Yunan'a İlk Kurşunu Sıkan Milletvekili Beratı Balıkesir'de

Yunan'a İlk Kurşunu Sıkan Milletvekili Beratı Balıkesir'de

Balıkesirli Gazeteci Hüseyin Tokmak, bir vatandaşın değerlendirilmek üzere kendisine ulaştırdığı, Yunan işgalinde düşmana ilk kurşunu atan Ali Çetinkaya’ya ait milletvekili beratını Mutasarrıf Ömer Ali Bey Yazma Eser Kütüphanesi’ne hediye etti.

Yunan ordusunun İzmir’e çıktığı günlerde Ayvalık Cephesi’nde bulunan ve orada düşmana ilk kurşunu atan Ali Çetinkaya’ya ait milletvekili beratı Balıkesir’de sergilenecek. Balıkesirli Gazeteci Hüseyin Tokmak tarafından bulunan ve İzmir’in işgalinden sonra Kurtuluş Savaşı’nın askeri anlamda ilk kurşununu atan kişi olarak kabul edilen Ali Çetinkaya’nın 1920’li yıllara ait milletvekilliği beratı, Mutasarrıf Ömer Ali Bey Yazma Eser Kütüphanesi’ne teslim edildi. Gazeteci Hüseyin Tokmak, milletvekili beratını kendisine bir otobüs şoförünün verdiğini belirterek, "Benim elime bir belge geçti. Bunu üniversitedeki hoca arkadaşlara gösterdim ve Ali Çetinkaya’ya ait milletvekili beratı olduğunu öğrendim. Bunu da Balıkesir Mutasarrıf Ömer Ali Bey Yazma Eser Kütüphanesi’ne bağışlamak istedim. Bu belgeyi devamlı gidip geldiğim halk otobüsündeki şoför arkadaş verdi. Ben de araştırıp öğrendim ve buraya hediye etmek istedim. Bu belge için yüklü miktarda paralar teklif edildi. Ama ben bu tarihi eserin Balıkesir’de sergilenmesini uygun gördüm" dedi.

Balıkesir Mutasarrıf Ömer Ali Bey Yazma Eser Kütüphanesi Müdürü Şahin Gergin ise teslim edilen belge için Tokmak’a teşekkür etti. Kütüphaneye teslim edilen belgenin önemine değinen Gergin, "Elimizdeki 1920’li yıllara ait bir milletvekilliği beratı. Ali Çetinkaya’nın Afyon Milletvekili olmasıyla ilgili berat. Hüseyin Beyin dikkati sayesinde kurumumuzda önemli bir esere sahip olduk. Bunu değerlendirip, çerçeveletip asmayı düşünüyoruz" ifadelerini kullandı.

Çetinkaya’ya ait milletvekili beratının çevirisini de yaptıracaklarını söyleyen Gergin, "Bu belgeye ait çeviriyi de yaptıracağız. Ali Çetinkaya Yunanlılara karşı ilk mermi sıkan kişi olarak bilinir. Bu açıdan önemli bir şahsiyettir" şeklinde konuştu.



Ali Çetinkaya kimdir?

Türk asker, siyaset ve devlet adamı. "Kel Ali" lakabı ile anılır. I. Dünya Savaşı’nda çeşitli cephelerde savaşmış bir subay; İzmir’in işgalinden sonra Kurtuluş Savaşı’nın askeri anlamda "ilk kurşununu atan kişi" olarak kabul edilmiştir. Afyon Rüştiyesi’nde ve Bursa Askeri İdadisi’nde okudu. 1898’de Mekteb-i Harbiye’yi bitirdi. Makedonya ve Arnavutluk’ta çetecilere karşı yapılan savaşlara katıldı.

1907’de Manastır’da ittihat ve Terakki Cemiyeti’ne girdi, cemiyetin örgütlenmesinde rol oynadı. II. Meşrutiyet’in ilanından sonra Bulgar çetecilerine karşı gönderilen güçlerin komutanlığını yaptı. Trablusgarp Savaşı’nda Derne’de İtalyanlara karşı çarpıştı. I. Dünya Savaşı’nda Irak, Kafkasya ve Makedonya cephelerinde görev aldı. 1917’de kaymakam (Yarbay) oldu. Mondros Mütarekesi’nin ardından Ayvalık bölgesindeki 72. Alay Komutanlığına atandı. 29 Mayıs 1929’da Ayvalık’ı işgal eden Yunanlılara karşı ilk direnişi başlattı ve halkın da direnişe katılmasını sağlayarak Ayvalık cephesini oluşturdu. Ocak 1920’de İstanbul’da toplanan son Osmanlı Meclis-i Mebusanı’na Afyon mebusu olarak katıldı.

İngilizlerin 16 Mart 1920’de İstanbul’u işgal etmelerinden sonra Malta’ya sürüldü. 1921’de serbest bırakılan Çetinkaya Ankara’ya gitti ve Afyonkarahisar milletvekili olarak TBMM’ye katılarak Müdafaa-i Hukuk grubunda yer aldı. Halk Fırkası’nın meclis grubu başkan vekilliğini yaptı. 1925’te TBMM’de tartıştığı Ardahan milletvekili Halit Paşa’yı vurdu. Aynı yıl Ankara İstiklal Mahkemesi başkanlığına getirildi.

Ana Sayfa
Manşetler
Video
Yenile