Mersin İş Dünyası, Bakanlıktan Gümrük Sorunlarının Çözümünü İstedi

Deloitte Türkiye, tecrübelerini paylaşmak amacıyla başlattığı ‘Deloitte Sohbetleri’nin ikinci Anadolu turuna İçel’de başladı.

İçel Ticaret ve Sanayi Odası (MTSO) işbirliğinde düzenlenen sohbet toplantısında ‘Dış Ticarette Yaşanan Gelişmeler ve Vergi/Gümrük Mevzuatına Etkileri’ isimli panel gerçekleştirildi.

Dış ticaret alanında gümrük mevzuatının getirdiği yeniliklerin ele alındığı ve Deloitte Türkiye CEO’su Hüseyin Gürer ile Deloitte Türkiye Vergi Hizmetleri Ortağı Serdar Aksoy’un ev sahipliğinde MTSO’da yapılan, Bloomberg HT Genel Koordinatörü Cüneyt Başaran’ın moderatörlüğünde düzenlenen panelin konuşmacıları, Gümrük ve Ticaret Bakanlığı Gümrükler Genel Müdürü Remzi Akçin ile MTSO Başkanı Şerafettin Aşut, İçel Uluslararası Liman İşletmeciliği A.Ş. (MIP) Genel Müdürü İsmail Hakkı Tas ve Deloitte Vergi Hizmetleri Ortağı Aksoy oldu.

Panelde İçel’in ekonomik verilerini anlatan MTSO Başkanı Aşut, 2012 yılında İçel Limanı’na 4 bin 936 geminin uğradığını, bu rakamın 2013 yılının ilk 7 aylık döneminde ise 2 bin 883’e ulaştığını kaydetti.

2012 yılında İçel’den yapılan 7,6 milyar dolarlık ihracatın 1,3 milyar dolarlık kısmını; 13,3 milyar dolarlık ithalatın 1,1 milyar dolarlık kısmını İçel firmalarının gerçekleştirdiğini bildiren Aşut, “2012 yılında İçel Serbest Bölgesi’nde 3,8 milyar dolarlık işlem hacmi gerçekleştirildi.

2013’ün ilk 7 ayında da 2 milyar dolarlık bir işlem hacmine ulaşıldı” diye konuştu.

Türkiye’nin 2023 yılında 500 milyar dolarlık ihracat hedefine ulaşmasının hayal olmadığını vurgulayan Aşut, “Biz, eğer altyapı ve özellikle yerel dinamiklerin yapmak istediği yatırımların önündeki basit engeller ortadan kaldırılırsa birilerinin hayal olarak gördüğü bu hedefin bile rahatlıkla geçileceği kanaatindeyiz. Geçmişte çok acısını çektiğimiz yerel dinamiklerin icraatlarının önündeki aşırı merkeziyetçi düşünce yeniden hortlatılmamalıdır. Özellikle yeni nesil yöneticilerimizden bu eski adetlere engel olmalarını bekliyoruz” ifadelerini kullandı.

“HALA ÇÖZÜM BEKLEYEN SORUNLAR VAR”

Dış ticaret işlemlerinin hızlandırılması yönünde Gümrük ve Ticaret Bakanlığı’nın yoğun çabası olduğuna işaret eden Aşut, gümrük işlemlerinde getirilen değişikliklere de teşekkür etti. Ancak hala çözüm bekleyen sorunlar olduğuna dikkat çeken Aşut, Dahilde İşleme Rejimi kapsamında ithal edilen hammadde ve yarı mamulün işlenmesi sonucu oluşan kullanılamaz durumdaki atıkların yurtdışı edilememesinden yaşanan sorunlara ve ihracatçının yüklenmek zorunda kaldığı vergi yüküne çözüm bulunmasını istedi. Dahilde İşleme Rejimi’nin firmalar için yabancı ülkelerde önemli rekabet avantajları sağladığını ifade eden Aşut, şöyle devam etti: “Ancak, bu sistemin kötüye kullanımları da olduğunu, iç piyasayı bozucu etiler gösterdiğini de gözlemliyoruz. Bu nedenle rejim uygulamasının disiplin altına alınmasını; özellikle belirli sektörler dışında eşdeğer eşya kullanılmasının önüne geçilmesini talep ediyoruz.”
İçel Serbest Bölgesi ve İçel Limanı’nda firmaların karşılaştığı sorunlara da değinen Aşut, şunları söyledi: “Serbest Bölgeye üçüncü ülkeden gelen, Gümrük Vergisi ‘0’ olan bir ürünün işlem sonucu AB ülkelerine ihracatı aşamasında ATR Belgesi talebini karşılamakta zorlanıyoruz. Birçok girdisi Serbest Dolaşımda olan bir ürünün AB ülkelerine ihracatında düzenlenecek belgelerle ilgili işlemlere açıklık getirilmesi gerekiyor. Serbest Bölgeden Türkiye’ye yapılan satışlarda Menşei Belgesi düzenlenmesindeki muğlak konuların çözümü yerinde olacaktır. İçel Limanı’nda gümrük işlemlerindeki sürati ve verimliliği artırarak, beklemeden kaynaklı maliyetlerin azaltılabileceğini düşünüyoruz.”
“GÜMRÜKLER 7/24 VARDİYA SİSTEMİNE GEÇMELİ”
MIP Genel Müdürü Tas ise rekabetçi olabilmek için sürekli büyümek gerektiğini, bunun için kullanılacak en iyi enstrümanlardan birinin ölçek ekonomisi olduğunu söyledi.

“Dolayısıyla ölçek ekonomisini sağlayabilmeniz için gerek uygulama alanlarında gerekse kullandığınız altyapılarda büyümeye uygun hale gelmeniz gerekiyor” diyen Tas, kaynakların verimli kullanılabilmesinin yollarından birinin bilgi işlem entegrasyonu olduğunu vurguladı. MIP’ın bu konuda pilot uygulama alanı olarak aday olduğunu anımsatan Tas, bu yıl sonunda uygulamanın devreye gireceğini aktardı.

Gümrük tarafından sunulan hizmetlerin 7/24 vardiya sistemine geçmesini arzu ettiklerini dile getiren Tas, “Çünkü özel sektör olarak endüstriyel gerçekler bunu gerektiriyorsa biz yapıyoruz. Şu anda İçel Limanı olarak bin 400’ü doğrudan, taşeronlarıyla birlikte 2 bine yakın istihdamıyla 7 gün 24 saat, bayram, yılbaşı demeden biz hizmet üretiyoruz. İçel Limanı bugün Türkiye konteyner ithalat ve ihracatının yüzde 19’unu yapıyor. Türkiye’nin toplam tonajda en büyük ve en çok istihdam sağlayan limanı. Fakat her sene büyüyoruz. Bu büyüme hem bize hem de içinde bulunduğumuz eko sisteme bir yük getiriyor. Dolayısıyla eğer biz bu ölçek ekonomisinden faydalanmak istiyorsak bu bilgi işlem entegrasyonunu sağlamalıyı ve zaman kullanımını da doğru yapmalıyız. Yani mümkünse bizim önerimiz gümrüğün de 7/24 vardiyalı çalışma sistemine geçmesidir” ifadelerini kullandı.

Kabotajla ilgili yaşadıkları sıkıntıya da değinen Tas, şu ifadeleri kullandı: “Daha önceden kabotaja tabi olmayan eşyaların yurt dışına ihracı gerçekleşmiş ama bir başka limanımızdan çıkmasına imkan veriliyordu bir yönetmelikle. Bir ay önce bu kaldırıldı. Derdimiz Kabotaj Kanunu’nun değiştirilmesi değildir. Derdimiz özellikle sektörümüzle ilgili olarak söylüyorum, dünyayla rekabet etmek istiyorsak, büyük hab limanların olmasını arzuluyorsak ve bu sektörden de pay almak istiyorsak sektör dinamiklerine de yön veriyor olmamız, onlarla birlikte hareket ediyor ve gerekli altyapıyı da sağlıyor olmamız lazım. Özellikle ben İçel Limanı olarak söylüyorum, üzerinde çalıştığımız birçok projeyi askıya almak zorunda kaldık. Şu anda İçel ilinde milyonlarca dolarlık bir gelir kaybından bahsediyoruz. Bu para yurt dışına gidiyor. Yani bir taraftan iç taşımamızı koruyalım derken sektörün getirdiği dinamikleri göz ardı ederek aynı zamanda gelir kaybına da sebep oluyoruz. Bu konunun da biz arkasında olacağız.”
Panelde, Gümrükler Genel Müdürü Akçin de gümrük mevzuatı ve uygulamaları konusunda katılımcılara ayrıntılı bilgiler verdi.