İsrail'in en yüksek yargı mercisi olarak görev yapan Yüksek Mahkeme'nin, Meclisin çıkardığı kanunları bozma yetkisinin elinden alınması, iktidarın yargıç atamalarında söz sahibi olması gibi yargının yetkilerini azaltan bu adım İsrail kamuoyunda yoğun tartışmalara yol açmıştı.
Başta Tel Aviv olmak üzere 2 ayı aşkın süredir ülke genelinde milyonlara varan İsrailli hükümetin yargı düzenlemelerine karşı kitlesel protestolar düzenliyor. İsrail polisinin son dönemde özellikle Tel Aviv'de 'sivil itaatsizlik eylemleri' çağrısıyla düzenlenen kitlesel protestolara müdahelesinde sert yöntemlere başvurmaktan kaçınması, Ulusal Güvenlik Bakanı aşırı sağcı Itamara Ben-Gvir ve emniyet teşkilatı arasında gerilime yol açmıştı.
Cumhurbaşkanı Isaac Herzog, hükümetin yargı düzenlemesinin ülkede yol açtığı durumun 'çok tehlikeli ve endişe verici olduğunu' açıklamıştı. Netanyahu hükümeti muhalafeti müzakere çağrılarını yanıtsız bırakmakla suçlamış muhalefet liderleriyse iktidarın söz konusu düzenlemeye ilişkin yasal süreci durdurmadan müzakereleri reddettiklerini açıklamıştı.
'PROTESTOLARI ABD FONLUYOR'
Netanyahu'nun oğlu Yair, yaptığı sosyal medya paylaşımında dış güçlere işaret etmişti. Yair, ülkedeki yoğun protestoları ABD'nin finanse ettiğini iddia ederek, 'Amaçları Netanyahu'yu devirmek ve İranlılarla anlaşma yapmak' ifadelerini kullanmıştı. Yair Netanyahu'nun paylaşımında 'İsrail'deki protestoların arkasında Amerikan Dışişleri Bakanlığı var, amaçları Netanyahu'yu devirmek, görünüşe göre İranlılarla bir anlaşma yapmak. Şin Bet nerede?' yorumunda bulunmuştu.
BİDEN'DAN YANIT GELDİ
ABD Başkanı Joe Biden, İsrail'in iç işlerine karıştıkları yönündeki iddiaları reddederek, 'Müdahale etmiyoruz. Bu husustaki pozisyonumu biliyorlar. Amerika'nın pozisyonunu biliyorlar. Amerikan Yahudilerinin pozisyonunu biliyorlar.' dedi.
Biden, Kuzey Carolina eyaletindeki programı dönüşü uçağa binerken Durham'da ve indikten sonra da Beyaz Saray'da gazetecilerin sorularını yanıtladı. Yargı reformu tartışmaları nedeniyle protestolara sahne olan İsrail'in demokrasisi ile ilgili endişelenip endişelenmediği sorusuna Biden, 'İsrail'in birçok güçlü destekçisi gibi ben de çok endişeliyim.' yanıtını verdi.
'BÖYLE DEVAM EDEMEZLER'
İsrail'in zor bir süreçten geçtiğini ve bunu halletmeleri gerektiği görüşünü paylaşan Biden, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu'nun yargı reformu düzenlemesinden vazgeçmesini umduğunu söyledi. Biden, 'Bu yolda devam edemezler. Bunu bir nevi netleştirdim.' diyerek, Netanyahu'nun gerçek bir uzlaşma sağlayacak şekilde hareket etmesini umduğunu kaydetti.
Netanyahu'yu Washington'a davet edip etmeyeceğine ilişkin soruyu Biden, 'Hayır, yakın zamanda değil.' şeklinde yanıtladı. Biden, Netanyahu'yla telefonda konuşmadığını, ona ilgili mesajını ülkesinin İsrail'deki büyükelçisi yoluyla ilettiğini söyledi. Biden, ABD'nin İsrail'in iç işlerine müdahil olduğuna ilişkin söylemlerle ilgili ise 'Müdahale etmiyoruz. Bu husustaki pozisyonumu biliyorlar. Amerika'nın pozisyonunu biliyorlar. Amerikan Yahudilerinin pozisyonunu biliyorlar.' dedi.
'BİDEN BİZİ UYARIYOR'
Eski İsrail Savunma Bakanı ve muhalefetteki Ulusal Birlik Partisi Başkanı Benny Gantz, ABD Başkanı Joe Biden'ın açıklamasında İsrail hükümetine uyarı mesajı olduğunu belirtti. Gantz, Twitter hesabından yaptığı açıklamada, Biden'ın İsrail hükümetini eleştirisine ilişkin değerlendirme yaptı.
Biden'ın açıklamalarını yorumlayan Gantz şunları kaydetti: 'ABD Başkanı Joe Biden İsrail hükümetine acil uyarı mesajı gönderdi. Bizim en önemli müttefikimiz ve en iyi dostumuz ABD ile ilişkileri yıkmak, stratejik bir saldırıdır. Netanyahu, durumu düzeltmek ve bu değerlerin temeli olan İsrail demokrasisini korumak için hızlı hareket etmek üzere yasal mevzuat konusunda müzakere ekiplerini yönlendirmeli.' Gantz, Başbakan Binyamin Netanyahu'ya görevden aldığı Savunma Bakanı Yoav Gallant'ın yeniden görevine iade edilmesi çağrısı yaptı.
