Katar Krizinin Enerjiye Yansıması Beklenmiyor

EBRU ŞENGÜL - Brookings Enstitüsü Doha Merkezi Araştırmacısı Luiz Pinto, Katar'ın Dolphin boru hattından Birleşik Arap Emirliklerine doğalgaz sağlamaya devam edeceğini belirterek, 'Körfez krizinden Katar'ın sıvılaştırılmış doğalgaz (LNG) ve petrol ihracatının Mısır ve bölgeye olan küçük miktarlardaki LNG sevkiyatları dışında etkileneceğini düşünmüyorum.' dedi.

Suudi Arabistan, Bahreyn, Birleşik Arap Emirlikleri (BAE), Mısır ve Yemen'in başını çektiği 7 körfez ülkesinin Katar ile diplomatik ilişkilerini kestiklerini duyurmasına ilişkin AA muhabirinin sorularını yanıtlayan Pinto, yaşanan gelişmelerin Suudi Arabistan ve Birleşik Arap Emirlikleri ile Katar arasındaki gıda ve temel mallar da dahil olmak üzere pek çok alandaki ihracatı etkileyebileceğini söyledi.

Katar'ın alternatif rotalar bularak yeni tedarikçilere ulaşmasının, muhtemel kısıntıların büyüklüğünün, krizin kalıcılığının ve enflasyona olacak etkilerinin belirlenmesinde temel olacağını anlatan Pinto, şöyle konuştu:

'Tanker ve LNG gemilerinin hala İran ve Umman sularına erişimi bulunuyor. Ambargoya muhtemel olması pek görünmeyen Umman'ın da katılması söz konusu olsa bile Katar sevkiyatları Hürmüz Boğazı'ndan geçebilir. Yani, körfez krizinden Katar'ın sıvılaştırılmış doğalgaz (LNG) ve petrol ihracatının Mısır ve bölgeye olan küçük miktarlardaki LNG sevkiyatları dışında etkileneceğini düşünmüyorum.'

- 'Süveyş'e erişim önemli

Pinto, Katar'ın Avrupa'ya ihracat yaptığı Süveyş Kanalı'na da erişim sağlayabileceğini belirterek, 'Katar, Dolphin boru hattı üzerinden BAE'ye doğalgaz sağlamaya devam edecek. Bence Süveyş Kanalı ve Dolphin boru hattı krizin sıcaklığının anlaşılmasında çok önemli göstergelerdir. Bir tek en uç senaryonun gerçekleşmesi durumunda, yani Mısır ve Katar arasında bir sıcak temas gerçekleşirse, gemilerin Süveyş Kanalı'ndan geçişi engellenebilir.' değerlendirmesinde bulundu.

Kriz daha büyürse, Katar'ın, Dolphin boru hattı üzerinden doğalgaz ihracatını keserek, Birleşik Arap Emirlikleri için ciddi bir problem yaratabileceğine işaret eden Pinto, şu görüşleri ile getirdi:

'BAE doğalgaz tüketiminin yüzde 25'inden fazlasını Katar'dan karşılıyor. BAE'nin Dolphin boru hattı üzerinden gelen doğalgazın yerini başka bir alternatifle doldurması mümkün görünmüyor. BAE'nin yeterli LNG ithalat kapasitesi bulunmuyor. Ülke muhtemelen geçici olarak doğalgaz üretimini artırmak için üretime dönük yeni kaynak bulma çözümüne giderek çok pahalı ve olağanüstü yöntemlere başvuracak, enerji santrallerinde dizel kullanacak. Belli sektörler ve endüstrilerde enerji kısıntısına gidilmesi gerekebilir. Bütün bu olasılıklar düşünüldüğünde sonuçta, ağırlıklı olarak Asya ülkeleri ve uluslararası petrol şirketleri gibi güçlü ve bölge dışı oyuncular, en kötü senaryonun gerçekleşmemesi için elinden geleni yapacaktır.'

- Katar ve bazı Arap ülkeleri arasındaki kriz

Suudi Arabistan, BAE, Yemen, Mısır ve Bahreyn 5 Haziran'da yaptıkları açıklama ile Katar ile tüm diplomatik ilişkilerini kestiklerini duyurup ülkelerinin hava sahasını kapatarak, Katarlı diplomatların 48 saat içinde ülkelerinden ayrılmasını istemişti. Katar'a karşı yapılan diplomatik ablukaya Maldivler ve uluslararası toplumca meşruiyeti olmayan darbeci General Halife Hafter destekçisi Libya Tobruk hükümeti de katılmıştı.

Ürdün de dün akşam Katar ile diplomatik ilişkilerinin seviyesini düşürerek merkezi Katar'da bulunan El-Cezire televizyonunun yerel ofisini kapatmıştı. Moritanya hükümeti ise Katar ile diplomatik ilişkileri kestiğini açıklamıştı. Fas Kraliyet Havayolları da Doha aktarmalı seferlerini durdurduğunu ilan etmişti.

Teröre destek verdiği gerekçesiyle bölgesinde diplomatik açıdan soyutlanan ve çeşitli yaptırımlar uygulanan Katar ile komşularının gerilimi ilk değil. 2014 yılında da aynı gerekçelerle Suudi Arabistan, Bahreyn ve BAE, Katar'dan elçilerini çekmiş, bu kriz 8 ay sürmüştü.