Antalya Bilim ve Sanat okulunda eğitimi süren Ada Yeşilyurt ve Sude Şeran sokakta atıkları görüp esinlenerek israfı önlemek için bir proje yapmak istedi. Danışman Öğretmeni Sedat Altaş'tan yardım alan öğrenciler, farklı meyvelerin arta kalan malzemelerinden karışım yaparak, enzim projesini geliştirdi. Projeyle yarışmaya katılan öğrenciler finale kaldı. Elazığ Fırat Üniversitesi Çok Amaçlı Spor Salonunda 13'üncü TÜBİTAK ortaokul öğrencileri araştırma projeleri final yarışmasında yer alan öğrenciler, ürettikleri temizlik malzemesi, parfüm ve gübrelerle derece yapmak istiyor.
Projenin amacını insanların hızlı ve bilinçsiz bir şekilde tüketimi sonucunda ortada bıraktıkları atıkları geri değil ileri dönüştürmek olduğunu belirten öğrencilerden Sude Şeran, 'Enzim sayesinde birçok ürün elde edebiliriz. Ben ve ortağım Antalya'da yerlerde turunçların olduğunu gördük. Bu bizi çok üzdü. Bu konuya bir el attık. Nasıl buna engel oluruz diye araştırmalar yaptık. Bu bilgileri danışman hocamızla paylaştık ve bir projeye dönüştürmeye karar verdik” dedi.
Enzimin içerisindeki malzemeye göre kullanım alanlarının değiştiğini dile getiren öğrencilerden Ada Yeşilyurt, “Turunç enzimi temizlikte kullanılmakta aynı zamanda parfüm yapılmaktadır. Bu parfüm güzel kokması ile beraber haşerelerin size yaklaşmasına engel olmaktadır. Çöp enzimi çöpten olduğu için bitkilerin daha uzun ve iyi büyümesini sağlıyor. Muz enzimi tarımda ve temizlikte kullanılabiliyor. İçerisindeki potasyumdan dolayı gübre olarak kullanılmaktadır. Burada her şeyi geri dönüştürmeyi amaçladığımız için kağıtları da geri dönüştürdük. Blenderden kağıtları, enzimle geçirerek bir hamur elde ettik. Buna fesleğen tohumu koyduk. Şekillendikten sonra kuruttuk ve bu gübreleri elde ettik. Bunları ektiğiniz zaman kağıt gübre olarak geri dönüşmüş oluyor” ifadelerini kullandı.
Antalya'da turunçların atık bir şekilde her tarafta göründüğünü ifade eden danışman öğretmeni Sedat Altaş, “Turunçların sadece kabuğundan reçel yapılmaktadır. Öğrencilerimizle bu israfı nasıl önleyebiliriz diye düşündük. Enzim yapalım dedik. Enzim 90 günlük süreçte bir bir fermantasyon sürecidir. Enzimde 10 birim su 3 birim bitki atığı 1 milim pancar melası kullanıyoruz. Evde kullanılan her türlü evsel atık ile yapılabileceğini gördük.Temizlikten tarıma kadar bitki koruyucu olarak bile kullanıla bilir. Hem kendi kurumumuzun hem de çocukların kendi yaşam alanlarında kullanılmaktadır. Hazır alma kendin yap sloganıyla yola çıktık. Bitkilerin yüzde 40 geri dönüşümü var. Bu dönüşümü bu şekilde değerlendirebiliriz” diye konuştu.
Meyve artıkları, temizlik malzemesi oldu
Turunç atıklarından esinlenerek israfın önüne geçmek isteyen öğrenciler, ’enzim’ projesini geliştirerek meyvelerden arta kalanlarla temizlik malzemesi üretti.
