Kuzey Haber Ajansı ve Yedirenk Film Yapım işbirliği ile hazırlanan 'Unutulmuş Vakıf Mirasımız: Kıbrıs' belgeselinin galası TRT'nin Tepebaşı Stüdyosu'nda gerçekleştirildi. Galaya KKTC Turizm ve Kültür Bakanı Kemal Dürüst, TRT Genel Müdürü İbrahim Şahin ve eski Adalet Bakanı Oltan Sungurlu ile çok sayıda davetli katıldı.
Galada konuşan Yedirenk Film Yapım Yönetim Kurulu Başkanı İsrafil Kuralay, Kıbrıs'ta Türk tarafının haklı davasını duyurması için bu belgeselin bir başlangıç olduğunu söyledi. KKTC Turizm ve Kültür Bakanı Kemal Dürüst de Kıbrıs'ın yüzyıllar boyu Türk hakimiyetinde kaldığını hatırlatarak belgeselin önemine işaret etti.
TRT Genel Müdürü İbrahim Şahin, Kıbrıs kendi gündemine 12 yaşındayken köylülerinden birinin Kıbrıs Barış Harekatı'nda şehit olmasıyla girdiğini söyledi. Şahin, "Hem İsrafil bey hem de Erhan bey ifade etti. Güney Kıbrıs'ta vakıf alanlarını işgal etmişler, havaalanı yapmışlar diye. Siz kural koyanlara kural öğretmeye kalkıyorsunuz. Böyle bir yanlışa herhalde düşmemeniz gerekiyor. Kendileri kural koymuşlar. Biraz tabi ona uyacaksınız. Ama biz Türkler biraz uranyuma benziyoruz. Eğer üzerini örtmezseniz patlamaya, parlamaya hazırız. Ayrıca o kadar çok ileriye dönük hareket ediyoruz ki geçmişi o yüzden de çabuk unutuyoruz." dedi.
Kıbrıs'ta bu tarz vakıf eserleri olduğunu kendisinin de bilmediğini belirten Şahin, TRT olarak bu farkındalığı oluşturmaları halinde mutluluk duyacaklarını ifade etti.
Erken: Kıbrıs'taki İngiliz üssü vakıf arazisi
Kuzey Haber Ajansı Genel Koordinatörü Erhan Erken, çalışmalar sonucu önemli bilgilere ulaştıklarını vurguladı. Cihan'ın sorularını yanıtlayan Erken, bu belgesellerle Türkiye sınırları dışında kalmış vakıf eserlerinin izini sürdüklerini kaydetti. Kıbrıs'taki Osmanlı vakıf eserlerinin izini sürmeye ve belgelemeye çalıştıklarını belirten Erken, "Şunu demek istiyoruz, belgelediğimiz eserler bizimdir. Bunlar üzerinde biz hak iddia edebiliriz. Bu çalışmamızın da bunun için bir belge tesis etmesi için çalışıyoruz." dedi.
Belgesel çalışmasının bir yıl sürdüğünü ifade eden Erken, "Önce belgeler toplandı. Mesela Kıbrıs Barış Harekatı'ndan sonra bir binanın alt katında bu konuyla ilgili belgelerin bulunduğunu duyduk. Bunlar bir yerlerde toplanmıştı. O arkadaşlarla temasa geçtik. Oradan başladık. Sonra buraları vakfedenlerin vakfiyelerini bulmaya çalıştık. Kıbrıs Vakıflar Dairesi ile temaslarda bulunduk." diye konuştu.
Kıbrıs'ın 1878 yılında İngilizlere emaneten verildiğinde yaklaşık 300 bin dönüm vakıf arazisi bulunduğunu kaydeden Erken, "Şu anda eldeki vakıf arazileri yaklaşık 30 bin dönüm civarında. Bunlar çeşitli yollarla gerek İngilizler gerekse Rumlar tarafından bir şekilde el değiştirmiş. Mesela şu anda İngilizlerin üssü olan arazinin vakıf arazisi olduğuna dair belge var. Bizim yaptığımız bu çalışmalar hukuki mücadelenin mesnedi olacaktır. Bunun için sadece bizim değil hükümet kanadıyla çalışma yapılması lazım. Vakıfların bugünkü mirasçılarının bu işe el atması lazım. Buraları alır mıyız alamaz mıyız bu kolay bir şey değil ama buraların bizim olduğunun tescil edilmesi bence çok önemli." şeklinde konuştu.
Girit, Rodos, Balkan ve Filistin topraklarında da vakfiyeler bulunduğunu belirten Erken, "Bazıları padişahların bazıları şahısların vakıfları. Bunların peşine gitmek lazım. Belki hepsini biz yapamayabiliriz ama biz bir iki tane yaparız. İnsanlarımız peşine düşer. Bakanlık, diğer özel kuruluşlar peşine düşer. Sonuçta bir bakarsınız ki Osmanlı artığı, bizim medeniyetimizin bulunduğu alanlardaki varlıklarımızın peşine düşülür. Bu da güzel bir şey olur." ifadelerini kullandı.
30'ar dakikalık 6 bölümden oluşan belgesel 24 Temmuz'dan itibaren saat 10.30'da TRT 1'den yayınlanmaya başlanacak. Belgesel 6 hafta boyunca ekrana gelecek.
