Pandemi dönemi ile baslayan düsük faizli krediler ve maddi genislemeler hakkinda degerlendirmede bulunan Elfi Gayrimenkul Kurucusu ve Broker’i Özkan Aydemir, "Türkiye’de konut fiyatlari pandemi dönemi ile baslayan düsük faizli krediler ve maddi genisleme sebebiyle hizla yükselise geçti. Son zamanlarda merkez bankasinin faiz artirimlari, insaat ve arsa maliyetlerindeki yükselisler ve enflasyon baskisi sebebiyle konut piyasasi satislarinda gerileme basladi.
Türkiye’de konut finansmanina erisim aylik yüzde 0,64 faiz oranlarindan yüzde 3,39’lara çikti. Örnek olarak yüzde 0,64’den 1 milyon kredi kullanimda aylik 11 bin 964 lira geri ödemeye bagli toplam ödeme 1 milyon 435 bin iken simdi yüzde 3,39’dan hesapladigimizda 34 bin 532 lira aylik ödeme ve 4 milyon 143 bin 800 lira toplam ödeme yapilmaktadir. Konut fiyatlarinin son bir yilda yüzde 100’ün üzerinde artmasi özellikle orta seviyedeki vatandaslarimizin konut edinmelerini de iyice zorlastirdi. Büyüksehirlerde konut arzi talebi karsilayamaz hale gelmistir. Haliyle bu sikisma fiyatlari yukari çekmektedir. Önümüzdeki yillarda büyük dairelerin yerlerini daha küçük ve kullanisli dairelerin alacagini rahatlikla öngörebilmekteyiz. Bununla birlikte son dönemde site aidatlarindaki artis ve hatta kira rakamlarina yakin yapilan ödemeler sosyal donatili sitelere ilginin azalmasina sebebiyet vermis durumdadir" dedi.
Önümüzdeki süreçte fiyatlardaki artis ve ödeme araçlarindaki çesitliligin azalmasina bagli olarak temelden veya insaat yapimindaki konut projelerindeki satislarinin hiz kesecegini belirten Özkan Aydemir, "Satici piyasasindan alicinin fiyat belirledigi bir sürece geçildigi çok açiktir. Firmalarin son yillarda fiyatlarin asiri yükselmesi ve konut finansmanina erisimin zorlasmasi ile sirket içi vadelendirme yapmalari, 2. el daire, araç veya arsa arazi takaslarini da kabul etmesi gerektigini israrla belirtmekteyiz. Sektörde daralmanin her gün daha da hissedildigi bir dönemde oldugumuz gerçeginin unutulmamasi gerektigine inaniyoruz. Nüfus artisi, alinan göçler, bosanma ve evlenme oranlarina baktigimizda yeterli konut arzinin olmamasi, yeni imar bölgelerinin açilmamasi, mevcut imarli bölgelerde altyapi çalismalarinin saglanamamasi, insaat ve arsa maliyetlerinin sürekli artmasi fahis fiyatlarin olusmasina sebep oldu. Fiyatlardaki artislardan dolayi vatandaslarimiz kaçak yapilasma, hobi bahçeleri, tiny house gibi farkli arayislara ve çözümlere yönelmeye baslamislardir. Ülkemizde gayrimenkul satisi bir önceki aya göre yüzde 10 azalarak Eylül ayinda toplam 280 bin 58 adete düsmüstür. Resmi verilere göre Eylül ayinda 100 bin 839 konut, 144 bin 931 arsa-tarla, 11 bin 41 isyeri satilmistir. 9 bin 898 gayrimenkul satisi ile Bursa 5. sirada, 7 bin 103 satis ile de Balikesir 8. sirada bulunmaktadir. Son yillardaki arsa tarla yatirimlari da son 10 yilin konut isyeri satislarinin çok üzerine çikmistir. Vatandaslarimizin bu konuda çok dikkatli olmasi gerekmektedir. Yapacaklari yatirimlarda lokasyon, ulasimi, bölgenin gelecekteki planlamasi, altyapisi (su, elektrik, dogalgaz, yol gibi) ve islevselligi (toprak yapisi, egim, çevre sartlari), tapu durumu, sahipleri, mülkiyet sorunlari gibi hukuki detaylari inceleme ve belediyelerin imar bölümü ve tapu kadastro dan bilgi almanizi siddetle tavsiye ederim. Bu noktada kendi bölgelerinde aktif ve kuvvetli gayrimenkul ofisleri ve gayrimenkul danismanlari ile istisare içinde olmalari, islemlerini yasal ve kurallara uygun ofisler vasitasiyla yapmalari öncelikle vatandaslarimizi ciddi risklerden koruyacaktir" diye konustu.
Konut Kredisi Üçe Katlandi, Ev Almak Iyice Zorlasti
Elfi Gayrimenkul Kurucusu ve Broker’i Özkan Aydemir, konut fiyatlarinin yüzde 100’ün üzerinde artmasi, kredi faizlerinin üç kat artmasinin ev alacaklari kara kara düsündürmeye basladigini söyledi. Aydemir, konut kredi faizleri 0,69 iken 1 milyon liralik kredinin aylik taksidin 12 bin lira iken bugün ayni meblagdaki konut kredisinin aylik taksidinin 34 bin 532 lira oldugunu hatirlatti.