Kutsal Topraklarda Türk Girişimciler

11.2011 - Ercan Halıcı/İsmail Fidan - Kutsal topraklardaki cadde ve AVM`lerde sık görülen Türk girişimciler, yerli esnafa göre müşteriyle kurduğu etkili diyalog ve tezgahlarında geniş ürün yelpazesine yer vermeleri ile ön plana çıkıyor

AA muhabirinin izlenimlerine göre Türkler, özellikle Medine`de işyerlerinin tabelalarındaki Türkçe isim ve tanıtımları, tezgah arkasında müşteriyle kurdukları sıcak ifade ile farklılıklarını gösteriyor

Yerli esnaf ile diğer ülkelerden gelerek burada tezgah açanların aksine müşteriye hizmette sınır tanımayan, gerekirse sattığı ürünü bile bizzat kendileri kargolayan, ödeme kolaylığı sağlayan Türkler, gümüş, inci, elektronik eşya üzerinde yoğunlaşıyor

Konya`da yıllarca ticaret yaptıktan sonra ekmeğini Medine`de aramaya karar veren Türk esnaf Kadir Dağlı Koca, 3 yıldan beri burada dükkan kiraladığını, yıllık 410 bin riyal (yaklaşık 205 bin lira) kira ücreti ödediğini söyledi

Koca, yılın önemli bölümünü geçirdiği Medine`deki dükkanında, Türk halkının cömert, zevkine düşkün, hediyeleşme algısının yüksek olmasının işlerini kolaylaştırdığını anlattı

-``İşleri en iyi, en başarılılar biziz`` Koca, Türklerin gelenek ve göreneklerinde hacca giderken törenle, coşkuyla uğurlanmak, yurtlarına ise bavulları dolu gelmek olduğunu ifade ederek, Türkiye`de gelir düzeyinin sürekli artmasının da buradaki iş hacminin yükselmesine yol açtığını kaydetti

Koca, ``Belki burada yüz esnaftan 10`u Türk ama, işleri en iyi, en başarılılar biziz. Bu nedenle en fazla göze biz batıyoruz`` dedi

Her hacının mutlaka tespih, gümüş, inci aldığını, bu ürünlerde de Türk işletmelerin çok başarılı olduklarını belirten Koca, şu an doruk noktada olan yoğunluğun bir ay kadar süreceğini söyledi

Batman`dan geçen yıl gelen Mehmet Çınar ile 15 yıldır Medine`de bulunan Erzurumlu Kelami Çam ise küçük ama sürekli dolu dükkanlarında sempatik tavırları ile öne çıkıyorlar

Mehmet Çınar, buraya ticari şartların daha iyi olduğunu duyması üzerine geldiğini vurgulayarak, ``Peygamber efendimizin kabrinin bulunduğu Mescid-i Nebevi`nin hemen dibinde iş yapmak tarif edilemez bir duygu`` dedi

Burada yıllardır çalışanların işlerin bu yıl biraz durgun olduğundan yakındığını, oysa kendisinin işlerden tatmin olduğunu ifade eden Çınar, uzun yıllar burada faaliyet göstermeyi planladığını söyledi

Kemali Çam da, inci, gümüş, hediyelik eşyada lokomotifin Türkler olduğunu, Pakistanlıların altın ağırlıklı ticaret yaptıklarını, Mısırlıların da elektronik eşyada ön planda olduklarını bildirdi

-Kilit Umreci sayısında- Çam, Türklerin 5-10 yıl öncesine göre gelir düzeylerinin çok artmasının buradaki Türk esnafın artmasına da yol açtığını kaydederek, şunları söyledi: ``Burada aslında Umreciler kilit rol oynuyor. Kutsal topraklarda tezgah açabilmek için süreklilik gerekiyor. Bir hac dönemi için bu denli yüksek kira ödenmez. Ama son yıllarda Türkiye`den gelen Umreci sayısında yaşanan büyük patlama bizim yıl genelinde satışlarımızın iyi olmasını sağlıyor. Sene boyu iş yapıyoruz. Türkiye`ye gitmeye vakit bile bulamıyoruz, çoluk-çocuk hasreti doruk noktada, gitsek bile hemen dönüyoruz. Böyle giderse burası Türk işletmeciden geçilmez olacak.`` Çam, en büyük sorunlarının yüksek kira ücretleri ve kefil olduğunu anlatarak, ``Burada dükkan kiralamak için yerli halktan kefil bulmak gerekiyor. Onlar da belli ücret karşılığında kefil oluyor. Örneğin ben burada 250 bin riyal kira veriyor, 15-20 bin riyal de kefile ücret ödüyorum`` dedi

Medine`de Mescid-i Nebevi`nin yakınlarında hediyelik eşya mağazası bulunan Yusuf İnan ise, 14 yıldır Suudi Arabistan`da bu işi yaptığını belirtti

Medine-i Münevvere`de 10 bin civarında Türk`ün ikamet ettiğini aktaran İnan, iş hayatında faaliyet gösteren Türk vatandaşlarının çoğunlukla hediyelik eşya, hurmacılık, oto tamirciliği ve inşaat sektöründe faaliyet gösterdiğini ifade etti

Bunun yanı sıra farklı sektörlerde de bir çok kişinin çalıştığını anlatan İnan, ``Diğer sektörlerde de çalışan hemşehrilerimiz var. Vatandaşlarımız her meslekte başarılı bir şekilde işlerini yürütüyor`` dedi

Yusuf İnan, kutsal bir beldede bu işi yapmaktan duyduğu memnuniyeti de dile getirdi

(ECN-İSM-TNÇ)