Amerikan Associated Press (AP) haber ajansı, Rusya'nın başını çektiği Kolektif Güvenlik Anlaşması Örgütü (CSTO) ülkelerinden 2 bini aşkın askerin Kazakistan'dan ayrılmaya başladığını bildiriyor.
Kazakistan'ın eski başkenti ve en büyük şehri Almatı'da düzenlenen törene, CSTO Genel Sekreteri Stanislav Zas ve CSTO komutanı Rus Korgeneral Andrey Serdyukov da katıldı.
Kontrolünün kaybedilmesi üzerine Kazakistan Cumhurbaşkanı Kasım Cömert Tokayev Rusya lideri Vladimir Putin'den yardım istedi ve CSTO beş ülkeden askerleri hızlı bir şekilde Kazakistan'a sevk etti. Tokayev, hafta başında asayişin sağlandığını belirtip CSTO barış gücü askerlerinin çekileceklerini söyledi.
ABD VE RUSYA KAPIŞTI
Hafta sonu gerçekleşen CSTO toplantısına katılan Rusya lideri Putin, bölgede renkli devrimlere izin vermeyeceklerini aktardı. Rusya'nın yanı sıra diğer CSTO üyeleri Ermenistan, Kırgızistan, Tacikistan ve Belarus Kazakistan'a asker gönderdi.
Rus birliklerinin Kazakistan'a ulaşması üzerine ABD tarafından yapılan açıklamalar, Moskova-Washington hattında yeni bir krizi tetikledi.
ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken, Kazakistan'ı 'Ruslar bir kez evinize girdi mi gitmelerini sağlamak bazen çok zor olabiliyor' diye uyardı. Moskova'nın yanıtı ise, 'ABD evinize girdiğinde hayatta kalmak, tecavüze uğramamak ve soyulmamak zordur' oldu.
Rusya Dışişleri Bakanlığı, 'Bu davetsiz misafirleri kapılarının eşinde bulan Kuzey Amerika yerlileri, Koreliler, Vietnamlılar, Iraklılar, Panamalılar, Yugoslavlar, Libyalılar, Suriyeliler ve daha çok sayıda şanssız insanın ekleyecek çok şeyi var' açıklamasını yaptı.
EN KANLI PROTESTOLAR
10 bini aşkın kişinin gözaltına alındığı ve onlarca insanın hayatını kaybettiği Kazakistan'daki protestolar, ülkenin bağımsızlığını kazandığı 1991'den bu yana en kanlı olay olarak kayıtlara geçti. Akaryakıt zamlarının ardından başlayan gösteriler kısa sürede kitlesel hale büründü ve ülkenin her şehrine yayıldı.
Şiddet olaylarında kaç kişinin hayatını kaybettiği belirsizliğini koruyor. Kazak medyası, geçen hafta Sağlık Bakanlığı'na dayandırdığı haberlerde en az 164 kişinin hayatını kaybettiğini duyurdu. Ancak Enformasyon Bakanlığı daha sonra bu bilgiyi yalanladı.
Bir 'darbe girişimi'nin bertaraf edildiğini dile getiren Kazakistan yöneticileri, protestoların arkasında yabancı ülkelerin bulunduğunu söylüyor.
Gösterilerin bastırılmasıyla Cumhurbaşkanı Tokayev'in önerdiği Alihan İsmailov parlamento tarafından geçici başbakan olarak onaylandı. 49 yaşındaki İsmailov, 2018-2020 yılları arasında Maliye Bakanı olarak görev yapmış, ayrıca 2019 yılında Askar Mamin'in kabinesinde başbakan yardımcılığı yapmıştı.
1992 yılında imzalanan anlaşmayla kurulan CSTO, Rusya, Kazakistan, Belarus, Ermenistan, Kırgızistan ve Tacikistan'dan oluşuyor.
Rusya Savunma Bakanlığı yetkililerinin açıklamasında, “Askeri teçhizat ile askerleri içeren ilk grupların, Rusya Hava Kuvvetleri'nin askeri kargo uçaklarına binişleri tamamlandı ve Almatı'daki havalimanından havalananıp daimi konuşlanma noktalarına dönüşe geçtiler” denildi.
Rus savunma yetkilileri, Kazakistan'ın Almatı kentinden havalanan İl-76 tipi dört askeri kargo uçağının Rusya hava güçlerini İvanovskaya bölgesine ulaştıracağını kaydetti.
KGAÖ ülkeleri Ermenistan, Belarus ve Tacikistan'ın barış güçlerinin de Rusya'nın askeri kargo uçakları ile kendi konuşlanma noktalarına transfer edileceği, Kırgızistan güçlerininse kendi uçakları ile üslerine geri dönecekleri belirtildi.
