New York Times, Pentagon'un Irak Ve Suriye'deki Sivil Katliamlarini Teshir Etti

New York Times, 2017’de Bilgi Edinme Hakki kapsaminda yaptigi talepler ve Pentagon ile ABD Merkez Kuvvetler (CENTCOM) Komutanligi aleyhine açtigi davalardan elde ettigi gizli sivil kayiplari degerlendirme raporlarini yayimlamaya basladi.

Su ana kadar Eylül 2014-Ocak 2018 döneminde Suriye ve Irak’ta düzenlenen saldirilara iliskin 2 bin 866 rapordan sadece 1311’ini alabildigini yazan gazete, su ifadelere yer verdi:

"The New York Times tarafindan elde edilen 1300'den fazla sivil kayip raporuna iliskin ordunun kendi gizli degerlendirmeleri olan belgeler, hava saldirilarinda yanlis istihbaratin, acele ve genellikle kesin olmayan sekilde ve ne ölçüde kullanildigini ortaya koyarken; bu saldirilarda meydana gelen çogu çocuk binlerce sivilin ölümü, Amerikan hükümetinin olusturdugu her seyi gören insansiz hava araçlari ve hassas bombalar tarafindan yürütülen savas imajiyla keskin bir tezat olusturuyor."

- Saldiriyi yapan ve sivil kayiplarini inceleyen birim ayni

Alinan binlerce sivil kayip ihbarinin büyük bir kisminin dikkate bile alinmadigina isaret eden gazete, ordu tarafindan "güvenilir" olarak adlandirilan ihbarlarin yüzde 12’sinden daha az bir kismina tam sorusturma tavsiyesi verildiginin belgelerde görüldügüne dikkati çekti.

Sivil kayiplarin saldiri emrini veren komutanlik tarafindan incelendigini aktaran gazete, bu incelemenin genellikle yanlis veya tam olmayan kanitlara dayandirildigini, sadece iki saldiri için ordunun görgü taniklari ya da hayatta kalanlarla görüsme yaptigini kaydetti.

Gazete, gelen sivil kayip raporlarinin ezici çogunlugunun ise ordunun saldiri sonrasinda havadan çekilmis görüntülerde sivillerin görünmedigini gerekçe göstererek güvenilir olmadigini degerlendirdigini ortaya koydu.

Incelenen belgelerde, söz konusu saldirilarla ilgili tek bir disiplin cezasi verilmedigini bildiren gazete, çok az aileye tazminat ödendigini kaydetti.

- En büyük kayiplara yanlis istihbarat neden oldu

New York Times, sivil kayiplarin oldugu 100'den fazla saldiri alanini ziyaretlerde ve inceledigi belgelerde, agir sivil kayiplarinin yasandigi saldirilarin büyük bir kisminin yanlis istihbarattan kaynaklandigini tespit etti.

Sivillerin, DEAS terör örgütü mensuplari ile karistirildiginin raporlarda ortaya çiktigi bilgisini paylasan gazete, sahada görünen malzemelerin uydu ve havadan çekilen görüntüler üzerinden çogu zaman savas sahasini binlerce kilometre ötesinden inceleyen istihbarat ekiplerince yanlis analiz edildiginin ortaya çiktigina isaret etti.

New York Times, Rakka’da DEAS’tan kaçan köylülerin DEAS’li olarak nitelendirildigi, pamuk fabrikasinin "patlayici fabrika" olarak kodlandigi ve bu iki örnekte de onlarca sivilin hayatini kaybettiginin belgelere yansidigini bildirdi.

Gazete, Suriye’nin kuzeyinde bir köyde çiftçilerin ve tarim isçilerinin kaldigi bir evin DEAS’in konuslanma alani olarak isaretlendigini ve buraya düzenlenen saldirida 120’den fazla sivilin öldürüldügünü ancak Pentagon’un bunu "85 DEAS mensubunun öldürüldügü" seklinde raporladigini ortaya çikardi.

Nisan 2016'da ABD ordusunun, Musul'un dogusunda bir eve düzenledigi saldirida, bilinen bir DEAS üyesi Avustralya vatandasi Neil Prakash'i öldürdügünü açikladigini belirten New York Times, belgelerde saldiridan aylar sonra Parakash’in Suriye'den Türkiye'ye geçerken tutuklandiginin yer aldigini ve o gün düzenlenen saldirida ise 4 sivilin öldürüldügünü kaydetti.

Gazete, yine Musul’da "DEAS evi" olarak tanimlandigi bir eve saldiri düzenledigini ancak o evin sivillere ait oldugunu, DEAS’a ait birkaç sokak ötedeki üç eve ise dokunulmadigini ortaya çikardi.

Ayrica Musul’da 2016’da düzenlenen bir saldirida ordunun hassas güdümlü füzeleri baska saldirilarda kullanmak üzere saklamak için bir araci hassas güdümü olmayan bir füzeyle hedef aldigini ve bir araç yerine içinde sivillerin de oldugu üç araci imha ettigi New York Times’in yayimladigi belgelerde ortaya çikti.