Nadide Eserlere 'İnce' Dokunuşla Özel Koruma

ABDULLAH DOĞAN - Sahip olduğu yazılı kaynaklar ve yayınlar bakımından Türkiye'nin önemli kütüphanelerinden biri olan Konya Bölge Yazma Eserler Kütüphanesi'nde, büyük bölümü Selçuklu dönemine ait yaklaşık 30 bin nadide yazma eser, şifreli çelik kapılı ve 4 kat yalıtımlı özel bölümde saklanıyor.

Konya Yazma Eserler Bölge Müdürlüğü'ndeki Yazma Eserler Kütüphanesi, devir, satın alma ve bağış yoluyla kazandırılan kitaplarla her geçen gün daha da zenginleşiyor.

Mevlana'dan İbn-i Arabi'ye çok sayıda düşünürün paha biçilmez eserlerinin yer aldığı Konya Bölge Yazma Eserler Kütüphanesi'nde, birbirinden değerli el yazması eserler, gazeteler ve matbu kitaplar titizlikle yapılan çalışmalarla geleceğe taşınıyor.

- "Dijital ortama aktarılıyor"

Fiziksel, kimyasal ve biyolojik etkenler nedeniyle yıllara meydan okumakta güçlük çeken "hasta ve yaralı" eserler, cilt ve onarım atölyesinde elden geçiriliyor. Önemine ve "hastalıkları"na göre değerlendirilen eserlerin, eksik sayfa olduğu tespit edilen kitapların formaları sökülüyor ve fırçalarla tozu temizleniyor.

Kitapta oluşan mantarlar da kimyasal solüsyonlarla arındırılıyor. Kitapların en büyük düşmanı olan kurtların açtığı delikler doldurulduktan sonra yırtıkları yamanıyor. Kitap, restorasyonun tamamlanmasının ardından ciltleniyor. Elden geçirilen eser daha sonra da dijital ortama aktarılıyor.

Restorasyon işlemiyle ömrü daha da uzatılan eserler, yeni halleriyle kütüphane raflarındaki yerini alıyor.

- Nadide eserlere özel koruma

Mevlana'dan İbn-i Arabi'ye, İbn-i Sina'dan Sadrettin Konevi'ye, büyük düşünür ve alimlerin kitaplarının da arasında yer aldığı, çoğunluğu Selçuklu dönemine ait 30 bin eser, şifreli çelik kapılı ve 4 kat yalıtımlı özel bölümde saklanıyor.

Kromnikel sacla kaplı bölüm; yanma, çalınma, kaybolma ve yıpranma gibi her türlü olumsuzluğa karşı içeriden ve dışarıdan güvenlik kameralarınca takip ediliyor.

Kütüphanenin bu özel bölümünde saklanan nadide eserler, ısı ve nem dengesini ayarlayan özel sistemle korunuyor.

Ana binada yer alan bu özel bölüm, bankaların para dairesi gibi korunuyor. Muadilinden 10 kat daha güçlendirilen çelik kapının, 3 anahtarı 3 farklı kişide muhafaza ediliyor. Ayrıca çelik kapının döndürülerek ayarlanan şifreli kilidi de bulunuyor.

- Okuyucu ve araştırmacılar eserlerin dijitaline erişebiliyor

Konya Yazma Eserler Bölge Müdürü Bekir Şahin, AA muhabirine yaptığı açıklamada, kütüphanede 30 bini el yazması olmak üzere 120 bin eserin yer aldığını söyledi.

Kütüphanede dünyanın en kıymetli eserlerinin bulunduğunu anlatan Şahin, şöyle konuştu:

"Kütüphanemizde Arapça, Farsça, Ermenice, Süryanice, Kürtçe, Osmanlı Türkçesi ve Çağatayca olmak üzere 7 dilde eserler mevcut. Bunlar arasında Osmanlı Padişahı Sultan İkinci Abdülhamid'in fermanı, 17'nci yüzyılda Roma'da basılan İncil ile İbn-i Sina'nın 'El- Kanun Fi't Tıbb' eseri bulunuyor. Kütüphane arşivindeki nadir eserleri incelemek isteyen okuyucular ve araştırmacılar, dijital veri olarak bu eserlere ulaşabiliyor."