Kayıt Dışılık En Çok Genç Çalışanlar Arasında Ankara

-KAYIT DIŞILIK EN ÇOK GENÇ ÇALIŞANLAR ARASINDA

ANKARA ( A . A ) - 20 . 04 . 2010 - Dünya Bankası , Türkiye ' de kayıt dışılık yaygın nitelikte olmakla birlikte , aynı gelir düzeyine sahip ülkelerle benzer durumda olduğunu bildirdi . Banka Türkiye ' de kayıt dışılık oranlarının 15-19 yaş aralığında gençler arasında hayli yüksek düzeyde bulunduğuna da dikkat çekti .

Dünya Bankası ' nın Türkiye Ülke Ekonomik Raporu çerçevesinde hazırlanan , ' Kayıt dışılık : Nedenler , Sonuçlar , Politikalar ' konu başlığı altındaki rapora göre , Türkiye ' de , GSYH ' nın yüzdesi cinsinden kayıt dışılığın oranı yüzde 33 gibi yüksek bir rakam , ancak ülkenin kişi başına düşen gelir seviyesi dikkate alındığında çok aşırı bir oran ortaya çıkmadığı belirtildi .

Rapora göre , kayıt dışılık en çok genç çalışanlar , yaşlı çalışanlar ve kadınlar arasında yaygın . Türkiye ' de ilk olarak , kayıt dışılık oranları , 15-19 yaş aralığında gençler arasında bir hayli yüksek düzeyde bulunuyor ve yaş arttıkça hızla düşüyor .

Kayıt dışılıkta asgari oranlara kadınlarda 25-29 yaşlarında , erkeklerde ise 35-39 yaşlarında rastlanıyor . Bu yaşlardan sonrasında emeklilik yaşına kadar artış ise devam ediyor .

Dünya Bankası ' na göre , emeklilik yaşına kadar işsizliğin artmasında , Türkiye ' de birçok kişinin erken emekli olmayı tercih etmesi etkili oluyor .

Banka , erken emeklilik yaşına neden olan faktörler arasında , nispeten yüksek emekli aylığı oranları ve resmi emeklilik yaşından önce daha genç yaşta emekli olanlar için emeklilik gelirinde herhangi bir kesinti öngörmeyen kuralların bulunduğunu , ayrıca , emekliler aldıkları emekli maaşları üzerinden vergi ödememekte , katkı payı ödemeden tam sağlık sigortasına hak kazanmalarını gösterdi .

-KÜÇÜK İŞLETMELERDE KAYIT DIŞILIK YAYGIN-

İşgücü Anketine göre kayıt dışılık en çok mikro işletmeler arasında yaygın ( 10 veya daha az kişi çalıştıran işletmeler ) . Türkiye ' deki bireylerin çoğunluğu ( her 10 kişiden 6 ' sı ) 10 kişiden az çalışana sahip işletmelerde çalışıyor .

Söz konusu işletmelerde çalışanlar arasında en yüksek kayıt dışılık oranları görülüyor ( yaklaşık yüzde 70 ) .

Ancak , Türkiye ' deki küçük işletmelerin payı 2001 yılından beri düşüyor ve bu eğilimin kayıt dışılıkta yaşanan genel azalmaya katkıda bulunma ihtimalinin de yüksek olduğuna dikkati çekiliyor .

Öte yandan , orta ve büyük ölçekli işletmelerde çalışanlar arasındaki kayıt dışılık artarken , bu oran sadece küçük ölçekli işletmelerde hafif bir iyileşme sergiledi .

Sektörel olarak ise en büyük kayıt dışılığın tarım sektörü olduğu ifade edildi .

-GELİR VERGİSİ NÜFUSUN KÜÇÜK BİR BÖLÜMÜ TARAFINDAN ÖDENİYOR

Rapora göre , Türkiye ' de devlet , tüketimden ve işgücünden önemli miktarda gelir toplarken , gelir ve kurumlar vergisinden ise daha az gelir elde ediyor .

Raporda , gelir vergisinin nüfusun küçük bir bölümü tarafından ödenmekte olduğunu vurgulanırken , kayıt dışı sektörün büyüklüğü dikkate alındığında nüfusun sadece küçük bir bölümü ( yaklaşık 1 , 7 milyon veya çalışma çağındaki nüfusun yüzde 4 ' ünden azı ) gelir vergisi ödediğine dikkat çekildi .

2006 yılında gelir vergisinin getirisinin , GSYH ' nın yüzde 4 ' ünden ve toplam vergilerin yüzde 16 ' sından daha az olduğuna işaret edilen raporda , gelir vergisinin düşük paya sahip olması birçok yükselen piyasa ekonomisinin ortak özelliği olduğu vurgulandı .

Raporda Türkiye ' deki vergi oranlarının benzer ülkelerdekilerden çok da yüksek olmadığının görüldüğü vurgulandı .