle il düzeyinde ya da bir bölge düzeyinde jeopark kurulduktan sonra uluslararasi olarak bunu kabul ettirebilmek için jeopark ile ilgili bir dizi faaliyet ve yatirimlari yapmak gerekiyor” seklinde konustu.
Kastamonu'nun Dogal Güzellikleri Türkiye'nin En Önemli Jeolojik Miraslari Listesinde
Kastamonu Güney Karadeniz Jeoparki sinirlari içinde bulunan Horma Kanyonu, Ilgarini Magarasi, Valla Kanyonu, Gideros Koyu, Çatak Kanyonu, Bati Karadeniz Bölgesi Karasal Çakraz Formasyonu ve antik maden ocaklari, Türkiye’nin en önemli jeolojik miraslari/jeositleri arasinda gösterildi.