Keban Baraj Gölü'nde Suyun Çekilmesiyle Tarihi Höyükler Gün Yüzüne Çikti

SIDAR CAN EREN - Tunceli'nin Çemisgezek ilçesi sinirlarinda bulunan Keban Baraj Gölü'nde kuraklik nedeniyle suyun çekilmesiyle tarihi Pulur Sakyol ve Yeniköy höyükleri gün yüzüne çikti.

Elazig'in Keban ilçesinde elektrik üretimi ve sulama amaciyla 1965 yilinda yapimina baslanan Keban Baraj Gölü, yaklasik 47 yil önce su tutmaya basladi.

Baraj göletinin dolmasiyla bölgedeki birçok yerlesim yeri ve Çemisgezek'te bulunan Pulur Sakyol ile Yeniköy höyükleri su altinda kaldi.

Bu yil yurt genelinde yasanan kuraklik ve asiri buharlasma nedeniyle baraj suyunun çekildigi bölgede, binlerce yillik tarihe isik tutan bu iki höyük de gün yüzüne çikti.

Valilik koordinesinde çalisma yürüten Tunceli Müzesi Müdürlügü ekipleri de höyüklerin son durumu hakkinda bilgi sahibi olmak için bölgede inceleme yapti.

- Incelemede bazi arkeolojik bulgu ve kalintilara rastlandi

Müze Müdürü Kenan Öncel gözetiminde höyükleri inceleyen akademisyen Umut Parliti, arkeolog Özgür Sahin ve Ali Haydar Imre, bölgede halen birçok arkeolojik bulgu ve kalintinin oldugunu tespit etti.

Yapilan yüzey arastirmasi sonucu bölgede tas sanduka mezar, pismis toprak mezar, mimari yapi ve temelleri, pismis topraktan yapilmis çanak ve çömlek parçalari, obsidyen ok uçlari, kazici aletler ve tas balta gibi tarihi eserlere rastlandi.

Atatürk Üniversitesi Arkeoloji Bölümü Arastirma Görevlisi Dr. Umut Parliti, AA muhabirine, Keban Baraj Gölü'nde suyun çekilmesiyle Pulur Sakyol ve Yeniköy höyüklerinin ortaya çiktigini ve yüzey arastirmasi yaptiklarini söyledi.

Höyüklerde yapilan incelemeler sonucu Kura-Aras Kültürü açisindan önemli arkeolojik bulgular elde ettiklerini belirten Parliti, "Bunlardan en önemlisi Pulur Sakyol'un kuzeybatisinda yer alan yerlesim içi mezarligiydi. Biliyoruz ki Kura-Aras kültürü Milattan Önce 3200 ve 2200 yillari arasinda Kafkaslardan baslayip bulundugumuz cografyaya buradan da Suriye'ye kadar yayilim gösteren önemli bir kültür. Anadolu açisindan da oldukça önemli. Bu yerlesim içi mezarlar elit mezarlar olmasi açisindan önemli. En yakin buna benzer örnegi Arslantepe'de bulunmakta." dedi.

Parliti, höyüklerde yer alan mezarlarin son derece önemli arkeolojik veriler sundugunu ve bu mezarlarin bir an önce arkeoloji dünyasina kazandirilmasi için kazi çalismalarinin yapilmasi gerektigini dile getirdi.

- "Burada su an en az üç sanduka, bir çevrik mezar var"

Bölgenin 1970 yilinda yapilan Keban Baraji kurtarma kazilarindan sonra unutuldugunu ifade eden Parliti, söyle konustu:

"Kura-Aras Kültürü'nün kuzey yayiliminda en uç noktalarindan birini Pulur Sakyol ve Yeniköy höyüklerinin olusturmasi çok önemli ve bu açidan kilit rol üstelenen merkezlerden birisi. Kazisi yapildi ama maalesef üçte biri kazilmadan sular altinda kaldi. Simdi sularin gelgit yaparak ortaya çikardigi mezarlar bu açidan oldukça önemli. Yani yerlesim içinde biz mezar oldugunu biliyorduk ama yerlesim içinde bir mezarlik olmasi ayri bir durum. Burada su an en az üç tane sanduka, bir çevrik mezar var."

Tunceli Müzesi Müdürü Kenan Öncel de Çemisgezek'teki Pulur Sakyol Höyügü'nde baraj göleti su tutmadan önce arkeolojik kazilar yapildigini anlatti.

Bu höyükten çikarilan eserlerin müzede sergilendigini aktaran Öncel, "Arkadaslarimizla birlikte bu iki höyügün durumunu görmek, yerinde incelemek için alana geldik. Burayla ilgili neler yapilabilir, ne yapmamiz gerekiyor onlarin üzerinde çesitli düsünceler ürettik." ifadelerini kullandi.