Parlamento Komisyonundan İngiliz Hükümetine Brexit Uyarısı

İngiliz parlamentosunun Brexit Komisyonu, hükümetin Avrupa Birliği (AB) ile anlaşmaya varılmadan birlikten ayrılmasının kaos yaratacağı uyarısında bulundu.

İngiliz parlamentosunun alt kanadı Avam Kamarasının Brexit Komisyonunun yayımladığı raporda, Theresa May hükümetini AB ile Brexit Anlaşmasına varması için uyardı.

May hükümetinin temmuz ayında açıkladığı son Brexit yaklaşımına AB’nin itirazları olduğu hatırlatılan raporda, "AB’nin itirazları sürerse, hükümetin planları da aynı kalamaz." ifadesi kullanıldı.

AB ile Brexit anlaşmasına varılması için ekim veya en geç kasım ayı ortasının son tarih olduğu belirtilen raporda, hükümete, parlamentoyu İngiltere’nin AB ile gelecekte kuracağı ekonomik ilişki konusunda bir an önce aydınlatması çağrısı yapıldı.

Geçen yıl haziran ayında başlayan Brexit müzakerelerinde bir taslak anlaşmanın yüzde 80 hazır olduğuna dikkat çekilen raporda, bunun yanı sıra önemli noktaların halen eksik olduğu vurgulandı.

- Kuzey İrlanda

Brexit anlaşmasının önündeki en büyük engelin AB üyesi İrlanda Cumhuriyeti ile İngiltere’nin parçası olan Kuzey İrlanda arasındaki sınır sorunu olduğuna işaret edilen komisyon raporunda, "Hükümet sınırda düzenleyici denetimleri nasıl ortadan kaldıracağını açık seçik ortaya koymalıdır. Üzerinde görüş birliğine varılan bir 'tedbir anlaşması' olmadıkça, Brexit anlaşması ve dolayısıyla bir geçiş dönemi de olmayacaktır.” değerlendirmesinde bulunuldu.

"Anlaşmasız ayrılık hem İngiltere hem de AB için önemli sonuçlar doğuracaktır." ifadesinin yer aldığı raporda, "Bu, İngiltere ekonomisi için kaotik ve tahripkar olur. Pek çok şirket büyük bir belirsizlikle yüz yüze kalır." uyarısı yapıldı.

Brexit anlaşması için zamanın tükendiğine dikkati çeken Komisyon Başkanı Hilary Benn de "Anlaşma olmazsa, geçiş dönemi de olmaz ve bu şirketler ile vatandaşlara büyük bir belirsizlik getirir. Çözülmesi gereken önemli sorunlar var." diye konuştu.

Hükümetin açıkladığı son Brexit yaklaşımına AB’nin itirazlarının sürebileceğine işaret eden Benn,"O zaman hükümetin acilen yeni bir yaklaşım belirlemesi gerekecektir. Seçenekler de ya İngiltere ile AB arasında bir özel Gümrük Birliğine gidilmesi ya da Avrupa Ekonomi Bölgesi üyeliği ile gümrük birliği üyeliğidir. Ancak her ikisi de hükümetimizin şu anki politikası değil." değerlendirmesini yaptı.

- Brexit süreci

İngiliz hükümeti 6 Temmuz'da açıkladığı yeni müzakere yaklaşımında, AB ile özel serbest ticaret ve gümrük anlaşmaları yapılmasına kapı aralamıştı. May, Kuzey İrlanda konusunda tarafların mutabık kaldığı bir çözüme ulaşılmadıkça İngiltere'nin belirsiz bir süre için bütün olarak Gümrük Birliği içinde kalmasına yol açacak bir "tedbir" maddesini de kabul etmişti.

Yeni yaklaşımın ilanını takip eden günlerde Brexit Bakanı David Davis ve Dışişleri Bakanı Boris Johnson, peş peşe görevlerinden istifa etmişti.

İngiltere, Haziran 2016'da yapılan referandumla yüzde 48'e karşı yüzde 52 oyla AB'den ayrılma kararı almış, 29 Mart 2017'de de Lizbon Anlaşması'nın 50. maddesini işleterek ayrılık sürecini resmen başlatmıştı.

Haziran 2017'de başlayan müzakerelerde taraflar, geçen yılın sonunda İngiltere'nin AB bütçesine taahhütlerinden kaynaklanan yüklü bir "ayrılık ücreti"nin ödenmesi ile vatandaş haklarının da aralarında yer aldığı bir dizi konuda ön anlaşmaya varmıştı.

Müzakerelerin sonunda bir anlaşmaya varılsa da varılmasa da İngiltere 29 Mart 2019'da AB'den resmen ayrılmış olacak.

İngiliz hükümeti son 2 aydır ülkenin AB ile herhangi bir anlaşmaya varılmadan birlikten ayrılması seçeneğine yönelik hazırlıklarına hız verirken, uzmanlar bunun İngiliz ekonomisi üzerinde yıkıcı etkileri olacağı uyarısında bulunuyor.