Kocaeli Büyükşehir Belediyesi’nin düzenlediği ‘’Uluslararası Orhan Gazi Kocaeli Tarihi–Kültürü Sempozyumu V’’nun ikinci gününde birbirinden ilginç sunum ve tebliğler yer aldı. Kocaeli Büyükşehir Belediyesi Basın Yayın ve Halkla İlişkiler Dairesi Başkanlığı’ndan Tamer Çeliker sunduğu tebliğde Kocaeli’nin Cengiz Topel’den önceki ilk havalimanı ile burada görev yapan Vecihi Hürkuş hakkında bilgi verdi. Çeliker, Kocaeli’nin ilk hava şehidi Remzi Bey’in Vecihi Hürkuş’un kollarında can verdiğini de anlattı.
Selim Sırrı Paşa Salonundaki oturumun başkanlığını Prof. Dr. Nurettin Gülmez üstlendi. Türk Havacılık tarihinde ilk izlere 1900’lü yılların başlarında rastlandığını, o dönemde ilk alınan uçağın Fransız yapımı Deperdussin isimli tayyare olduğunu aktaran Kocaeli Büyükşehir Belediyesi’nden Tamer Çeliker, Balkan Savaşı başladığında Osmanlı Devleti’nin elinde 17 adet uçak olduğunu, 1. Dünya Savaşı’na 8 uçakla giren Osmanlı’nın savaş bittiğinde elinde 100 adet uçak olduğunu aktardı.
Kocaeli’nde Cengiz Topel Havalimanı’ndan önce Osmanlı ve Cumhuriyet’in ilk yıllarında bugün 42 Evler olarak bilinen alanda bir havaalanı olduğu bilgisini veren Çeliker, ‘’İzmit havaalanının 1. Dünya Savaşı’nda da kullanıldığı görülmektedir. Batı Cephesi Komutanlığı emrinde iki ayrı uçak bölüğü bulunmaktaydı. Bu iki ayrı uçak bölüğü 1 Haziran 1922 tarihinde alınan kararla Batı Cephesi Komutanlığı emrinde Cephe Uçak Bölüğü adı altında birleştirilmiştir. Uçak Müfrezesi emrinde iki adet Breguet-14 uçağı bulunuyordu. Bu sırada İtalya’dan 20 Spad XIII av uçağı ile Almanya’dan 21 adet Albatros C-XV uçağı alınmıştır. Bu uçakların bir kısmı İzmit Havalalanında görevlendirilmişlerdir” dedi.
Kocaeli halkının Türk havacılığına yaptığı katkılara da yer veren Çeliker, “Kocaelililerin yaptığı bağışlarla 5 adet uçak alınarak, Türk Tayyare Cemiyeti’ne bağışlanır. Bu uçaklara Kocaeli, İzmit, Gebze, Kandıra, Karamürsel isimleri verilir. Havacılık tarihinde önemli yerlerden birine sahip olan Kocaeli, bağış kampanyasında da ülkemizin havacılık geleceğine katkı yapar” diye konuştu.
Kocaeli’nin ilk havaalanında Türk havacılığının efsane isimlerinden Vecihi Hürkuş’un da görev yaptığını söyleyen Çeliker, sözlerine şöyle devam etti: “Vecihi Bey, 1923 yılı başlarında İzmir’den İzmit Tayyare Bölüğü’ne atanır. Vecihi Bey, İzmit’te kaldığı kısa süre içinde büyük bir acıyla sarsılır. Kocaeli’nin ilk hava şehidi Remzi Bey, onun görev yaptığı sırada hayatını kaybetmiştir. Vecihi Bey, Tayyare Makinist mektebinden beri yakın arkadaşı olan Pilot Remzi Bey’in şehit oluşunu anılarında anlatmıştır” şeklinde konuştu.
Çeliker, Kocaeli’nin ilk havaalanının bu yıllardan sonra da sivil havacılık alanında kullanıldığı ve zaman zaman at yarışları da düzenlendiği bilgisini verdi. Çeliker, bu alanın Kocaelispor ile olan bağlantısını da şu sözlerle anlattı; ‘’1950’li yıllarda dönemin İzmit Belediye Başkanı Osman Gencal, Baç Spor’un talebi üzerine 1 TL gibi sembolik bir rakam karşılığında araziyi takıma tahsis etmiştir. Baç Spor da daha sonra bu araziyi satıp buradan elde edilen gelirle 1966’da Doğan Spor ve İzmit Spor ile birleşerek bugünkü Kocaelispor kurulmuştur. Bugünkü 42 Evlerin kurulması da o yıllarda bu arazinin satışıyla başlamıştır’’ ifadelerini kullandı.
Kocaeli'nin İlk Hava Şehidi Hürkuş'un Kollarında Can Verdi
Kocaeli Tarihi Sempozyumu’nda Kocaeli’nin ilk hava şehidi Remzi Bey’in vefatı Vecihi Hürkuş’un anılarından yola çıkılarak anlatıldı.