İçel Ticaret ve Sanayi Odası (MTSO) 2 Nolu Sebze ve Meyve Komisyoncuları Meslek Komitesi Meclis Üyeleri, sektörün beklediği Hal Yasasını değerlendirdi. Ortadoğu, Balkanlar ve Türkiye’nin en büyük, Avrupa’nın ise ikinci büyük meyve sebze hali olduklarını vurgulayan meclis üyeleri, bu alanda daha çok büyümek, ihracatlarını artırmak için bir takım yasal düzenlemeler beklediklerini söylediler. Meclis üyeleri, sektör temsilcilerinin KOSGEB kredilerinden yararlanamamaktan şikayetçi olduklarına da dikkat çekerek, bu alanda da düzenleme beklediklerini, mevcut durumda ihtiyaçlarını yüksek faizli banka kredileri ile çözmek durumunda kaldıklarını belirttiler.
Mutluay: “Yeni yasada kiralamanın da olmasını bekliyoruz”
Konuyla ilgili değerlendirme yapan 2 Nolu Komite Meclis Üyesi Haluk Mutluay, mevcut durumda mülkiyet sahibi olmalarına rağmen dükkanlarını kiraya veremediklerini söyledi.
Konuyla ilgili defalarca ilgili bakanlıklar ve müsteşarlıklarla görüşmelerine rağmen sonuç alamadıklarını dile getiren Mutluay, “Yeni çıkacak yasada kiralamanın da olmasını talep ediyoruz” dedi.
İş yerlerinin kiraya verilmesi halinde mevcut mülk sahiplerinden alınan rüsum gibi bir takım ödemelerin tahsil edilememesi endişesi taşındığına dikkat çeken Mutluay, bunların da yapılacak düzenlemelerle çözümlenebileceğini vurguladı. Belediyelerin kiracılardan teminat mektubu alabileceğini ifade eden Mutluay, “Belediye kendisini garantiye alacak formüller geliştirebilir. Yasa çıkarsa bizim için faydalı olacağına inanıyorum” ifadelerini kullandı.
Beyan: “Üretilen ürünler yeniden hale girmeli”
2012 yılında çıkan Hal Yasası ile birlikte ürünlerin hal dışında satışına izin verildiğini anımsatan Komite Meclis Üyesi Metin Beyan ise bu değişimle yaşanan sıkıntıları anlattı. Ürünlerin meyve sebze hallerine girmeden tarla ya da bahçeden satılmaya başlandığını kaydeden Beyan, bu durumun kontrol yapılmasının da önüne geçtiğini, kayıt dışılığı artırdığını, ödemesini alamayan üreticiyi mağdur ettiğini, yaşanan fiyat artışlarıyla tüketiciyi sıkıntıya soktuğunu, komisyoncuların ise rekabet gücünü kırdığını ifade etti.
Daha uygun fiyatlarla ürün temin edilmesi beklenirken komisyoncu fiyatlarının üzerinde fiyatlarla ürünlerin marketlerde satılmaya başlandığını kaydeden Beyan, “Yeni Hal Yasasından beklentimiz fiyat istikrarının yakalanması için yine üretilen ürünlerin hallere girmesinin sağlanmasıdır. Böylece her şey kayıt altında ve faturalı olacaktır” diye konuştu.
Yılmaz: “Tek isim altında büyüyebilmeliyiz”
Yasanın, bir kişinin tekelleşir düşüncesiyle birden fazla dükkanı aynı isim altında satın almasına izin vermediğini dile getiren Meclis Üyesi Suhpi Yılmaz da yeni yasa ile bu konuda da düzenleme beklediklerini söyledi.
“Komşumuz dükkanını satıyor ama biz aynı isim altında bu iş yerini alıp büyüyüp daha hijyenik ve rahat bir alanda çalışamıyoruz” diyen Yılmaz, bir kişinin 5 dükkanı var ise 5 ayrı kişi üzerinden, 5 ayrı defter üzerinden işlem yaptığını ve bunu da herkesin bilmesine rağmen bir düzenlemeye gidilmediğini belirtti.
Tek isimle işlerin yürütülmesi halinde tekelleşmenin söz konusu olmayacağını vurgulayan Yılmaz, “Bugün bir market 7 bin şube işletip tekelleşmiyorsa komisyoncuların da birkaç dükkan ile tekelleşmesi söz konusu olmayacaktır” değerlendirmesini yaptı.
Dükkanların genişlemesi ile komisyoncuların talep edilen boyutlarda paketleme de yapabileceğini, ihracatın da yurt içi satışların da artabileceğini kaydeden Yılmaz, bu sayede ticaretin niteliğinin de niceliğinin de artacağını ifade etti.
Komisyoncular Hal Yasasını Bekliyor
MTSO Sebze ve Meyve Komisyoncuları Meslek Komitesi Üyeleri, Hal Yasasının bir an önce yürürlüğe girmesini bekliyor. Sektörün en büyük beklentisi; mülk sahibi olan komisyoncuların dükkanlarını kiraya verebilmesi ve bir komisyoncunun aynı isim altında birden fazla dükkan sahibi olabilmesi.
