Orta Ve Doğu Karadeniz'deki Su Kuşları Sayılıyor

OMÜ Öğretim Üyesi ve Ornitoloji Araştırma Merkezi görevlisi Doç. Dr. Kiraz Erciyas Yavuz, AA muhabirine, Batı Palearktik ve Güneybatı Asya'da Uluslararası Sulak Alanları Koruma Kurumunca (Wetlands International) her yıl ocak ile mart ayları arasında kış ortası su kuşu sayımı yapıldığını söyledi.

Bu yıl dünyada 55, Türkiye'de ise 34'üncüsü gerçekleştirilen ve en uzun soluklu izleme çalışmalarından biri olan kış ortası su kuşu sayımının devam ettiğini anlatan Yavuz, kuzey yarım kürenin büyük kısmının katıldığı sayımların Türkiye genelinde 130 alanda gerçekleştirildiğini belirtti.

Sulak alanlarda kışlayan su kuşu tür ve popülasyonunu tespit etmeyi amaçladıklarına işaret eden Yavuz, "Her yıl tekrarlanan bu sayımlarla su kuşu popülasyon trendinin yıllara göre nasıl değişiklik gösterdiği belirlenebilmektedir. Sayımlarla elde edilen veriler tür koruma çalışmalarına, korunan alanlarının ilan edilmesine ve dünyadaki su kuşu popülasyonlarının izlenmesine rehberlik ediyor." dedi.

Yavuz, kış ortası su kuşu sayımının Kızılırmak Deltası, Yeşilırmak Deltası, Ladik Gölü, Amasya Yedikır Barajı, Tokat Kaz Gölü, Almus Barajı, Derbent Barajı, Altınkaya Barajı, Sinop Sarıkum Gölü, Sinop kıyıları, Samsun kıyıları, Ordu, Giresun, Trabzon, Rize ve Artvin kıyıları olmak üzere 16 alanda sürdürüldüğünü dile getirdi.

Sulak alanların kış aylarında büyük gruplar halinde kışlayan su kuşlarına önemli barınma alanı sunduğunu aktaran Yavuz, "Kuşları izlemek, onların sayılarındaki artışı ve azalışı tespit etmek doğayı koruma açısından son derece önemlidir. Çünkü kuşlar aynı zamanda doğayı koruma çalışmalarında erken uyarı sistemi işlevi görüyor." diye konuştu.

İzlenen alanlarda en fazla tür çeşitliliğinin Kızılırmak Deltası'nda bulunduğuna dikkati çeken Yavuz, şunları kaydetti:

"Sayımlara 16 Ocak'ta Kızılırmak Deltası'nda başladık. Yeşilırmak Deltası, Sarıkum Gölü, Kaz Gölü, Almus Barajı, Sinop, Samsun, Ordu, Giresun, Trabzon, Rize ve Artvin kıyılarında sayımları tamamladık. Kızılırmak Deltası'nda bu yıl sakarmeke az görülürken, yeşilbaş ise en fazla olandı. Yaklaşık 97 bin su kuşu sayıldı alanda. Geçen yıllardaki çok sayılan elmabaş, boz ördek ve Macar ördeği bolluğu yoktu. Ayrıca salgın nedeniyle sokağa çıkma kısıtlamasının olduğu günlerde dahi Kızılırmak ve Yeşilırmak deltalarında avcı sayısı çok fazlaydı. En fazla sayılan türler ise çamurcun, sakar meke, yeşilbaş, gümüş martı, karabatak, karabaş martı, kızkuşu, bahri, tepeli patka ve karagerdanlı dalgıç oldu."

Yavuz, besin zincirinin önemli halkalarını oluşturdukları için kuşların sıklıkla ekosistemin sağlık ve işlerliğinin belirlenmesinde biyoindikatör (çevresel kirliliğe yaşam fonksiyonlarını değiştirerek veya toksinleri vücudunda biriktirerek cevap veren canlılar) olarak kullanıldığının altını çizerek, "Sulak alanlar söz konusu olduğunda kuşlar, en sık kullanılan göstergeler arasında yer almaktadır. Kış ortası su kuşu sayımı, su kuşu popülasyonlarındaki değişikliğin yanı sıra sulak alan ekosistemlerindeki değişimlerin uzun dönemde izlenebilmesi için kullanılan temel yöntemlerden biridir." ifadesini kullandı.