Medline Adana Hastanesi’nden Klinik Diyetisyen Duygu Özbay, günümüzde çaylarin bir kisminin hos lezzetleri nedeniyle içilirken bir kisminin da saglik için tüketildigini kaydetti.
Özbay, özellikle kis aylarinda görülme sikligi artan grip (influenza), soguk alginligi, bademcik iltihabi gibi hastaliklardan korunabilmek için doganin sundugu kaynaklardan faydalanmanin önemli oldugunu kaydederek, “Günümüzde saglik üzerindeki olumlu etkileri bilinen bitki çaylarinin zengin içerikleri sayesinde hastaliklara karsi dogal bir koruma sagliyor” dedi.
Klinik Diyetisyen Özbay, sifa dagitici özelligi bilinen 10 bitki çayini ve faydalarini söyle siraladi:
Rezene
Kokusu biraz tatsiz gibi olsa da rezene çayinin çokça faydasinin oldugu biliniyor. Içerigindeki A ve B kompleksi, C ve D vitaminleriyle antioksidanlar açisindan zengin olan rezene çayi kis aylarinda sik yakalanilan soguk alginliginin belirtilerini bastiriyor ve vücuttaki bakterilere karsi savasiyor. Ayrica bagisiklik sistemini destekleyerek vücudun hizli bir sekilde toparlanmasina katki sunuyor.
Biberiye
Kokusu ve görünümü ile çam agacini andiran ve et yemeklerine lezzet katmasi için de kullanilan biberiye, sicak ya da soguk tüketilebilen çayi sayesinde sayisiz fayda sunuyor. Içerisinde barindirdigi vitaminler yardimiyla bagisikligi güçlendirip metabolizmanin hastaliklara karsi mücadele etmesine yardimci olan rezene, antioksidan yogunlugu sayesinde vücutta bulunan toksinlerin atilmasini da sagliyor.
Ekinezya
Yapilan arastirmalar, papatyagiller familyasina ait ekinezyanin bagisiklik sistemini güçlendirirken, grip virüsü gibi ortak patojenlere karsi koruyucu etkisi oldugunu da gösteriyor. Ekinezya çayi, grip ve nezleden kaynaklanan agrilari hafifletiyor. Içeriginde bulunan vitamin, mineral ve antioksidanlar sayesinde ise üst solunum yollarinin yani sira migren ve anksiyete gibi sorunlarin gelismesine de karsi koyuyor.
Adaçayi
Kökeni ve tüketimi çok eskilere dayanan adaçayinin özleri bagisiklik sistemini güçlendirici polifenoller içeriyor. Uçucu bilesenleri sayesinde grip ve soguk alginliginin yol açtigi bogaz ve agizdaki iltihaplanmanin yani sira enfeksiyonu önlemeye yardim ediyor. Ayrica içeriginde bulunan bol miktarda antioksidan bilesenlerin alzheimera karsi koruyucu etki gösterdigi de biliniyor.
Zerdeçal
Genellikle baharat formunda veya kuru halde yemeklerde kullanmaya alisik oldugumuz zerdeçal, son zamanlarda çay olarak da tüketiliyor. Bagisiklik sistemini güçlendirip soguk alginligi gibi hastaliklarin önünü kestigi için tam bir kis çayi olan zerdeçal, içeriginde bol miktarda bulunan ve kendisine rengini de veren kurkumin sayesinde hastaliklarin iyilesmesini de hizlandiriyor.
Kusburnu
Özellikle son yillarda oldukça popüler hale gelen kusburnunun, bagisiklik sistemini güçlendiren en iyi bilesenlerden C vitamini bakimindan oldukça zengin oldugu biliniyor. C vitamini ise beyaz kan hücrelerini uyariyor, ayrica astimin önlenmesi ve solunum sisteminin genel sagligi için fayda gösteriyor. Ancak özelliklerini yitirmemesi için kus burnu çayinin kisa süreli demlenip ardindan hizlica tüketilmesi önem kazaniyor.
Ihlamur
Anadolu’da en iyi bilinen dogal soguk alginligi ve grip ilaci olan ihlamur çayi özellikle kisin sik sik gelisen öksürük probleminin tedavisinde kullaniliyor. Balla karistirilmasi ise etkisini artirirken öksürük sebebiyle solunum yollarinda yasanan tahribatin giderilmesini sagliyor. Metabolizmayi kuvvetlendirerek vücut direncini de artiran ihlamur çayi, bu sayede kan dolasimini da hizlandiriyor.
Zencefil
Faydalari saymakla bitmeyen zencefil, grip, soguk alginligi, bogaz agrisi ve öksürügün yani sira mide bulantilarini gidermekte de fayda sagliyor. Kis hastaliklarina kalkan olan zencefil çayi ayni zamanda sindirim sistemini rahatlatan bilesenler de içeriyor. Ancak oldukça sert bir tadi oldugundan, zencefili demlerken bunu göz önünde bulundurmak gerekiyor.
Tarçin
Tropikal ilkimde yetisen tarçin, genellikle baharat olarak bilinmekle beraber çay olarak da tüketilebiliyor. Tarçin çayi, kabuk ya da toz tarçin kullanilarak hazirlanabiliyor. Çay yapilirken kabuklarindan yapilmasi ise içindeki öz yaglardan faydalanmayi sagliyor. Soguk alginliklarinin artis gösterdigi kis aylarinda yüksek C vitamini kaynagi olan limonla birlikte tüketilmesi enfeksiyon riskini azaltirken bogaz agrilarina karsi da yüksek etki gösteriyor.
Papatya
Papatya çayi, içerdigi bilesenler sayesinde oldukça etkili bir antibakteriyel olarak biliniyor. Kisin sikça karsimiza çikan soguk alginligi, bogaz agrisi, burun tikanikligi gibi sikayetleri azaltmaya yardimci oldugu kadar bagisiklik sistemini güçlendirmek için de tüketilebiliyor.
Bitki çaylarinin tüm yararlarina karsin ölçülü bir sekilde tüketilmesi gerektigini hatirlatan Dyt. Özbay, “Bitki çaylarinin asiri tüketimi, hastaliklardan korunmak ve bagisiklik sistemini güçlendirmek isterken, çarpinti, karacigeri ve böbrekleri yorama, yüksek tansiyon gibi birtakim istenmeyen sonuçlar dogurabilir. Ayrica, özellikle hamileler ile kronik hastaligi olanlarin bu çaylari kullanmadan önce doktorlarina danisilmalari gerekir” diye konustu.
Kis Hastaliklarindan Koruyan 10 Sifali Bitki Çayi
Klinik Diyetisyen Duygu Özbay, bitki çaylarinin zengin içerikleri sayesinde hastaliklara karsi dogal bir koruma sagladigini belirtti.