Gebeliğin doğal fizyolojik sürecinin kardiyovasküler sistem üzerine ve solunum yolları üzerine bir baskısı var. Ayrıca bilindiği üzere gebeler immünsüpresif durumdadır ve oksijen tüketimleri fazladır.
Gebelerde aynı yaş grubu kadınlara göre coronavirüs enfeksiyonu çok daha ağır seyreder. Yoğun bakıma yatış oranları yüksek olup, yoğun bakımda takip edilen gebelerde ise maalesef çok üzücü ama gerçek şu ki; anne kaybımız çok yüksek seyrediyor. Enfekte bir gebelikte preterm eylem, erken membran rüptürü ve fetal kayıp riski artış gösteriyor.
En çok merak edilen noktalara soru ve cevap şeklinde devam edelim..
Tüm gebeler taranmalı mı?
Özellikle pandemi döneminde gebe kadınlar ne yapmalı?
Gebelik izlemleri pandemi de nasıl olmalı? Hangi sıklıkla yapılmalı?
Covid 19 enfeksiyonu sezeryan endikasyonumudur?
Emzirme ve anne bebek teması nasıl olmalı?
Erken gebelik döneminde virüsle enfekte olan gebelerin bebeklerinde daha ileri dönemde herhangi bir anomali olur mu?
Gebelikte aşı hakkında endişeler ve merak edilenler nelerdir?
Türkiye de yaklaşık yılda 1,5 milyon kadın gebe kalıyor. Obstetrik komplikasyonlar ve obstetrik risklerle, takip riskleri karşılaştırılarak artı ve eksileri değerlendirildikten sonra gebelerin hangi sıklıkta ve ne şekilde takip edileceği konusunda bir izlem protokolü oluşturulmalıdır. Herhangi bir risk durumu olmayan ve covid negatif gebelerin rutin antenatal izlemlerinde sadece zorunlu izlemler ve aşı randevusu yapılmalı ve kesinlikle refakatçi sınırlaması yapılmalıdır. Fakat zorunlu izlemler desınırlandırılmalıdır. Eğer gebelik terminasyonu düşünülüyor ise hafif olgularda ( eski cs vb. ) 7 gün, ailede covid 19 pozitif olgu var ise 14 gün ertelenmelidir. Obstetrik acil durumda ve semptom varlığında hemen sağlık kuruluşuna başvuru yapılmalıdır. Riskli gebelikler ise izlem protokolüne uygun şekilde başvuru yapmalıdır.
Virüsün anne karnından bebeğe vertikal olarak geçişiyle ilgili henüz kanıtlanmış bir yayın bulunmamakla birlikte amniyon sıvısında, plasenta, umblikal kord, vajinal akıntı ve anne sütünde virüse rastlanmamıştır.
Hamilelikte covid 19 enfeksiyonu geçiren anne bebeklerinde ileriki dönemde anomali oluşup oluşmamasıyla ilgili bulgular uzun süreli takiple anlaşılacaktır. şu an elimizde bununla ilgili veri yok.
Emzirmeyi kesinlikle yasaklamıyoruz ancak anne bebek arasında damlacık yoluyla bulaşı önlemek açısından gerekli önlem alınarak emzirme önerilir. Ancak anne sağlığı emzirmeye müsait değil ise anne sütünü sağarak bebeğe verilmesi daha uygundur.
Covid 19 enfeksiyonu geçiren gebeler sezeryan ile doğum yapmak zorunda değildir. Sezeryan doğumu sadece obstetrik durumlar belirler. Vajinal doğumu hızlandırmak açısından indüksiyon düşünülmelidir.
Tüm gebeleri taramak önerilmez. Sadece riskli grup taranmalıdır.yapılan çalışmalarda covid 19 geçiren annelerin bebeklerinde covid enfeksiyonu saptanmadı.
Covid 19 pozitif gebelerde takip ve tedavi hastalığın seyrine göre karar verilir. Gebelik uzun bir süreç ve stresli dönemdir. Önceliğimiz anne sağlığıdır.
Hekim olarak bize düşen görev ise bu hastalığın hem koruyucu alanda hem de tedavi alanında seyrini yavaşlatmaktır.
Gebelerde aşı iki kat daha önemlidir. Aşının anne adayı ve bebeklere herhangi bir zararı yoktur.
OP. DR. NEŞE TÜRKMEN
KADIN HASTALIKLARI VE DOĞUM UZMANI
PANDEMİ DÖNEMİNDE HAMİLELİK
Pandemi dönemi gebelikte merak edilenler.