Bayar , hü ; kü ; metin Kü ; rt sorununa ç ; ö ; zü ; m amacıyla başlattığı ' demokratik aç ; ılımı ' değerlendirdi ; ' Bu meselenin 40 yıldır siyasetin etrafında sü ; rekli herkesin birbirini suç ; ladığını , 12 Eylü ; l ' ü ; n bıraktığı tü ; m kara lekenin , o ağır mirasın tahliye edilmesi gerektiğini ' dile getirdi .
Aynı milletin fertlerinin birbirine şu veya bu nedenle dü ; ştü ; ğü ; nü ; anlatan Bayar , bu facianın bitmesi gerektiğini ifade etti . ' Ü ; lkenin bir bö ; lü ; mü ; nde bu facia yaşanırken diğer bö ; lü ; mlerinde hukuk ve huzur olması zaten dü ; şü ; nü ; lemez . ' diyen Bayar , Tü ; rkiye ' nin son 30 senelik hadisesinin bu olduğunu , ' Kü ; rt sorunu ' diye adlandırılan meselenin iyi tahlil edilmesi gerektiğini sö ; yledi .
Kü ; rt ve Sorun ' kelimelerinin yan yana kullanılmasından incindiğini vurgulayan Bayar , sö ; zlerini şö ; yle sü ; rdü ; rdü ; : ' Bu ü ; lkenin asli unsuru olan vatandaşlarının bir bö ; lü ; mü ; nü ; n sorun olarak tanımlanması , bu meselenin zaten yanlış tarif edildiğini gö ; steriyor . Tü ; rkiye ' de bir ' Tü ; rkiye Sorunu ' vardır . Temelinde ise birlikte yaşama irademiz sorgulanmaktadır . 12 Eylü ; l faşizmi bu hadiseyi derinleştiren ve farklı boyut kazanmasına neden olan ayrı bir faciadır . Tü ; rkiye ' nin talihi kaderi 12 Eylü ; l darbesiyle maalesef ç ; ok vahim bir şekilde etkilenmiştir . Bu mesele de o facianın iç ; inden derinleşerek ç ; ıkmıştır . Ö ; ncelikle kanın , gö ; zyaşının , kardeşin kardeşe dü ; şmesinin , kardeşin kardeşe silah sıkmasının ö ; nü ; ne geç ; mek lazım . Silahı , şiddeti , terö ; rü ; , kanı , gö ; zyaşını , baskıyı bir mü ; zakere aracı , bir tehdit unsuru olarak kim kullanıyorsa onu da lanetlemek lazım . '
MECLİS ' E BÜ ; YÜ ; K GÖ ; REV DÜ ; ŞÜ ; YOR
Demokrasinin evrensel bir vaka olduğuna dikkat ç ; eken Bayar , demokrasi neyi gerektiriyorsa onun yapılmasını istedi . Bu ü ; lkenin fertlerinin , kendi annelerinin dilinde , kendi ç ; ocuklarına seslenebilmek istiyorlarsa bunun mü ; mkü ; n olması gerektiğinin altını ç ; izen Bayar , ü ; lkede ' kim kendisine karşı haksızlık yapıldığı ve ayrımcılık yapıldığı ' gibi bir inanca sahipse ; onun herkesin meselesi olması gerektiğini kaydetti .
12 Eylü ; l tasarrufunun hala sü ; rdü ; rü ; lmesinin manasını anlamadığını dile getiren Mehmet Ali Bayar , sö ; zlerini şö ; yle sü ; rdü ; rdü ; : ' 12 Eylü ; l , tarihimizin en ö ; nemli sorunudur . Milli faciayı ortadan kaldırmak , bu neslin ve bugü ; n Tü ; rkiye ' yi idare edenlerin en acil gö ; revidir . Başka hiç ; bir meselesi yoktur . Siyaseten 40 yıldır bu meselenin etrafında sü ; rekli olarak birbirimizi suç ; luyoruz . Bu meselenin siyaset ü ; stü ; değerlendirilmesi taraftarıyım . Siyasetin en ö ; nemli gö ; revi , bunu ç ; ö ; zmektir . Bu meseleyi ç ; ö ; zmezse , milletimizin rejime , demokrasiye olan inancı da kö ; relecektir . Bir demokrasi kan ve gö ; zyaşına son veremiyorsa , insanlarının hepsi iç ; in mutluluk vaat edemiyorsa , o demokrasinin yaşama şansı kalmaz . Son 25 senedir Tü ; rkiye ' de demokrasiye aç ; ık ve gizli mü ; dahalelerin arkasında savaş , bir bahane olarak kullanıldı . Bizim demokrasinin meşruiyeti ve olgunluğu , bu gelinen noktada , bu milletin bu meseleyi demokrasiyle ç ; ö ; zü ; p ç ; ö ; zemeyeceğiyle ilgili olacaktır . '
30 YILDIR DENEDİĞİMİZ METODLARIN Ç ; ALIŞMADIĞI ORTAYA Ç ; IKTI
Tepkilerin hepsinin doğal olduğunu , ç ; ü ; nkü ; iki tarafın ç ; ok acılar ç ; ektiğini ve ç ; ok haksızlıklar yapıldığını anlatan Bayar , mü ; nferit partilerin verdikleri tepkilerin hemen birbirlerine karşı suç ; layıcı unsurlar olarak alınmamasını istedi . ' Tü ; rkiye iç ; erde veya dışarda herhangi bir ü ; lkenin veya hapiste yatan birinin gü ; ndemine bağlı kalmadan kendi tarihsel tecrü ; besiyle bu meseleyi arkada bırakmalıydı . ' diyen Bayar , şö ; yle devam etti : ' 30 yıldır denediğimiz metodların ç ; alışmadığı ortaya ç ; ıktı . O zaman kimse kimseyi suç ; lamadan , karşı cephede atfetmeden , bulunduğumuz mevzilerden ç ; ıkıp orta bir yerde buluşmamız gerekiyor . Kendi parti duvarlarımızın arkasından birbirimize bağırıp ç ; ağırmaya devam ettiğimiz mü ; ddetç ; e , ortada buluşamayacağız . Bu partiler ü ; stü ; bir meseledir . Halledemediğimiz sü ; rece , ü ; lkemizin mutluluğu , huzuru , yeni nesillerin bekası ciddi tehdit altında olacaktır . Ç ; ü ; nkü ; gelinen nokta , milletin sabrının denendiği artık son noktadır . Terö ; r , şiddet , kan ve gö ; zyaşı kabul edilemez . '
AF DAHİL HER METOD DEĞERLENDİRİLMELİ
Avrupa ve dü ; nyanın farklı demokrasilerindeki bu tü ; r meselelerin , ayrılıkç ; ı eğilimlerin , hak taleplerinin ancak silahların susmasıyla ç ; ö ; zü ; lebildiğine dikkat ç ; eken Bayar , silahların iki tarafta da susması gerektiğini savundu .
Yeni bir kapı aç ; ılabilmesi iç ; in af dahil her metodun değerlendirilmesi gerektiğini anlatan Bayar , ' Bu ü ; lkenin zavallı ç ; ocukları , şu veya bu şekilde birbirine dü ; şü ; rü ; lmü ; şlerdir . Bunun ü ; stesinden gelmek zorundayız . Yapılanı , demokrasinin meşruiyetinin ve olgunluğunun bir imtihanı olarak da değerlendiriyorum . Bu imtihandan demokrasi ç ; ıkabilmelidir . Ama burada bir savaşı sona erdirmek iç ; in yeni savaşlar , yeni muharebeler başlatmamamız gerekiyor . Bu ç ; ok ö ; nemli . Bu yola girmememiz gerekiyor . Birbirimizi farklı kamplarda gö ; rmeye bir anda başlayarak kırmızı kuvvetler-mavi kuvvetler gibi geç ; mişte yaptığımız hataları , şimdi başka boyutlarda , ç ; ö ; zü ; m ç ; abaları ç ; erç ; evesinde yeniden ü ; retirsek , bu şans heba olacaktır . Ben umutluyum . Milletç ; e aklımızı , vicdanımızı ve tarihsel birikimimizi doğru yö ; nde kullanacağımıza da inanıyorum . ' şeklinde sö ; zlerini tamamladı .
