Leylekler Ölmeyecek, Avşar Köyü Elektriksiz Kalmayacak

Avrupa'da üreyen leylek nüfusunun büyük çoğunluğunun Anadolu üzerinden göç etmesi nedeniyle, leyleklerin varlığını sürdürebilmesi açısından Türkiye çok önemli bir nokta konumunda. O nedenle Türkiye'deki sulakalanlar, leylekler için daha fazla önem taşıyor. Sulakalanlar özellikle sonbahar göçlerinde yeşilliğin ve canlılığın sürdüğü yerler olduğu için, leyleklerin beslenebilmelerine imkan sağlıyor.
Söke'ye bağlı Avşar Köyü, Azap Gölü, Avşar Gölü ve Büyük Menderes Nehri gibi önemli sulak alanların yanıbaşında olduğundan leyleklerin tercih ettiği bir alandır. Engebeli bir arazide bulunan Avşar Köyü'nde elektrik telleri leylekler açısından büyük risk taşımaktaydı. Köyde bulunan 19 leylek yuvasından, 13'ü elektrik direklerinde olduğundan, leylekler sürekli ölüm tehlikesiyle karşılaşmaktaydı. Özellikle yavru leyleklerin uçma denemeleri sırasında, birçok leylek yavrusu elektrik tellerine çarpılarak yaşamını yitirmiştir. Avşar Köyü'nde bulunan leylek yuvalarının çoğunluğunun elektrik direklerinde olması, 2009 yılında 26 leyleğin yaşamının sona ermesine neden olmuş ve her leyleğin ölümünde de köy elektriksiz kalmıştı.
2009 yılındaki yavrulama döneminde, Avşar Köyü'nde bulunan 19 yuvada 24 yavru tespit edilmiştir. 24 Yavrudan 9 tanesi elektrik tellerine, 1 tanesi gübre çuvalındaki iplere takılarak yaşamlarını yitirmişlerdir. Ayrıca 16 büyük leylek elektrik tellerine çarpılarak ölmüş, yaralı bir leylek Kuşadası Eko Sistemi Koruma ve Doğa Sevenler Derneği(EKODOSD) tarafından Kuşadası'na getirilerek, tedavisi yapıldıktan sonra tekrar doğal yaşam alanına bırakılmıştı. Her yıl elektrik çarpması sonucu sayıları yıldan yıla azalan leyleklerin neslinin azalmaması için, elektrik tellerine yalıtım yapılması ve yuvaların olduğu direklerin üzerine yapay platform yerleştirilmesi için ilgili kurumlara müracaat etmiştik. Aydın İl Genel Meclisi ve Aydem leylekler konusuna duyarlılık göstermiş ve AYDEM Aydın Sistem İşletme Müdürü Cihan AKÇANAL ve AYDEM Söke İşletme Müdürü Levent YİĞİTER'le birlikte, Söke'nin köylerinde incelemelerde bulunarak gerekli tespitleri yapmıştık.
AYDEM duyarlı bir yaklaşımla, leyleklerin yaşamlarını kaybetmemesi ve çarpılma sonrası yaşanan arızalarla köylerin elektriksiz kalmaması için, ilk uygulamayı leyleklerin en çok ölümlerinin yaşandığı Avşar Köyü'nden başlattı. Yapılan çalışmalarda öncelikle riskli 13 elektrik direği üzerine yapay yuvalar yerleştirildi. Ayrıca orta gerilim ve alçak gerilim tellerinin yuvaya yakın bölümleri izole edilerek, direk başlarına iletkenliği önleyici başlıklar geçirildi. Aslında daha önce bitmesi gereken çalışmalar, olumsuz hava koşulları yüzünden günümüze kadar sarkmıştır. Avşar Köyü'ndeki çalışmalar şu anda bitmek üzere, Yeşilköy ve Karacahayıt Köylerinde aynı uygulamanın devam edileceği, çalışmaları yerinde takip eden AYDEM Söke İşletme Müdürü Levent YİĞİTER tarafından belirtilmiştir. Denizli AYDEM Genel Müdürlüğü Halkla İlişkiler ve Basın Sorumlusu Uğur SUNA, burada yapılan çalışmaların sonuçlarının takip edilerek, olumlu olması halinde diğer leylek köylerinde de aynı uygulamaları gerçekleştireceklerini söylemiştir.
Avşar Köyü Muhtarı Kerim UYANIK "EKODOSD'la gerçekleştirdiğimiz çalışmalar sonunda meyvesini verdi. Umarım leyleklerimiz artık ölmeyecek. Yaptıkları çalışmalar nedeniyle AYDEM yetkililerine çok teşekkür ediyorum. Bu yıl Şubat ayının son haftasında gelmesini beklediğimiz leyleklerden, ilk gelen leylek hangi eve konarsa o evin sahibine 1 çuval un vereceğim. Ayrıca leyleklerin tamamının geldiği hafta, EKODOSD'la bir şenlik düzenleyeceğiz. Söke Ziraat Odası Başkanı Muhsin ÖRNEK, şenlikte dağıtılmak üzere Avşar'lı Köy kadınlarının yapacakları börekler için, 5 çuval un katkısı yapacaktır. Leyleklerin yaşaması için elimizden gelen gayreti göstereceğiz " dedi.
EKODOSD Başkanı Bahattin Sürücü ise " Avşar Köyü'nde yapılan çalışmaların leylek nüfusunu arttıracağını, aynı zamanda da Avşar Köylülerinin elektriksiz kalmalarını önleyeceğini sanıyoruz. Köy halkının yıldan yıla azalan leyleklere sahip çıkması hem leylek nüfusunu, hem de leylekleri görmek için köyü ziyaret eden yerli yabancı konukların sayısını artıracağını, ayrıca yöre insanına sosyal ve ekonomik anlamda katkı yapacağına inanıyoruz. Ekosistemin çok önemli unsuru olan leyleklerin ve beslenme alanları olan sulak alanların korunması yönündeki çalışmalarımız devam edecektir. AYDEM Genel Müdürlüğü ve Söke İşletme Müdürlüğü'ne duyarlılıkları ve katkıları nedeniyle teşekkür ederiz " diye konuştu.