Morityus, İngiltere'nin Kontrolündeki Chagos Takımadaları'nı Alıyor

Morityus'un, İngiltere'nin Hint Okyanusu'nda bulunan Chagos Takımadaları'nın kendi yönetimlerine geçmesi kararını aldığı bildirildi.

Yerel basındaki haberlere göre, Morityus yönetimi başkent Port Louis'teki Ulusal Meclisinde gerçekleştirdiği özel oturum ile Chagos Takımadaları'nın kendi hakimiyetine geçmesini parlamentonun onayına sundu.

Chagos Takımadaları yöneticilerinin de hazır bulunduğu oturumda, takımadaların Morityus'un hükümranlığına geçmesi oy birliği ile kabul edildi.

Ulusal Meclisin bu kararı, Chagos'u elinde bulunduran İngiltere'nin ve takımadalar içerisinde İngiltere'den kiraladığı Diego Garcia'da stratejik askeri üssü bulunan ABD'nin baskılarına rağmen uluslararası toplumun desteğiyle aldığı belirtiliyor.

Uluslararası Adalet Divanı 25 Şubat Pazartesi günü, İngiltere'nin Hint Okyanusu'nda bulunan Chagos Takımadaları'nı Morityus'a iade etmesini tavsiye etmişti.

BM Genel Kurulu da 22 Mayıs'ta, İngiltere'den takımadaların kontrolünü 6 ay içinde bırakarak burayı ada devleti Morityus'a devretmesini talep etmişti.

Bu yıl yapılması planlanan genel seçimlerin yapılmasıyla Chagoslular artık Morityus meclisinde temsil edilecek.

- Hint Okyanusu'ndaki ada ülkesi Morityus Cumhuriyeti

Hint Okyanusu'ndaki ada ülkelerinden olan Morityus Cumhuriyeti, 1598'de Hollanda, 1715'te Fransa sömürgesi oldu. Morityus 1814'teki Paris Anlaşması ile İngiltere hakimiyetine girdi. Yaklaşık 150 yıl bu adaları sömüren İngiltere, Birleşmiş Milletlerin (BM) baskısıyla 1968'de Morityus'a bağımsızlığını vermeden 3 yıl önce, Chagos Takımadaları'nı ülkeden ayırarak elinde tuttu.

Chagos'un yanı sıra Aldabra, Farquhar ve Desroche adalarını da Şeyseller'den ayıran İngiltere, söz konusu adaları 1965'te İngiliz Hint Okyanusu Bölgesi'nin (İHOB) parçası ilan etti. Şeyseller'den ayırdığı adaları daha sonra geri vermek zorunda kalsa da İngiltere toplam 2 bin 300 adacığın bulunduğu İHOB ile Hint alt kıtasının güneyinde varlığını sürdürdü.

İngiltere, İHOB içerisindeki Chagos Takımadaları'nın en büyüğü olan mercan ada Diego Garcia'yı 1966'da müttefiki ABD'ye 50 yıllığına kiraladı.

- Okyanusun tam ortasında stratejik bir ABD üssü

ABD'nin hemen büyük bir deniz ve hava askeri üssü inşa etmeye başladığı Diego Garcia ile Chagos Takımadaları'nda yaşayan yaklaşık 2 bin kişi, 1967-1973 yıllarında zorla bölgeden çıkarıldı. Adaya turistlerin ve medya mensuplarının girişi de yasaklandı.

Diego Garcia Deniz Kuvvetleri Destek Tesisi adıyla 1977'de açılan askeri üste, büyük askeri kargo uçaklarının kullanabileceği 3 bin 600 metrelik bir pist, ABD donanmasından 2 uçak gemisinin aynı anda demirleyebileceği bir de liman bulunuyor.

Hindistan, Endonezya ve Madagaskar üçgeninde bulunan Diego Garcia'dan en yakındaki karaya deniz yoluyla gitmek en fazla 2 gün sürüyor.

Hint Okyanusu'nun diğer bölgelerinde sıklıkla meydana gelen kasırga ve tufanların görülmediği Chagos Takımadaları, uçuş için elverişli hava koşullarına sahip bulunuyor.